1.2. Η πτώση του ανθρώπου και οι συνέπειές της Α΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

         Ο άνθρωπος ενθρονίζεται στον Παράδεισο που ήταν ένα «θεῖον ὄντως χωρίον..., φυτοῖς ἀειθαλέσι κομῶν, εὐωδίας πλήρης, φωτός ἔμπλεως... ἐν Ἐδέμ πεφυτευμένος»[1], όπου, προικισμένος με το βασιλικό αξίωμα  του «κατ’εἰκόνα», είχε καταστεί «φυτῶν ἀθανάτων γεωργός»[2], ικανός να καλλιεργεί τις αγαθές περί Θεοῦ ἔννοιες, να καλλιεργεί τις αρετές με ευκολία, χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα ή εμπόδιο.  Προκειμένου όμως να γίνει ο άνθρωπος, Θεός κατά χάριν, να θεωθεί και να πετύχει το «καθ’ὁμοίωσιν», που όπως αναφέρθηκε πιό πάνω, ήταν εν δυνάμει θείο δώρο, έπρεπε να σταθεροποιήσει την ελεύθερη θέληση του στο αγαθό και να δοκιμασθεί το αυτεξούσιό του, προκειμένου να αποδειχθεί η δύναμη και η αποτελεσματικότητά του[3]. Γι’ αὐτό τόν λόγο ο Θεός  έδωσε στον άνθρωπο την εντολή: «Ἀπό παντός ξύλου τοῦ ἐν τῷ παραδείσῳ βρώσει φάγῃ ἀπό δέ τοῦ ξύλου τοῦ γινώσκειν καλόν καί πονηρόν, οὐ φάγεσθε ἀπ’αὐτοῦ∙ ᾗ δ’ ἄν ἡμέρᾳ φάγητε ἀπ’αὐτοῦ, θανάτῳ ἀποθανεῖσθε»[4]. Η εντολή αυτή δόθηκε, κατά το Γρηγόριο Νύσσης, για να μπορέσει ο άνθρωπος, ασκώντας το αυτεξούσιο του να προοδεύει σταδιακά, μέχρι να σταθεροποιηθεί στη ζωή. «Ἡ ἐντολή τοῦ Θεοῦ ζωῆς ἦν νόμος, τό μή ἀποθανεῖν παραγγέλλουσα»[5]. Κατά το Γρηγόριο Θεολόγο, η εντολή αυτή συνιστούσε το πνευματικό εργαλείο για να λειτουργήσει, αξιοποιήσει και να ασκήσει ο άνθρωπος το αυτεξούσιό του. Συνιστούσε «ὕλην τῷ αὐτεξουσίῳ»[6].

---

[1] ΙΩ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ, Ἔκδοσις άκριβής, 25, P. G. 94, 912A-913A.

[2] ΓΡ. ΘΕΟΛΟΓΟΥ,  Λόγος 38, Εἰς τά Θεοφάνεια, εἴτουν Γενέθλια τοῦ Σωτῆρος, 12, P. G. 36, 324B.

[3] Ν. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ, Θέματα Πατερικῆς Θεολογίας,  σ. 249.

[4] ΓΕΝ. 2, 17.

[5] ΓΡ. ΝΥΣΣΗΣ, Εἰς τά Ἄσματα τῶν Ἀσμάτων, Ὁμ. 12, P. G. 44, 1020C.  

[6] ΓΡ. ΘΕΟΛΟΓΟΥ, Λόγος 38, Εἰς τά Θεοφάνεια,  P. G. 36, 324B.