ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΖΩΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΕΚΡΩΣΙΜΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΚΑ΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

Δ) Νεκρώσιμα Ιδιόμελα

    Τα νεκρώσιμα ιδιόμελα ψάλλονται κατά σειρά στους οκτώ ήχους της Εκκλησιαστικής μας μουσικής, και είναι ποίημα του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, όπως εκτενέστερα αναφερθήκαμε στο συγγραφικό του έργο. Σ΄αυτά εκφράζονται ψηλά θεολογικά νοήματα και τονίζεται η ματαιότητα της πρόσκαιρης επίγειας ζωής, η αστάθεια των εγκοσμίων, η θλιβερή πραγματικότητα του θανάτου, ο αγώνας και η αγωνία που έχει η ψυχή, όταν χωρίζεται απο το σώμα. Ο ιερός υμνογράφος αναδεικνύει το μυστήριο του θανάτου ως ανεξήγητη διάλυση του δεσμού και της αρμονικής συζυγίας της ψυχής και του σώματος. Ερμηνεύει επίσης την πλάση του ανθρώπου, σύμφωνα με το βιβλίο της Γένεσης, και μας πληροφορεί πώς εισήλθε στη ζωή των ανθρώπων η φθορά και ο θάνατος, που νικούνται και καταργούνται όμως, με  την ανάσταση του Χριστού[1].

Ε) Μακαρισμοί.

    Οι Μακαρισμοί  είναι μέρος της επί του Όρους Ομιλίας του Κυρίου και αρχίζουν με το αίτημα που απηύθηνε ο μετανοημένος  ληστής στον Χριστό, πάνω στον σταυρό: «Ἑν τῇ βασιλείᾳ σου, μνήσθητι ἡμῶν, Κύριε», αίτημα που απευθύνει και η Εκκλησία εκ μέρους του κεκοιμημένου. Μετά ψάλλονται οι πέντε πρώτοι Μακαρισμοί  και οι υπόλοιποι συνοδεύονται απο κατανυκτικά τροπάρια και ψάλλονται όλοι στο σεμνό και γλυκύ μέλος του δευτέρου ήχου σαν επείσακτο μέλος του ειρμολογικού πλαγίου δευτέρου.

   Όπως στον Άμωμο, 118^ο ψαλμό, τονίζεται η μεγάλη σπουδαιότητα της τήρησης του παλαιού Νόμου του Θεού για τη ζωή και τον θάνατο, έτσι και στους Μακαρισμούς σκιαγραφείται ο πραγματικός κανόνας της ζωής, που δίνει νόημα και σκοπό στον άνθρωπο, ομορφαίνοντάς του έτσι τη ζωή και τον θωρακίζει σαν ασπίδα προστατευτική, στις κρίσιμες και οριακές στιγμές του θανάτου[2].

(συνεχίζεται)

---

[1] ό.π., σ σ. 71, 72.

[2] ό.π., σ. 100.