ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ, Α. ΚΥΡΙΑΚΟΥ, Α. ΘΟΥΚΥΔΙΔΗ, ΤΟ ΜΥΣΤΉΡΙΟΝ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΕΚΡΩΣΙΜΗ ΑΚΛΟΥΘΙΑ

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

_____________

Άριστου Θουκυδίδη, Το μυστήριο του Θανάτου και της πέραν του τάφου ζωής μέσα από την νεκρώσιμη ακολουθία, εκδ. Αγία Ταισία, Λευκωσία Ιανουάριος 2018, σς. 128.

Του κ. Ανδρέα Κυριακού, θεολόγου

=====

Με το «όντως φοβερώτατον» μυστήριο του θανάτου καταπιάνεται ο συγγραφέας που σημειωτέον είναι και δόκιμος ψάλτης. Πρόκειται για τη διπλωματική του εργασία, που εξεπόνησε στα πλαίσια μεταπτυχιακού προγράμματος Θεολογίας του πανεπιστημίου Λευκωσίας. 

Αναλύει τα δεδομένα μέσα από τα ποιητικά κείμενα του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, που, ως γνωστόν, συνέγραψε τους ύμνους αυτούς. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά: «Η νεκρώσιμη ακολουθία αποτελεί την περιεκτική διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας αναφορικά με το μυστήριο του θανάτου, αλλά και της ζωής». Καταρχήν μας παρουσιάζει συνοπτικά το Βίο του Αγ. Ιωάννη του Δαμασκηνού και στη συνέχεια εισέρχεται στην Ακολουθία αυτήν καθ’ εαυτήν, παραθέτοντας σε γενικές γραμμές την τυπική της διάταξη, χωρίς να καταφεύγει σε μακροσκελείς αναλύσεις που απλώς κουράζουν. 

Ακολούθως, στο α΄κεφαλαιο αναφέρεται αναλυτικά στη δημιουργία του ανθρώπου και την πτώση του στην αμαρτία, που εξηγούν την παρουσία του θανάτου, που εισήλθεν στον κόσμο «φθόνω διαβόλου». 

Επισημαίνει πιο κάτω πολύ σωστά ότι «με τον θάνατο του Θεανθρώπου πάνω στο σταυρό, ο θάνατος, που κληρονομήσαμε από τον Αδάμ κατεπόθη και εξαφανίστηκε από τη θεότητα». 

Στο β΄κεφάλαιο τον απασχολεί «η πέραν του τάφου ζωή του ανθρώπου και η ανάστασή του». Εκεί ξεδιπλώνει τη διδασκαλία της Εκκλησίας για την πέραν του τάφου ζωή, με βάση πάντα το κείμενο της Νεκρώσιμης Ακολουθίας και τις θέσεις της Γραφής και των Πατέρων. Όλες οι πτυχές του θέματος και τα ερωτήματα που προκύπτουν αναπτύσσονται με επάρκεια με σεβασμό προς το μέσο αναγνώστη. 

Κοντολογίς ο συγγραφέας δεν επιτρέπει στον εαυτό του να παρασυρθεί (σαν ορισμένους) σε ερμηνευτικούς ακροβατισμούς, που όζουν αναβίωση του ωριγενισμού, αλλά στέκεται με σέβας μπροστά στη διδασκαλία της Εκκλησίας. Δείχνει απόλυτη προσήλωση στην Παράδοση, παρουσιάζοντας μας όχι στοχασμούς ή «λόγους και εντάλματα ανθρώπων», αλλά το αυθεντικό περιεχόμενό της απαλλαγμένο από ανθρώπινα καρυκεύματα.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ “ΒΑΚΧΑΙ” ΤΟΥ ΕΥΡΙΠΙΔΗ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΣΧΗΜΑ “Βelacqua Τheatre”

Του Παναγιώτη Τελεβάντου

=====

Παρακολούθησα την τραγωδία του Ευριπίδη “Βάκχαι”, στο αμφιθέατρο “Το σκαλί” στην Αγλαντζιά, την Πέμπτη 18 Ιουλίου.

Απογοητεύτηκα αγρίως.

Η μετάφραση του Γιώργου Χειμωνά ήταν σε προκλητικό βαθμό αδόκιμη. Νοιώθω πραγματική αγανάκτηση για την κακοποίηση που υπέστη ο κορυφαίος τραγικός στα χέρια του μεταφραστή.

Για ποιο λόγο προτιμήθηκε αυτή η μετάφραση και όχι κάποια δόκιμη μετάφραση από τις υπάρχουσες;

Ας έρθουμε στην σκηνοθεσία.

Κάποιος πρέπει να εξηγήσει στο θεατρικό σχήμα “Belacqua Theatre”, αλλά και στην σκηνοθέτη Izumi Ashizawa, το αυτονόητο.

Ο σκηνοθέτης πρέπει να ερμηνεύσει τον Ευριπίδη. Όχι να προβάλει, με την σκηνοθεσία, την δική του εκδοχή του έργου.

Αν θέλει να κάνει την δική έκδοση των "Βακχών" -όπως έκανε λ.χ. ο Αννουίγ με την Αντιγόνη του Σοφοκλέους ή ο Κουρουσαββα με το Μακμπέθ του Σαίξπηρ- μπορεί να πει ότι θέλει και να σκηνοθετήσει το έργο όπως θέλει.

Όταν, όμως, σκηνοθετεί Ευριπίδη πρέπει να ερμηνεύει τον Ευριπίδη. Όχι να προβάλλει την δική του εκδοχή και τους δικούς του προβληματισμούς με αφορμή το έργο.

Η κυρία Izumi Ashizawa έκανε το ακριβώς αντίθετο. Όπως αναφέρει το πρόγραμμα που δόθηκε στους θεατές: 

“Η σκηνοθέτης συνδυάζει τους κώδικες του Ιαπωνικού Θεάτρου Νο και του αρχαίου δράματος. Η διαπολιτισμική παραγωγή στοχεύει στη δημιουργία μιας νέας σκηνικής γλώσσας, αντιπαραθέτοντας τους κόσμους της Δύσης και της Ανατολής, του Αρσενικού και του Θηλυκού, του Ενστίκτου και της λογικής που παρουσιάζει τον Διόνυσο ως “ιδέα”, ως μια έννοια διαλεκτική, προκλητική και άπιαστη. Με τεχνικές εμπνευσμένες από την Ιαπωνική υποκριτική παράδοση και αισθητική επιχειρείται η απόδοση του Διόνυσου και των Βακχών, ως ο “Άλλος”, μέσω της σύγκρουσης του αυτόχθονα και του νεοφερμένου, του εντόπιου και του ξένου.”

Ποια σχέση έχει το Ιαπωνικό θέατρο Νο με την αρχαία Ελληνική τραγωδία; Είναι απαράδεκτο να προβάλλουμε στον Ευριπίδη την μεταμοντέρνα αρχή του "Άλλου"; Ποια σχέση έχει ή θα μπορούσε ποτέ να έχει ο Ευριπίδης με την μεταμοντερνισμό;

Οι "Βάκχες" αναφέρονται στον τρόπο εξάπλωσης της λατρείας του Διονύσου. Δεν εκφράζουν μεταμοντέρνες ανησυχίες. 

Τα σκηνικά του έργου αχαρακτήριστα. Οι Βάκχες, αντί να κρατούν θυρσό, κρατούσαν ένα πάπλωμα από σφουγγάρι. Μια σκαλωσιά υπογράμμιζε την σκηνογραφική ένδεια της παράστασης.

Oι ηθοποιοί που έλαβαν μέρος στην παράσταση ήταν όλοι και όλοι 7. Χορός, κορυφαία, πρόσωπα. Ένας μόνον ηθοποιός ήταν άνδρας. Ο Πενθέας. Ο Διόνυσος, ο Τειρεσίας, ο Κάδμος, ο Α΄ Αγγελιαφόρος, ο Β΄ Αγγελιαφόρος ήταν γυναίκες ηθοποιοί. Το ίδιο φυσικά και η Αγαύη.

