2.2. Τι συμβαίνει στις ψυχές μετά θάνατο. Α΄. 2.2.1 Επιθανάτια αγωνία 2.2.2. Ο Τελωνισμός των ψυχών. Γ΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Σχέδιο: Αλεξία Φιλίππου)

     Στην Πατερική διδασκαλία δίδεται και μια άλλη ερμηνεία των τελωνίων, πέραν των πονηρών δαιμόνων, που είναι τα πάθη της ψυχής. Στήν Ορθόδοξη Παράδοση μιλούμε για πάθη σωματικά και πάθη ψυχικά και επειδή στον άνθρωπο η ψυχή είναι ενωμένη με το σώμα, γι’αυτό  υπάρχει και σχέση μεταξύ τών παθών. Επειδή τα ψυχικά πάθη ενεργούν μέσω των αισθήσεων του σώματος, όταν η ψυχή απαλλαγεί από αυτό, τότε δεν μπορεί να ικανοποιήσει τα πάθη της και αυτό της δημιουργεί πόνο, οδύνη  και πνιγηρή κατάσταση[1]. Ο Αββάς Δωρόθεος λέγει ότι κατά τη διάρκεια της ζωής η ψυχή, ενώ μπορεί να αισθάνεται μεγάλο πόνο και οδύνη, ‟παρηγορείται μερικώςˮ με τον περισπασμό της από τα πάθη. ΄Οταν όμως  η ψυχή εξέρχεται από το σώμα τότε, «μονοῦται αὐτή καί τά πάθη αὐτῆς, καί λοιπόν κολάζεται  πάντοτε ὑπ’αὐτῶν» και παρομοιάζει την εμπαθή ψυχή με τον άρρωστο που ψήνεται από τον πυρετό. «Πάντοτε κολάζεται ἡ ἀθλία ὑπό τῆς ἰδίας κακοεξίας ἔχουσα ἀεί τήν πικράν μνήμην καί τήν ἐπώδυνον ἀδολεσχίαν τῶν παθῶν καιόντων ἀεί καί καταφλεγόντων αὐτήν»[2]. Και ο Γρηγόριος Νύσσης δίνει τη δική του ερμηνεία για τα πάθη της ψυχής λέγοντας ότι η ψυχή ελκύεται πρός το θείον, αφού συγγενεύει με τον Θεό και μετά την έξοδό της από το σώμα, θέλει να ανέλθει προς τον Θεό και να ενωθεί μαζί του αφού είναι εικόνα Του.  Αν όμως η ψυχή είναι ενωμένη με ψυχικά πάθη που την πιέζουν και την βασανίζουν τότε δυσκολεύεται να πορευθεί προς τον Θεό[3]. Έτσι τα πατερικά κείμενα μιλούν για τελώνια, που είναι τα πάθη της ψυχής, που λόγω της μή ύπαρξης του σώματος, δεν ικανοποιούνται και πνίγουν την ψυχή και τελώνια που είναι οι πονηροί δαίμονες που έχουν κυριαρχία στους αμαρτωλούς και αμετανόητους κεκοιμημένους.

(συνεχίζεται)

---

[1]  ΙΕΡΟΘΕΟΥ  ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ, Ἡ Ζωή μετά θάνατον, σ. 80.

[2] ΔΩΡΟΘΕΟΥ, Φιλοκαλία Νηπτικῶν καί ἀσκητικῶν, Πατερικαί ἐκδόσεις «Γρηγόριος Παλαμᾶς» τόμ.12, σ σ. 496-498.

[3] ΓΡ. ΝΥΣΣΗΣ , Περί ψυχῆς καί ἀναστάσεως, P. G. 46, 85B.