Τρίτη 15 Αυγούστου 2023

γ. ῎Αλλοι μελοποιοὶ καὶ ὑμνογράφοι ΣΤ΄.

(Σχέδιο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

          Θεόδωρος Λάσκαρις (1255-1269). Αὐτοκράτορας Νικαίας. Εὐσεβέστατος καὶ ἄριστος μουσικός. Εἶναι ὁ ποιητὴς τοῦ Μεγάλου παρακλητικοῦ κανόνα πρὸς τὴν Θεοτόκο, τὸν ὁποῖο τόνισε σὲ ἦχο πλ. τοῦ δ΄ σύμφωνα μὲ τὸν κανόνα “Ἁρματηλάτην Φαραώ...” . Στὸν ἴδιο ἀποδίδονται καὶ κοινωνικὰ καὶ μαθήματα τοῦ κρατηματαρίου.

          Γιωβάσκος ὁ Βλάχος (13ος αἰῶνας). ῎Αριστος μελοποιός. Μελοποίησε πολλὰ μαθήματα. Σ᾿ αὐτὸν ἀποδίδεται ἡ ἀργὴ δοξολογία σὲ ἦχο δ΄ “ἅγια”, τὴν ὁποία μετέγραψε μὲ τὴν παρασημαντική του ὁ Πέτρος ὁ Πελοποννήσιος καὶ ἀργότερα οἱ τρεῖς διδάσκαλοι στὴ νέα γραφή, χωρὶς ὡστόσο νὰ ἐπιβεβαιώνεται τοῦτο θετικά, γιατὶ δὲν διασώθηκε χειρόγραφο τοῦ Γιωβάσκου. (᾿Επικρατεῖ καὶ ἡ ἄποψη ὅτι ἔζησε τὸν 18ο αἰῶνα).

          Γεώργιος Παχυμέρης (1242-1410). Βυζαντινὸς συγγραφέας, καταγόμενος ἀπὸ τὴ Νίκαια τῆς Μικρᾶς ᾿Ασίας. ᾿Ανέλαβε ὑψηλὰ ᾿Εκκλησιαστικὰ καὶ πολιτικὰ ἀξιώματα, καὶ ἔγραψε πολλὰ ἔργα. Μεταξὺ αὐτῶν ἔγραψε καὶ ἕνα περὶ μουσικῆς, ὅπου ἀναφέρεται λεπτομερειακὰ στὴν ἀρχαία Ἑλληνικὴ μουσική. Τὸ βιβλίο τοῦτο ἀποτελεῖ σημαντικὴ πηγὴ πληροφοριῶν γιὰ τὴ θεωρία τῆς ἀρχαιοελληνικῆς μουσικῆς.

          ᾿Ιωάννης ὁ Γλυκὺς (14ος αἰῶνας). Δὲν εἶναι ἐπακριβῶς καθωρισμένο πότε ἔζησε. Πάντως ὑπῆρξε πρὸ τοῦ ᾿Ιωάννη Κουκουζέλη. Ὡς μουσικός, ἦταν ἄριστος συνθέτης καὶ ἐξαίρετος ἑρμηνευτής. ῎Αφησε μέγα σὲ παραγωγὴ ἔργο. ᾿Εμέλισε τὰ 11 Ἑωθινὰ τοῦ Λέοντος τοῦ Σοφοῦ, τὸ ἀρχαῖο “Δύναμις”, τὰ “δογματικὰ” τοῦ ᾿Ιωάννη Δαμασκηνοῦ στὸ μαθηματάριο (εἶδος σύνθεσης). ᾿Αλληλουϊάριον σὲ ἦχο πλ. τοῦ Α΄, καλλώπισε τὸ ἀργὸ παλαιὸ στιχηράριο, χερουβικά, κοινωνικὰ κ.ἄ. Μελοποίησε ἐπίσης τὸ εἰδικὸ κοινωνικό, τὸ λεγόμενο “Δυτικό”, σὲ ἦχο α΄ καὶ ἔγραψε θεωρητικό, τὸ λεγόμενο “Προπαιδεία”.

(συνεχίζεται)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου