25Η ΜΑΡΤΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ Γ΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

(Σκίτσο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

Τὸ 1802 ξεκίνησε τὴ δράση του ὡς κλέφτης. Τὸ 1806, κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ μεγάλου διωγμοῦ τῶν κλεφτῶν ἀπὸ τοὺς Τούρκους κατακτητές, κατώρθωσε νὰ διασωθῇ καὶ νὰ καταφύγῃ στὴ Ζάκυνθο, ὅπου κατατάχθηκε στὸν ἀγγλικὸ στρατὸ καὶ ἔφθασε μέχρι τὸ βαθμὸ τοῦ ταγματάρχη. Κατὰ τὰ ἔτη 1806-1807 συνέδραμε στὶς πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις τοῦ ρωσσικοῦ στόλου κατὰ τῶν Τούρκων στὸ Ρωσσοτουρκικὸ πόλεμο[1]. Τὸ 1810 ὑπηρέτησε στὸ ἑλληνικὸ στρατιωτικὸ σῶμα τοῦ ἀγγλικοῦ στρατοῦ στὴ Ζάκυνθο, ὅπου τὸ 1818 ἔγινε μέλος τῆς Φιλικῆς Ἑταιρείας[2]. Μὲ τὴν σύζυγό του Αἰκατερίνη ζήσανε μαζὶ τριάντα χρόνια. Ἡ γυναίκα του τὸν ἀκολούθησε δύο φορὲς στὴν ἐξορία στὴ Ζάκυνθο, ὅπου καὶ γέννησε τὰ παιδιά της. Τὸν Αὔγουστο τοῦ 1820 ἡ Αἰκατερίνη ἄφησε τὴν τελευταία της πνοή, ὁ δὲ Κολοκοτρώνης «εἰς τὸ μνημόσυνόν της ἐπῆρε εἰς τὸ κεφάλι του τὸν δίσκον μὲ τὰ κόλυβα ἀπὸ τὸ σπίτι του ἕως εἰς τὴν ἐκκλησίαν, σημεῖον τῆς ἀγάπης του»[3].

          Ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ἔλαβε μέρος σὲ πολλὲς πολεμικὲς ἐπιχειρήσεις. Στὶς ἀρχὲς τοῦ 1821 ἀποβιβάστηκε στὴ Μάνη, γιὰ νὰ λάβῃ μέρος στὸν ἀγῶνα κατὰ τῶν Τούρκων. Στὶς 23 Μαρτίου 1821 ἔλαβε μέρος στὴν μάχη, ποὺ ἔγινε στὴν Καλαμάτα. ᾿Απὸ ἐκείνη τὴ μέρα ἀρχίζει καὶ ἡ θρυλικὴ δράση καὶ ἐποποιία του. «῎Εκοψα εὐθύς», ἀναφέρει, «δυὸ σημαῖες μὲ σταυρὸ καὶ ἐκίνησα... Κινῶντας ἐγώ, εἶχαν μιὰν προθυμίαν οἱ ῞Ελληνες, ὅπου ὅλοι μὲ τὰς εἰκόνας ἔκαναν δέηση καὶ εὐχαριστήσεις. Μοῦ ἤρχετο πότε νὰ κλαύσω... ἀπὸ τὴν προθυμίαν, ποὺ ἔβλεπα». Τὸ 1821 ὁ Κολοκοτρώνης ἦταν ἤδη πενῆντα ἑνὸς χρόνων. Ἔλαβε ἐπίσης μέρος στὶς μάχες στὸ Βαλτέτσι (14 Μαΐου 1821), στὴν ἅλωση τῆς Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821), στὴν Πάτρα, στὴν ἐξόντωση τοῦ Δράμαλη στὰ Δερβενάκια (26 Ἰουλίου 1822) καθὼς ἐπίσης καὶ στὸ ἁγιονέρι (27-28 Ἰουλίου 1822).

          Μετὰ τὸν ἀπελευθερωτικὸ ἀγῶνα τῶν Ἑλλήνων ἐναντίον τῶν Τούρκων, ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης καθὼς καὶ οἱ ὀπαδοί του μπῆκαν στὸ περιθώριο καὶ ἀποκλείστηκαν ἀπὸ ὅλες τὶς τιμητικὲς διακρίσεις. Ὅλα τὰ παράσημα, ποὺ ἔδωσε ἡ ἑλληνικὴ δημοκρατία δόθηκαν σὲ πολλοὺς ἀγωνιστέςˑ δὲν βρέθηκε ὅμως κανένα παράσημο καὶ καμιὰ τιμητικὴ διάκριση γιὰ τὸν Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Ὅταν ρωτήθηκε ὁ Γεώργιος Λουδοβίκος φὸν Μάουρερ γι’ αὐτὸ τὸ θέμα, παρατήρησε εἰρωνικὰ ὅτι «δὲν περίσσεψαν παράσημα, γιὰ νὰ ἀπονείμουν καὶ στὸν Κολοκοτρώνη»[4]. Τὸ μόνο παράσημο, τὸ ὁποῖο δόθηκε στὸ Θεόδωρο Κολοκοτρώνη ἀπὸ τὴν κυβέρνηση γιὰ τὰ σαράντα ἐννέα χρόνια τῶν ἀγώνων του γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῆς Ἑλλάδας, ἦταν οἱ φυλακίσεις του σὲ πολὺ ἀπάνθρωπα μπουντρούμια.

(συνεχίζεται)

---

[1] Στὸν Ρωσσοτουρκικὸ πόλεμο πῆρε μέρος στὴν καταδρομικὴ ἐκστρατεία τοῦ Αἰγαίου, ποὺ κράτησε δέκα μῆνες.

[2] Βλ. Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου, Ἱστορία τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, στὴν κοινὴ νεοελληνικὴ γλῶσσα, συμπληρωμένη καὶ ἐπικαιροποιημένη μέχρι τὸ 2004, τ. 20 (1821-1827), National Geographic, σ. 200.

[3]. Ὁ γέρων Κολοκοτρώνης. Διήγησις συμβάντων τῆς ἑλληνικῆς φυλῆς. Ρητὰ τοῦ Κολοκοτρώνη. Τραγούδια τῶν Κολοκοτρωναίων, τ. Β΄, Ἐν Ἀθήναις 1889, σ. 95.

[4] Βλ. Γιαννόπουλου, Κολοκοτρώνης, ὅπ.π., σ. 140.