Κυριακή 20 Αυγούστου 2023

γ. ῎Αλλοι μελοποιοὶ καὶ ὑμνογράφοι ΙΑ΄.

    ᾿Ιωάννης Κλαδᾶς (τέλος 14ου αἰώνα-ἀρχὲς 15ου αἰώνα). Λαμπαδάριος τοῦ“εὐαγοῦς Βασιλικοῦ κλήρου”, ἔψαλλε στὴν Ἁγία Σοφία γιὰ πολλὰ χρόνια. Θεωρεῖται μετὰ τὸν ᾿Ιωάννη Δαμασκηνὸ καὶ τὸν ᾿Ιωάννη Κουκουζέλη ἡ τρίτη πηγὴ τῆς Βυζαντινῆς μουσικῆς. ῎Εγραψε συγγράμματα περὶ μουσικῆς καὶ ὑπῆρξε περίφημος συνθέτης. ᾿Εμέλισε ᾿Ανοιξαντάρια, χερουβικά, κοινωνικὰ τῶν Κυριακῶν, τὸ περίφημο μέγα κοινωνικὸ τῆς Λειτουργίας τῶν Προηγιασμένων “Γεύσασθε καὶ ἴδετε”  σὲ ἦχο ἐπίσης Α΄ τετράφωνο, τὸ νεκρώσιμο “῞Αγιος ὁ Θεός”,  τὸ ἀργὸ“τὴν γὰρ σὴν μήτραν”  σὲ ἦχο ἐπίσης Α΄ τετράφωνο καὶ ἄλλα πολυάριθμα ἐκτεταμένα μαθήματα. Ὁ κώδικας 2406 (ἔτος 1453) τῶν ᾿Αθηνῶν περιέχει καὶ σύνθεση μιᾶς θυγατέρας τοῦ ᾿Ιωάννη Κλαδᾶ. Τοῦτο μαρτυρεῖ τὴ σπουδαιότητα τοῦ ἀνδρός, ὡς μεγαλοφυοῦς μουσικοῦ, ὥστε, ὅπως παρατηρεῖ ὁ Γρ. Στάθης,“καὶ θήλεια ἐπίγονος αὐτοῦ νὰ κληρονομήσῃ στοιχεῖα ἐκ τοῦ πατρικοῦ ταλάντου”.

     Ἡ σπουδαιότητα τοῦ ᾿Ιωάννη Κλαδᾶ, ἐκτὸς τῶν ἄλλων, συνίσταται κυρίως στὸ ὅτι ἐμέλισε“᾿Ακάθιστον ῞Υμνον (ἀργὸν)”  μιμούμενον,“κατὰ τὸ δυνατὸν τὴν Παλαιὰν ᾿Ακάθιστον”  τῶν πρὸ αὐτοῦ συνθετῶν, ὅπως σημειώνει ἰδιοχείρως, καὶ ὁ ὁποῖος ἦταν πολὺ διαδεδομένος στὴ χειρόγραφη παράδοση μέχρι τὰ μέσα τοῦ 19ου αἰώνα. ῞Ολος ὁ Ἀκάθιστος ὕμνος τοῦ Κλαδᾶ ἐξηγήθηκε στὴ Νέα μέθοδο ἀναλυτικῆς σημειογραφίας τῆς Βυζαντινῆς μουσικῆς ἀπὸ τὸν Χουρμούζιο τὸν Χαρτοφύλακα σὲ δύο τόμους.

(συνεχίζεται)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου