2.2. Τι συμβαίνει στις ψυχές μετά θάνατο. Α΄. 2.2.1 Επιθανάτια αγωνία 2.2.2. Ο Τελωνισμός των ψυχών. Β΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Σχέδιο: Αλεξία Φιλίππου)

     Ο Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος λέγει, για  την ψυχή του αμετανόητου αμαρτωλού, «ἔρχονται χοροί δαιμόνων καί ἄγγελοι ἀριστεροί, καί δυνάμεις σκότους παραλαμβάνουσι τήν  ψυχήν ἐκείνην καί κρατοῦσιν εἰς τό ἴδιον μέρος» ενώ για τις ψυχές των δικαίων λέγει:«οἱ χοροί τῶν ἀγγέλων παραλαμβάνουσιν αὐτάς τάς ψυχάς εἰς τό ἴδιον μέρος, εἰς τόν καθαρόν αἰῶνα, καί οὕτως αὐτούς προάγουσι τῷ Κυρίῳ»[1].

    Τελώνια κατά τους Πατέρες, ονομάζονται οι δαίμονες που διεκδικούν με λύσσα και επιθετικότητα, δικαιώματα στις ψυχές των κεκοιμημένων, αλλά στις ψυχές των δικαίων δεν μπορούν να έχουν εξουσίαν παρά μόνο στις ψυχές των αμαρτωλών και αμετανόητων. Αναφέρει πολύ χαρακτηριστικά ο ίδιος Πατέρας: «Ὥσπερ εἰσίν οἱ τελῶναι καθεζόμενοι  εἰς τάς στενάς ὁδούς καί κατέχοντες τούς παριόντας καί διασείοντες, οὕτω καί οἱ δαίμονες ἐπιτηροῦσι καί κατέχουσι τάς ψυχάς καί ἐν τῷ ἐξέρχεσθαι αὐτάς ἐκ τοῦ σώματος∙ ἐάν μή τελείως καθαρισθῶσιν, οὐκ ἐπιτρέπονται ἀνελθεῖν εἰς τάς μονάς τοῦ οὐρανοῦ καί ἀπαντῆσαι τῷ δεσπότῃ αὐτῶν∙ καταφέρονται γάρ ὑπό τῶν ἀερίων δαιμόνων»[2]. Έτσι με το μίσος που έχουν οι δαίμονες κατά των ανθρώπων, επιδιώκουν να κρατήσουν αιώνια τις ψυχές τους, επικαλούμενοι τα αμαρτήματά τους. Για τις ψυχές όμως που υπήρξε μετάνοια, επεμβαίνουν  οι άγγελοι και τις διαφυλάσσουν από την εξουσίαν των δαιμόνων. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό που διασώζει ο Μέγας Αθανάσιος στη βιογραφία του Μεγάλου Αντωνίου. Ο Μέγας Αντώνιος αρπάχθηκε νοερά και έβλεπε τη διαδικασία εξόδου της ψυχής του, όπου οι δαίμονες με απειλητικές διαθέσεις έφρασσαν τη πορεία του Αγίου προς τον ουρανό, καλώντας τον να απολογηθεί για τα αμαρτήματα που έπραξε από τη γέννησή του. Ταυτόχρονα οι άγγελοι αντιμάχονταν τους δαίμονες και διάνοιγαν τον δρόμο πρός τον ουρανό και τους αποστώμοναν λέγοντας τους ότι όσα τον κατηγορούν, ο Θεός τα συγχώρεσε με τη μετάνοιά του[3].Τη λυσσώδη προσπάθεια των τελωνίων να διεκδικήσουν δικαιώματα στις ψυχές των κεκοιμημένων, τη βεβαιώνει και ο Κύριλλος Αλεξανδρείας, λέγοντας: «Κατέχεται οὖν ἡ ψυχή ὑπό τῶν Ἁγίων ἀγγέλων, διά τοῦ ἀέρος παρερχομένη, καί ὑψουμένη, εὑρίσκει τά τελώνια, φυλάττοντα τήν ἄνοδον, καί κρατοῦντα, καί διακωλύοντα τάς ἀναβαινούσας ψυχάς»[4]. Γι’αυτό και η Εκκλησία στην Ακολουθία του Αποδείπνου, παρακαλεί την Υπεραγία Θεοτόκο να προστατεύσει τις ψυχές κατά την έξοδό τους,  από τις σκοτεινές όψεις των πονηρών δαιμόνων, «...Καί ἐν τῷ καιρῷ τῆς ἐξόδου μου, τήν ἀθλίαν μου ψυχήν περιέπουσα, καί τάς σκοτεινάς ὄψεις τῶν πονηρῶν δαιμόνων πόρρω αὐτῆς ἀπελαύνουσα...»[5].

(συνεχίζεται)

---

[1] ΜΑΚΑΡΙΟΥ ΑΙΓΥΠΤΙΟΥ, Ὁμιλίαι πνευματικαί, Ὁμ. 16, 13∙ Ὁμ.22, ΒΕΠΕΣ 41, 242(12-17)∙ 262-263.

[2] ό.π.,

[3] Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ, Βίος καί πολιτεία τοῦ ὁσίου πατρός ἡμῶν Ἀντωνίου, P. G. 26, 835.

[4] ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, Περί τῆς ἐξόδου τῆς ψυχῆς, καί περί τῆς δευτέρας παρουσίας, P.G. 77 1073C.

[5] ΩΡΟΛΟΓΙΟΝ ΤΟ ΜΕΓΑ, Ἀκολουθία τοῦ Ἀποδείπνου.