Τον ρόλο των προχωρημένης ηλικίας Τειρεσία και Κάδμου υποδύονταν νεαρές κοπέλλες, οι οποίες παράλληλα υποδύονταν τον ρόλο της ηλικιωμένης Αγαύης και τις Βάκχες. 

Σε απλά Ελληνικά η σκηνοθεσία και η σκηνογραφία ήταν ένα σκέτο αλαλούμ.

Συνοψίζω: Αδόκιμη μετάφραση, εκτός θέματος και εκτός τόπου και χρόνου σκηνοθεσία, εκκεντρική και εντελώς άσχετη με την τραγωδία, σκηνογραφία και μέτρια ηθοποιία. 

Απαιτείται μεγαλύτερη πιστότητα προς τον κορυφαίο δραματουργό και περισσότερος σεβασμός προς τους θεατές.

Πηγή: "Φιλελεύθερος"

ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΓΕΡΟΝΤΕΣ

α) Γέρων Ἰωσὴφ ὁ ἡσυχαστὴς καὶ σπηλαιώτης[1] (1897-1959).

«Ἐπίσης γνώριζε τὰ ἠθικὰ σφάλματα τῶν ἄλλων καὶ καταλάβαινε ἀκόμα ἐὰν κάποιος εἶχε πάθει ὀνείρωξι. Καὶ ἀρκετὲς φορὲς τὰ πνευματικοπαίδια του μας ἔλεγαν ὅτι τοὺς εἶχε προειδοποιήσει γιὰ θέματα ποὺ θὰ τοὺς συνέβαιναν.

Κάποτε, εἶχε ἔλθει ἕνας παπᾶς νὰ μᾶς ἐπισκεφθῇ. Κάθισε μὲ τὸν Γέροντα λίγο καὶ συνωμίλησαν γιὰ πνευματικὰ ζητήματα. Κάποια στιγμὴ λέει ὁ ἱερέας:

- Δὲν μπορῶ νὰ καταλάβω τὴν Νοερὰ προσευχή. Νὰ μοῦ τὴν διδάξετε πρακτικά.

- Ναί, παπᾶ μου, ἀπαντάει ὁ Γέροντας.

Κι’ ἔτσι ἀποφάσισε νὰ μείνῃ μαζί μας γιὰ λίγες μέρες.

Τὴν ἑπομένη ἡμέρα λέει ὁ ἱερέας:

- Γέροντα Ἰωσήφ, μιὰ καὶ θὰ μείνω μία ἑβδομάδα, νὰ λειτουργήσω μὲ τοὺς παπᾶδες σου;

Τοῦ ἀπαντᾶ ὁ Γέροντας:

- Νὰ σὲ ἐξετάσω πρῶτα, ἂν ἔκανες γιὰ παπᾶς καὶ ἂν σὲ βρῶ ἐντάξει, θὰ σοῦ δώσω ἄδεια νὰ συλλειτουργήσῃς.

Ὁ ἱερέας ὅταν ἄκουσε αὐτὸν τὸν λόγο τὰ παράτησε ὅλα ἀμέσως καὶ εὐθὺς ἔφυγε ἀπὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος! Τί εἶχε συμβῇ;

Ὁ ἐν λόγῳ ἱερέας εἶχε κωλύματα».

«Μιὰ ἄλλη φορά, ἐπισκέφθηκε τὸν Γέροντα ἕνας διάκονος. Ὁ Γέροντας πληροφορήθηκε πὼς ὁ διάκονος εἶχε κωλύματα καὶ τοῦ συνέστησε νὰ μὴν προχωρήσῃ στὴν Ἱερωσύνη. Ἀλλὰ ὁ διάκονος ἄλλαζε κουβέντα.

- Κέρασέ τον καὶ νὰ πηγαίνῃ, γιατὶ δὲν δέχεται τὸν λόγο».

