H ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΘΩΜΑ Δ΄.

του Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Σκίτσο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

Μετὰ ἀπὸ ὀκτὼ μέρες πάλιν οἱ μαθητὲς ἦσαν μαζεμένοι στὸ σπίτι καὶ μαζὶ μὲ αὐτοὺς ἦταν καὶ ὁ Θωμᾶς. Τότε, ἐνῷ οἱ πόρτες τοῦ ὑπερώου στὰ Ἱεροσόλυμα ἦταν κλειστὲς καὶ ἡ εἴσοδος διὰ μέσου αὐτῶν ἀδύνατη, ἐμφανίστηκε σ’ αὐτοὺς ὁ Κύριος καὶ τοὺς λέγει: «Εἰρήνη ὑμῖν». Τότε λέγει καὶ στὸν Θωμᾶ: «φέρε τὸν δάκτυλόν σου ὧδε καὶ ἴδε τὰς χεῖράς μου, καὶ φέρε τὴν χεῖρά σου καὶ βάλε εἰς τὴν πλευράν μου, καὶ μὴ γίνου ἄπιστος, ἀλλὰ πιστός». Τότε ὁ Θωμᾶς, ὁμολογώντας πίστη στὴ θεανδρικὴ πραγματικότητα τοῦ ἀναστάντος Κυρίου, ἀποκρίθηκε πρὸς Αὐτὸν καὶ εἶπε: «Ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου». Λέγει λοιπὸν σ’ αὐτὸν ὁ Κύριος: «Ὅτι ἑώρακάς με πεπίστευκας. Μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντες καὶ πιστεύσαντες». Δηλαδή: «Ἐπίστεψες ἐπειδὴ μὲ εἶδες. Εἶναι μακάριοι ὅμως καὶ καλότυχοι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι ἂν καὶ δὲν εἶδαν μὲ τὰ μάτια τους, ὅπως εἶδες ἐσύ, πίστεψαν»[1].

Δὲν γνωρίζουμε ἂν ὁ ἀπόστολος Θωμᾶς μετὰ τὴν πρόσκληση τοῦ Κυρίου γιὰ νὰ ψηλαφήσῃ τὴν πλευρά, τὴν ἐψηλάφησε. Ἀντίθετα μάλιστα μόλις ὁ Κύριος τὸν προσκάλεσε νὰ ψηλαφήσῃ τὴν πλευρά, ὁ Θωμᾶς ἀνεφώνησε «ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου». Αὐτὸ δείχνει μᾶλλον ὅτι ὁ Θωμᾶς δὲν προέβη στὴν ψηλάφηση τῆς πλευρᾶς τοῦ Κυρίου. Ἡ Ὀρθόδοξη ὑμνολογία καθὼς καὶ ἡ εἰκονογραφία παρουσιάζουν τὸν Θωμᾶ νὰ ἐκτελῇ τὴν πρόσκληση τοῦ Κυρίου γιὰ νὰ ψηλαφήσῃ τὴν πλευρά Του.

Στὸ κατὰ Ἰωάννη Εὐαγγέλιο ἐπίσης ὁ Θωμᾶς ἀναφέρεται μέσα στοὺς πέντε μαθητές, οἱ ὁποῖοι συμμετέσχαν στὴ θαυμαστὴ ἀλιεία στὴ λίμνη τῆς Τιβεριάδας[2]. Ἀπὸ αὐτὸ συμπεραίνεται ὅτι ὁ Θωμᾶς ἦταν ἀλιέας στὸ ἐπάγγελμα.

Ἡ πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὸ Πάσχα εἶναι ἡ Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ ἢ τοῦ Ἀντίπασχα. Εἶναι Δεσποτικὴ ἑορτὴ καὶ ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τὴν ψηλάφηση τῆς πλευρᾶς τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν Θωμᾶ.

(συνεχίζεται)

---

[1] Ἰω. κ΄, 19-29.

[2] Ἰω. κα΄, 2.