Οἱ Ἅγιοι δεκατρεῖς ὁσιομάρτυρες τῆς Μονῆς Καντάρας

Τὸ παρεκκλήσιον τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου, μέσα στὸ δάσος τοῦ Σταυροβουνίου, ἀφιερωμένο εἰς τὴν μνήμην τῶν “13 ὁσιομαρτύρων τῆς Μονῆς Καντάρας, τῶν ὑπὸ τῶν παπικῶν βασανισθέντων καὶ καέντων”. (Ὁ ἴδιος Ναὸς εἶναι ἀφιερωμένος ἐν ταυτῷ καὶ εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Φανουρίου) 

Τὸ 13ο αἰώνα ἡ Κύπρος καταδυναστευόταν ἀπὸ τοὺς τότε κατακτητές της Φράγκους (Λουζινιανούς). Ὁ Ὀρθόδοξος κλῆρος διωκόταν βάναυσα καὶ ὁ λαὸς ἐταλαιπωρεῖτο ἀφάνταστα, γιὰ νὰ ἐξαναγκαστῇ νὰ φραγκέψῇ. Κύριο καὶ ῥωμαλέο στήριγμα τοῦ λαοῦ στὸν ἀγώνα του νὰ μὴ χάσῃ τὴν ἐθνική του αὐτοσυνειδησία καὶ τὴν Ὀρθόδοξη Πίστι του ὑπῆρξαν ἅγιοι Μοναχοί, μὲ χαρακτηριστικώτερο παράδειγμα τοὺς 13 Ὁσιομάρτυρες τῆς Μονῆς τῆς Παναγίας τῆς Κανταριώτισσας, ποὺ βρισκόταν στὴν ὀροσειρὰ τοῦ Πενταδακτύλου. Ἡγούμενος τῆς Μονῆς αὐτῆς ἦταν τότε ὁ Ἰωάννης, καὶ τὰ ὀνόματα τῶν ὑπολοίπων ἦταν: Κόνωνας, Ἱερεμίας, Μᾶρκος, Θεόκτιστος, Κύριλλος, Βαρνάβας, Μάξιμος, Ἰωσήφ, Γερμανός, Γεράσιμος καὶ Γεννάδιος (οἱ δύο τελευταῖοι προέρχονταν ἀπὸ τὴ Μονὴ Μαχαιρᾶ).

Γιὰ τὴν ἐμμονή τους στὴν Ὀρθόδοξον Πίστι καὶ Παράδοσι, φυλακίστηκαν ἀπὸ τὴν Λατινικὴ-Παπικὴ ἐξουσία, στὴν ὁποίαν ἦταν ὑπόδουλη τότε ἡ Νῆσος μας, στὶς φυλακὲς τῆς Λευκωσίας, ὅπου παρέμειναν γιὰ τρία χρόνια, ὑφιστάμενοι ἀπάνθρωπα καὶ ἀπερίγραπτα μαρτύρια. Τελικὰ τοὺς κατεδίκασαν σὲ θάνατο, τοὺς ἀφαίρεσαν τὰ ἅγια «μοναχικὰ σχήματά» τους, τοὺς ἔδεσαν τὰ πόδια σὲ ἄγρια ἄλογα, τοὺς λιθοβόλησαν καὶ κατόπιν τοὺς ἔσυραν πάνω στὶς κοφτερὲς πέτρες τῆς κοίτης τοῦ ξεροποτάμου Πεδιαίου, ὅπου σήμερα εὑρίσκεται τὸ προάστειον τῆς Λευκωσίας “Ἅγιοι Ὁμολογιταί”, κτυπώντας τους ταυτοχρόνως χωρὶς ἔλεος, μὲ ῥαβδιά. Τέλος, τὰ κατακομματιασμένα καὶ καθῃμαγμένα σώματα τῶν Ἁγίων τὰ ἔριξαν στὶς φλόγες μεγάλης φωτιᾶς ποὺ ἄναψαν σὰν τάχα “αἱρετικούς”, καὶ μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο τελειώθηκαν. Ἔτσι παρέδωσαν στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ τὴν μακάριαν ψυχή τους καὶ δέχτηκαν ἀπ᾽ Αὐτὸν τριπλοῦς τοὺς στεφάνους: Τῶν Ὁσίων, τῶν Ὁμολογητῶν καὶ τῶν Μαρτύρων. Ἡ ἡμέρα τῆς ἐν Κυρίῳ τελειώσεώς τους ἦταν ἡ 19η Μαΐου τοῦ ἔτους 1231.

Ὁ μαρτυρικὸς θάνατος τῶν 13 αὐτῶν Ὁσιομαρτύρων καὶ Ὁμολογητῶν σὲ ὅλους μας καὶ σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες διασαλπίζει περιτράνως ὅτι ἡ διαφορὰ Ὀρθοδοξίας καὶ Παπισμοῦ (τοῦ λεγομένου Ρωμαιοκαθολικισμοῦ) δὲν εἶναι καθόλου παρωνυχίδα, ὅπως θέλουν πολλοὶ νὰ τὴν παρουσιάζουν. Ἀπὸ θεολογικῆς καὶ σωτηριολογικῆς ἀπόψεως ἡ διαφορὰ αὐτὴ εἶναι τόσο μεγάλη, ὅση ἀκριβῶς εἶναι ἡ ἀπόστασι, ποὺ χωρίζει τὸν Παράδεισο ἀπὸ τὴν Κόλαση. Γι᾽ αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ λόγο προτίμησαν οἱ ἅγιοι Μοναχοὶ τὸν θάνατο, παρὰ νὰ «ἐκλατινίσουν», ἔστω καὶ κατ᾽ ἐλάχιστο, τὴν ἀτόφια Ὀρθόδοξον Πίστι τους. Γι᾽ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὴ μνήμη τους στὶς 19 Μαΐου κάθε χρόνο καὶ δοξολογεῖ τὸν Θεόν, τὸν «θαυμαστὸν ἐν τοῖς ἁγίοις Αὐτοῦ»!

Ἀπὸ τὸ τεῦχος 142-149, Μάιος, 2020 τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ». σσ. 1043-1046.