β) Γέρων Γαβριὴλ Ἁγιορείτης[2]

«Ἔρχονται στὸ κελλί μου μερικοὶ ὑποψήφιοι ἱερεῖς καὶ μοῦ λένε: Ἔχει εὐλογία νὰ γίνω ἱερέας;

Τοὺς ρωτάω: Εἶχες σχέση ὁλοκληρωτικὴ μὲ γυναῖκα ἢ ἄνδρα πρίν...; Ἢ μέσα στὸ γάμο σου μήπως μοίχευσες;

Καὶ μοῦ λένε:

- Μὰ ὁ Δεσπότης εἶπε πὼς μπορῶ. Τοὺς ἀπαντῶ: Ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως δὲν θὰ σὲ κρίνει ὁ Δεσπότης ἀλλὰ ὁ Δεσπότης Χριστός.

- Μοῦ εἶπαν πὼς ἂν ὑπάρχει πραγματικὴ μετάνοια, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νὰ σκεπάσῃ.

- Σημασία δὲν ἔχει τί λέω ἐγὼ ἢ τί λέτε ἐσεῖς ἢ τί σᾶς λένε ἄλλοι. Σημασία ἔχει τί λένε οἱ Ἅγιοι. Σημασία ἔχει ποιὸ εἶναι τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.

γ) Γέρων Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος

«Ἡ Ἐκκλησία ἐπισήμως καὶ αὐθεντικῶς ἔχει ἐκφράσει ἐν προκειμένῳ τὴν γνώμην της. Καὶ ἔχει εἴπει σαφῶς καὶ κατηγορηματικῶς ὅτι ἡ σαρκικὴ σχέσις τοῦ ζεύγους ‘πέντε λεπτὰ’ πρὸ τοῦ γάμου ἀποτελεῖ ὄχι ἁπλῶς ἁμαρτίαν, ἀλλ’ ἁμαρτίαν μεγάλην. Τόσον μεγάλην, ὥστε νὰ συνιστᾷ αὕτη κώλυμα Ἱερωσύνης! (Εἶναι γνωστὸν ὅτι τὰ μικρὰ λεγόμενα ἁμαρτήματα δὲν συνιστοῦν κωλύματα Ἱερωσύνης, ἄλλως οὐδεὶς θὰ ἐγίνετο «ἱερεύς...). Ὁ ὑπὸ τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου ἐπικυρωθεὶς ξθ΄ Κανὼν τοῦ Μ. Βασιλείου, λέγει: ‘Ἀναγνώστης, ἐὰν τῇ ἑαυτοῦ μνηστῇ πρὸ τοῦ γάμου συναλλάξειεν, ἐνιαυτὸν ἀργήσας, εἰς τὸ ἀναγινώσκειν δεχθήσεται, μένων ἀπρόκοπος’, ἤτοι, νὰ μένῃ μὲν εἰς τὸν βαθμόν του ὁ Ἀναγνώστης, ὁ μετὰ τῆς μνηστῆς του πρὸ τοῦ γάμου συνελθὼν σαρκικῶς (ἀφοῦ μάλιστα τιμωρηθῇ δι’ ἑνὸς ἔτους ἀργίας), νὰ μὴ προάγεται ὅμως περαιτέρω, δηλαδὴ νὰ μὴ γίνεται οὔτε Διάκονος οὔτε Ἱερεύς! Αὐτὰ διδάσκει καὶ αὐτὰ νομοθετεῖ ἡ ὑπὸ τοῦ Πνεύματος Ἁγίου φερομένη Ἐκκλησία. Καὶ ἡμεῖς τολμῶμεν νὰ χαρακτηρίζωμεν ὡς ‘ἀστεῖα πράγματα’ τὰ θεόπνευστα ἐντάλματά της; Δὲν ἀντιλαμβανόμεθα ὅτι οὕτω δὲν κινδυνεύομεν ἁπλῶς νὰ γίνωμεν ‘ἀστεῖοι’ ἡμεῖς, ἀντιπαρατάσσοντες τὰς ἰδικάς μας ‘κοιλιοπνεύστους’ θεωρίας εἰς τὰς ἁγιοπνευματικὰς ἐμπειρίας Της (ἐπιτέλους τοῦτο, δηλ. Τὸ νὰ γίνωμεν ‘ἀστεῖοι’ ἡμεῖς, δὲν θὰ ἦτο καὶ μέγα κακόν...), ἀλλὰ κινδυνεύομεν νὰ εὑρεθῶμεν θεομάχοι;»[3]

