Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ. Α΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Σχέδιο: Αλεξία Φιλίππου)

1.1. Κατασκευή του ανθρώπου, τα προσόντα του και ο προορισμός του

        Στη νεκρώσιμη ακολουθία, στο δεύτερο Ευλογητάριο[1], ψάλλομε:  «Ὁ πάλαι μεν, ἐκ μή ὄντων πλάσας με, καί εἰκόνι σου θείᾳ τιμήσας...». Μέσα στις λίγες αυτές λέξεις αναπτύσσεται το ανθρωπολογικό δόγμα, λέγοντάς μας ότι τον άνθρωπο τον έπλασε ο Θεός κατά τη δημιουργία, εκ του «μή ὄντος» και τον τίμησε με τη θεία του εικόνα. Επίσης στο νεκρώσιμο ιδιόμελο του θείου Δαμασκηνού σε ήχο βαρύ ψάλλομε: «Κατ΄εἰκόνα σήν καί ὁμοίωσιν, πλαστουργήσας κατ’ ἀρχάς τόν ἄνθρωπον, ἐν Παραδείσῳ τέθεικας, κατάρχειν σου τῶν κτισμάτων...»[2]. Ενώ λοιπόν ο Θεός έπλασε όλη τη δημιουργία με ένα πρόσταγμα, «Καί εἶπεν ὁ Θεός....καί ἐγένετο οὕτως»[3], στην περίπτωση της δημιουργίας του ανθρώπου δεν προστάζει αλλά ενεργεί προσωπικά. «Καί εἶπεν ο Θεός∙ ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ’ εἰκόνα ἡμετέραν καί καθ’ ὁμοίωσιν...»[4]. Η  προσωπική  πρόνοια του Θεού στη δημιουργία του ανθρώπου εκφράζεται και στην αρχή της συγχωρητικής ευχής, που διαβάζεται απο Αρχιερέα σε περίπτωση κατάρας ή αφορισμού: «Κύριε ὁ Θεός ἡμῶν, ὁ τῇ σῇ ἀρρήτῳ σοφίᾳ δημιουργήσας τόν ἄνθρωπον ἐκ τοῦ χοός, καί τοῦτον ἀναμορφώσας εἰς εἶδος καί κάλλος, καί ἐξωραḯσας ὡς τίμιον καί οὐράνιον κτῆμα, εἰς δοξολογίαν καί εὐπρέπειαν τῆς σῆς δόξης καί βασιλείας, διά τό κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωσιν τοῦτον παραγαγεῖν...»[5]. Εξ άλλου γιά την κατασκευή του ανθρώπου ως ψυχοσωματική ολότητα,  μας μιλά το νεκρώσιμο ιδιόμελο του πλαγίου Β΄ ήχου: «Ἀρχή μοι καί ὑπόστασις, τό πλαστουργόν σου γέγονε πρόσταγμα∙ βουληθείς γάρ ἐξ ἀοράτου τε, καί ὁρατῆς με ζῶον συμπῆξαι φύσεως, γῆθέν μου τό σῶμα διέπλασας, δέδωκας δέ μοι ψυχήν, τῇ θείᾳ σου καί ζωοποιῷ ἐμπνεύσει...»[6].

(συνεχίζεται)

---

[1] Μικρόν Εύχολόγιον, σ. 203.

[2] ό.π., σ. 206.

[3] Γεν.1, 1.

[4] Γεν.1, 26.

[5] Μικρόν Εὐχολόγιον,  σ. 213.

[6] ό.π., σ. 206.