2.3.3 Ποιά η ωφέλεια των ευχών και μνημοσύνων, που τελούνται στη Θεία Λειτουργία, για τις ψυχές των κεκοιμημένων; Β΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

Περισσότερο μάλιστα συγκινείται ὁ Θεός, ὅταν κάνουμε προσευχή γιά τούς κεκοιμημένους παρά γιά τούς ζῶντες»[1]. Καί το δικαιολογεί, λέγοντας κάπου αλλού: «Οἱ κεκοιμημένοι ἔχουν πιό πολύ ἀνάγκη προσευχῆς ἀπό τούς ζῶντες, γιατί στούς ζῶντες ὑπάρχει καί ἐλπίδα μετανοίας»[2]. Επομένως, μετά θάνατο, δεν είναι δυνατή η μετάνοια, όπως εξηγεί ο Άγιος Ιωάννης  ο Δαμασκηνός, όχι γιατί ο Θεός δεν δέχεται τη μετάνοια,  αλλά επειδή η ψυχή δεν τρέπεται και ούτε μεταβάλλεται. Όπως οι δαίμονες και οι άγγελοι έχουν αποκτήσει την ατρεψία έτσι και οι άνθρωποι μετά θάνατο έχουν το «ἄτρεπτον» το αμετάβλητο και σταθερό[3]. Υπενθυμίζει σχετικά ο Άγιος Κλήμης, ότι μετά την έξοδο μας «ἐκ τοῦ κόσμου  οὐκέτι δυνάμεθα ἐκεῖ ἐξομολογήσασθαι ἤ μετανοεῖν ἔτι»[4] και συστοιχεί ο Μ.Βασίλειος, λέγοντας: «ὅτι τῆς μετανοίας καί τῆς ἀφέσεως τῶν ἀμαρτιῶν ὁ παρών ἐστι καιρός»[5].

     Ωστόσο οι Άγιοι Πατέρες, συνιστούν να προσευχόμαστε και για τους αδελφούς που φεύγουν  «ἐν ἀμαρτίαις», διότι κανένας δεν γνωρίζει τι μπορεί να έχει συμβεί στην ψυχή τους στις τελευταίες στιγμές της ζωής τους και κανένας δεν γνωρίζει πώς εργάσθηκε ο φιλάνθρωπος Θεός στην ψυχή τους, όταν παρέδιδαν το πνεύμα τους, αφού «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν»[6]. Έτσι, όταν προσφέρομε ευχές και δεήσεις, λέγει ο Κύριλλος Ιεροσολύμων, υπέρ  των κεκοιμημένων, έστω και αν αυτοί είναι αμαρτωλοί, δέν πλέκομε και δεν προσφέρομε στεφάνι, αλλά προσφέρομε τον Χριστό  που θυσιάσθηκε για τις δικές μας αμαρτίες, ζητώντας και λαμβάνοντας συγγνώμη από τον φιλάνθρωπο Θεό γι’αύτούς και για μας[7]. Και συνεχίζει ο ίδιος Πατέρας: «Πιστεύουμε ὅτι γίνεται ‟μεγίστη ὄνησιςˮ, δηλαδή μεγάλη ωφέλεια στίς ψυχές, ὑπέρ τῶν ὁποίων ‟ἀναφέρεται ἡ δέησιςˮ τήν ὥρα πού εἶναι ἐκτεθειμένη ἐπάνω στήν ἁγία Τράπεζα ἡ ‟φρικωδεστάτη θυσίαˮ»[8].

(συνεχίζεται)

---

[1] ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΟΣΙΟΥ, Οἰκογενειακή Ζωή, σ σ. 275-276.

[2] ΙΔΙΟΥ, Λόγοι περί προσευχῆς,  σ. 146.

[3]  ΙΩ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ, Κατά Μανιχαίων διάλογος  75, P. G. 94, 1574B.

[4] ΚΛΗΜΕΝΤΟΣ ΡΩΜΗΣ, Β΄Κορ. VII 3 ΒΕΠΕΣ 1, 42 (35-39).

[5] Μ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Ἠθικά, Ὅρ. Α΄, α΄P. G. 31, 700C.

[6] Α΄Τιμ. 2, 4.

[7] ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ, Μυσταγωγικαί Κατηχήσεις , Ε΄10 ΒΕΠΕΣ 39, 259-260.

[8] ΙΔΙΟΥ, ό.π., Ε΄, 9, 259(32-34).