Κάποιος μοναχός, ὅταν ἦταν λαϊκός, ἔδωσε χρήματα σὲ μίαν νέα γιὰ νὰ κάνει ἄμβλωση. Ὁ γέρων Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος θεωρεῖ ὅτι αὐτὸ εἶναι ἠθικὴ αὐτουργία στὴν ἁμαρτία αὐτὴ καὶ ἑπομένως κώλυμα ἱερωσύνης. Εἶναι σημαντικὸ ὅμως ὅτι ὁ π. Ἐπιφάνιος τονίζει ὅτι ὁ σκοπὸς τοῦ ἀνθρώπου ἢ τοῦ μοναχοῦ δὲν εἶναι νὰ γίνῃ ἱερέας ἀλλὰ ἅγιος. Ὁ μοναχὸς πρέπει νὰ κόψῃ κάθε θέλημα καὶ ἐπιθυμία, που ἔχει καὶ νὰ δοθῇ ὁλοκληρωτικὰ στὴν ὑπακοὴ πρὸς τὸν γέροντά του καὶ νὰ μὴν ἐπιθυμῇ νὰ ἱερωθῇ ἢ νὰ ἔχῃ ὁποιαδήποτε ἄλλη ἐπιθυμία. Ἄλλο βέβαια ἂν ὁ γέροντας του τὸν καλέσει νὰ ἱερωθῇ[4].

δ) Ἅγιος Παΐσιος Ἁγιορείτης

Κάποιος ρώτησε τὸν ἅγιο Παΐσιο, τὸ ἑξῆς: Ἀφοῦ ἡ ἐξομολόγηση τὰ σβήνει ὅλα, τότε γιατὶ αὐτός, ποὺ κάνει μεγάλη σαρκικὴ ἁμαρτία δὲν μπορεῖ νὰ γίνῃ ἱερέας; Ἐκείνη τὴ στιγμὴ ὁ ἅγιος Παΐσιος ἔτυχε νὰ κρατᾷ δύο ἀνοξείδωτα κύπελλα, ποὺ κερνοῦσε νερὸ στοὺς προσκυνητές. «Δὲ μοῦ λές», ρωτᾷ ὁ ἅγιος Παΐσιος, «ἂν τὸ κύπελλο σπάσει καὶ τὸ ἡλεκτροκολλήσω, τότε δὲ θὰ γίνῃ γερό»; «Ναί», ἀπαντᾷ ὁ προσκυνητής, «καὶ μάλιστα πιὸ γερὸ ἀπὸ ὅτι ἦταν πρίν». «Τότε», συνεχίζει ὁ ἅγιος «νὰ ποὺ τὸ ἕνα μὲ τὴν κόλληση ἔγινε πολὺ γερό, ἐνῷ τὸ ἄλλο, ποὺ δὲν ἔχει κόλληση, δὲν εἶναι μὲν τόσο γερό, ἀλλὰ εἶναι ἀπείραχτο. Ὅταν ἔλθῃ ὁ Βασιλιᾶς, μὲ ποιὸ ποτήρι θὰ τοῦ δώσουμε νὰ πιῇ νερό»; «Με το δεύτερο», ἀπαντᾷ ὁ προσκυνητής, «τὸ ἀπείραχτο, ποὺ δὲν ἔχει κολληθεῖ». «Ἐ, γι’ αὐτὸ κάνουμε ἱερεῖς ἐκείνους, ποὺ δὲν ἔκαναν ἁμαρτία ἀσχέτως ἐὰν δὲν εἶναι τόσο θερμοί, ὅσο ἐκεῖνοι, ποὺ ἔκαναν ἁμαρτία», τελειώνει ὁ ἅγιος Παΐσιος[5].

«- Γέροντα, ἡ θεία Χάρις χάνεται ἀπὸ ἕναν κληρικό, ὅταν πέσῃ σὲ κάποιο θανάσιμο ἁμάρτημα;

- Ὄχι, πῶς νὰ χαθῇ; Ἡ θεία Χάρις μπορεῖ νὰ ἀπομακρυνθῇ, ὄχι ὅμως νὰ χαθῇ. Ἕναν ἱερέα, ἅμα τὸν κάνουν ἀργό, ἔχει τὴν ἱερωσύνη, ἀλλὰ τὰ Μυστήρια δὲν ἐνεργοῦν. Δὲν ἔχει δύναμη πιὰ ὁ ἱερεύς. Τὸ κυριώτερο εἶναι ἡ Χάρις. Ἂν ἀποκατασταθῇ, τότε εἶναι τὰ Μυστήρια ἔγκυρα.

Θέλει πολλὴ διάκριση στὸ θέμα τῶν ἱερέων ποὺ ἔχουν κωλύματα. Χρειάζεται πολλὴ προσοχὴ νὰ μὴ δημιουργηθῇ μὲ ἀδιάκριτες αὐστηρότητες σκάνδαλο στὸν κόσμο καὶ μπῇ σὲ λογισμοὺς καὶ ἡ οἰκογένεια τοῦ ἱερέως. Νὰ παύῃ τὶς Λειτουργίες μὲ τρόπο, γιὰ νὰ μὴ γίνεται κακὸ στοὺς πιστοὺς ἀντὶ γιὰ καλό. Γιατὶ τὰ κωλύματα τὰ ξέρει ὁ Θεὸς καὶ ὁ ἱερεύς. Ἐὰν ὅμως παύσῃ ἀμέσως, τότε καὶ οἱ πιστοὶ καὶ ἡ οἰκογένειά του θὰ μποῦν σὲ λογισμούς, καὶ ἔτσι τὸ κακὸ θὰ εἶναι μεγαλύτερο.

Βλέπω πὼς καμμιὰ φορὰ ἐπιτρέπει ὁ Θεὸς καὶ εὐλαβεῖς κληρικοὶ νὰ πάθουν κάτι σωματικό, π.χ. νὰ τρέχῃ ἡ μύτη τους αἷμα ἢ νὰ πονᾶ τὸ στομάχι τους κ.λ.π. καὶ νὰ ἐμποδίζωνται ἀπὸ τὴν Λειτουργία, καὶ ἔτσι νὰ ἀναπαύωνται οἱ ἱερεῖς ποὺ ἔχουν κωλύματα καὶ πρέπει νὰ παύσουν νὰ λειτουργοῦν. Ἔρχεται καμμιὰ φορὰ κανένας ἱερεὺς στὸ Καλύβι ποὺ ἔχει κάποιο κώλυμα, ὁ καημένος, καὶ βλέπω ὅτι πρέπει νὰ σταματήσῃ νὰ ἱερουργῇ. Καμμιὰ φορὰ ὅμως συμβαίνει ὁ ἐπίσκοπός του νὰ ἔχῃ διαφορετικὴ γνώμη. Μετὰ τί νὰ πῇς; Μόνον προσευχὴ μπορεῖς νὰ κάνῃς καὶ ἐπεμβαίνει ὁ Θεός. Συγκεκριμένα, εἶχα πεῖ σὲ κάποιον καὶ τὸν προετοίμασα νὰ ἀφήσῃ τὴν ἱερουργία. Ὅταν τὸ εἶπε στὸν Πνευματικό του καὶ στὸν ἐπίσκοπό του, δὲν συμφώνησαν. Ἔτσι συνέχισε νὰ ἱερουργῇ, ἐνῷ εἶχε τὸ κώλυμα. Μετὰ ἀπὸ λίγο διάστημα τὸν χτύπησε ἕνα αὐτοκίνητο. Ἐνῷ ἦταν πάνω στὸ πεζοδρόμιο, ἀνέβηκε ἐκεῖ τὸ αὐτοκίνητο καὶ τὸν ἄφησε στὸν τόπο! «Φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ ζῶντος»[6]!

