Σάββατο 16 Μαρτίου 2024

Ὑμνολογία, ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ καὶ ποιμαντικὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας Δ΄.

του Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Σκίτσο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

Προσπάθεια λοιπόν των ποιμένων είναι να προσεγγίσουν τους νέους έτσι ώστε να τους προσελκύει το ψαλτήρι. Είναι ευχάριστο σήμερα που υπάρχουν αρκετές σχολές σε κάθε πόλη, όπου διδάσκεται η εκκλησιαστική μουσική. Παράλληλα όμως με τη ψαλτική τέχνη επιβάλλεται να διδάσκονται και τα συναφή με αυτή μαθήματα, όπως τυπικό, υμνολογία, ιστορία βυζαντινής μουσικής, λειτουργική, ορθογραφία της βυζαντινής μουσικής και ισοκρατήματα, έτσι ώστε οι νέοι να έχουν μια πιο σφαιρική προσέγγιση της εκκλησιαστικής μουσικής. Όταν ο πτυχιούχος νέος θα ανεβεί στο ψαλτήρι πρέπει να γνωρίζει όχι μόνο να ψάλλει αλλά να έχει γνώσεις του τυπικού της Εκκλησίας μας και όλων των συναφών με αυτή μαθημάτων.

Τέλος, τόσο η υμνολογία όσο και η εκκλησιαστική μουσική είναι ένα εργαλείο στα χέρια των ποιμένων. Ο επίσκοπος είναι ο κύριος αρμόδιος για την ποιμαντική δραστηριότητα στην επισκοπή. Παράλληλα με την ανάπτυξη των διαφόρων τεχνών μέσα στην επισκοπή πρέπει να είναι και η ανάπτυξη της εκκλησιαστικής μουσικής. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί μια ακραία θέση, αλλά ο άγιος Νεκτάριος αναφέρει στην ποιμαντική του ότι αυτός που δεν γνωρίζει εκκλησιαστική μουσική και την εν γένει εκκλησιαστική μόρφωση είναι ανάξιος για το αξίωμα της ιεροσύνης, αφού θα ελέγχεται από τους κατώτερους του ιεραρχικά. Αυτοί που στερούνται των γνώσεων αυτών δεν είναι κατάλληλοι για την ιεροσύνη και μάλιστα για την αρχιεροσύνη, διότι στερούνται εκείνων των γνώσεων ακριβώς, τις οποίες έπρεπε να ξέρουν. Διότι δια μέσου των γνώσεων αυτών μπορούν ανελλιπώς να εκπληρώνουν τα ιερατικά τους καθήκοντα. Χωρίς των γνώσεων αυτών α) θα αδυνατούν να επιτελούν τα ιερά καθήκοντά τους, β) θα αγνοούν την ιερή παράδοση της Εκκλησίας, το άγραφο αυτό τεύχος του Ευαγγελίου, και γ) θα αμαρτάνουν σφάλλοντες, και θα ταπεινούνται και θα ελέγχονται υπό των υποδεεστέρων[i].

Εν κατακλείδι θα θέλαμε να τονίσουμε την σπουδαιότητα της εκκλησιαστικής μουσικής, αφού με την τερπνότητά της υπεισέρχονται και τα θεία νοήματα. Κλείνομε την παρούσα μελέτη με τα λόγια του ιερού Χρυσοστόμου: «Ουδέν γαρ, ουδέν ούτως ανίστησι ψυχήν, και πτεροί και της γης απαλλάττει, και των του σώματος απολύει δεσμών, και φιλοσοφείν ποιεί... ως μέλος συμφωνίας, και ρυθμώ συγκείμενον θείον άσμα»[ii].


[i] Νεκταρίου Κεφαλά (Μητροπ. Πενταπόλεως), Μαθήματα ποιμαντικής (ανατ.), βιβλιποπωλείο Νεκτάριος Παναγόπουλος, Αθήναι χ.χ., σ. 126.

[ii] Ιωάννου Χρυσοστόμου, PG 55, 156.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου