2.3.2. Από πότε έχομε ευχές και μνημόσυνα για τους κεκοιμημένους και πώς τελούνται; B΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

     Ευχές για τους κεκοιμημένους έχομε και στα Δίπτυχα της Εκκλησίας  που η χρήση τους ανάγεται στους Αποστολικούς χρόνους.Τα Δίπτυχα ήσαν δύο σανίδια μικρά ενωμένα όπως ήταν ενωμένες οι πλάκες του Μωϋσή, όπου ήταν γραμμένος ο Δεκάλογος. Στά δίπτυχα ήσαν γραμμένα τα ονόματα ζώντων και κεκοιμημένων, που, σύμφωνα με απόφαση της Ε΄Οικουμενικής Συνόδου, μνημονεύονταν από τον διάκονο, μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων δώρων και μετά το «Ἄξιόν ἐστιν» ή το «Ἐπί σοί χαίρει Κεχαριτωμένη», τάξη που τηρείται μέχρι σήμερα στο Άγιον Όρος. Τα Δίπτυχα μνημονεύονται και κατά την ακολουθία της Προσκομιδής, της προετοιμασίας  δηλαδή των Τιμίων δώρων, του άρτου και του οίνου, όπου οι μερίδες (τα ψυχία του άρτου) των μνημονευομένων τοποθετούνται κάτω από τον Αμνόν που βρίσκεται στο κέντρο του Αγίου Δισκαρίου. Μετά τον καθαγιασμό των Τιμίων δώρων,  ο ιερουργός  ενώνει με το Σώμα του Χριστού και το Τίμιο Αίμα του μέσα στο Άγιο Ποτήριο και όλο το περιεχόμενο του Αγίου Δισκαρίου, οπότε κοινωνούν με τον Χριστό και όλες οι μερίδες των ζώντων και των κεκοιμημένων που μνημονεύθησαν στην Προσκομιδή, ενώ ο ιερέας λέγει: «Ἀπόπλυνον Κύριε τά ἀμαρτήματα τῶν ἐνθάδε μνημονευθέντων δούλων σου τῷ Αἵματί σου τῷ ἁγίῳ...». Έτσι με τον τρόπο αυτό λειτουργεί, ολοκληρώνεται και εφαρμόζεται το «μνήμην ποιεῖσθαι...ἐπί τῶν φρικτῶν μυστηρίων» των κεκοιμημένων, όπως όρισαν οι Απόστολοι[1].

(συνεχίζεται)

---

[1] Ν. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ, Γιατί τά μνημόσυνα; σ σ. 26-27.