Α΄ Οἱ δύο κανόνες τῶν Χριστουγέννων Γ΄.

του Χριστόδουλου Βασιλειάδη

Ὁ Ἰωάννης ἀκολουθεῖ τὴ ρυθμικὴ στιχουργική, ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς λίγους ἰαμβικοὺς Κανόνες, ὅπου συνδυάζει τὰ ἰαμβικὰ τρίμετρα μὲ τὴν στροφικὴ τεχνική. Στὰ ποιήματά του μπορεῖ κάποιος νὰ διακρίνει τὸν βραχυλόγο καὶ ἀκριβολόγο δογματικό, ὁ ὁποῖος συχνὰ ἀναφέρεται στὰ πρόσωπα τοῦ Κυρίου καὶ τῆς Θεοτόκου.

Ὁ Κοσμᾶς πολλὲς φορὲς ἀντλεῖ τὰ θέματά του ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή, καὶ ἀπὸ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα εἶναι ὁ εἱρμὸς τῆς Α΄ ὠδῆς τῶν Χριστουγέννων, ὁ ὁποῖος εἶναι παρμένος αὐτολεξεὶ ἀπὸ ὁμιλία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ θεολόγου:

«Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε,

Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε,

Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε,

Ἄσατε τῷ Κυρίω πᾶσα ἡ γῆ,

καὶ ἐν εὐφροσύνῃ ἀνυμνήσατε λαοί,

ὅτι δεδόξασται».

(συνεχίζεται)