ε) Γέρων Ἰάκωβος Τσαλίκης

Καὶ ὁ γέροντας Ἰάκωβος Τσαλίκης έλεγε χαρακτηριστικά: «Οὐδέποτε νὰ χειροτονηθῇ ἄνθρωπος μὲ κωλύματα ἱερωσύνης. Εἶδα ἕναν ἱερέα, ποὺ πῆρε συμμαρτυρία πνευματικοῦ, χωρὶς νὰ ἐξομολογηθῇ καθαρὰ καὶ μετὰ τέσσερα χρόνια μοῦ ἀποκάλυψε τὸ ἁμάρτημα, ποὺ ἦταν κώλυμα ἱερωσύνης, τὸ πρόσωπό του μαῦρο καὶ λυπημένο, καμιὰ χαρὰ δὲν εἶχε ἐπάνω του. Πολὺ μὲ στενοχώρησε ἡ κατάστασή του»[7]!

στ) Γέρων Ἰωάννης τῆς Μονῆς τῶν Σπηλαίων (Πσκώφ)

Ἡ μετάνοια σημαίνει ἀλλαγὴ καὶ θέλει κόπο.

«Δούλη τοῦ Θεοῦ Μ.!

Εἶναι κάπως δύσκολο νὰ σᾶς ἀποκαλῶ μὲ αὐτὸ τὸ ὄνομα, καθὼς τώρα εἴστε ἀπολύτως δούλη τοῦ ἐχθροῦ.

Ὅλα τὰ καταλαβαίνετε, ἀλλὰ ἡ ψυχὴ σκόνταψε στὴ φιληδονία καὶ ὁ ἐχθρὸς εἶναι ἱκανοποιημένος, ποὺ ἔπιασε ἱερέα καὶ τὸν πῆρε ἀπὸ τὸν Θεό. Διότι ὅλα ὅσα τώρα αὐτὸς ὁ ἱερέας τελεῖ στὴν Ἁγία Τράπεζα, πέφτουν στὸ κεφάλι του ὡς καυτὰ κάρβουνα, ἐνῷ ἐσᾶς ὁ ἐχθρὸς σᾶς ἀπομακρύνει ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μέσῳ τῆς ἀδιαφορίας γιὰ τὴ σωτηρία σας.

Ὁ Θεὸς δὲν μυκτηρίζεται, ἀλλὰ καὶ οἱ δυό σας αὐτὸ κάνετε.

Προσιδιάζει στοὺς ἀνθρώπους νὰ πέφτουν, ἀλλά, ἀφοῦ ἔπεσαν, χρειάζεται ἀμέσως νὰ σηκώνονται. Σὲ σᾶς ὅμως δὲν εἶναι ἁπλὰ πτώση, ποδοπατήσατε τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ δόθηκε στὸν ἄνθρωπο κατὰ τὴ χειροτονία.

Τὶς ἁμαρτίες σας πρέπει νὰ τὶς ἐξομολογηθεῖτε σὲ Ἀρχιερέα, ἱερέας δὲν μπορεῖ νὰ τὶς λύσῃ. Οἱ ἁμαρτίες εἶναι εὔκολο νὰ γίνουν, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀνόρθωση ἀπὸ τὴν ἁμαρτία χρειάζονται πολλὲς προσπάθειες καὶ κόπος. Ἀλλὰ ἡ ζωὴ εἶναι τόσο σύντομη, ἐνῷ μπροστά μας βρίσκεται ἡ αἰωνιότητα. Πηγαίνετε στὸν Δεσπότη καὶ οἱ δύο, ἂν θέλετε σωτηρία γιὰ τὸν ἑαυτό σας καὶ τὸν ἱερέα».

ζ) Κατηχητὴς π. Ἄγγελος Νησιώτης

«Περιπτώσεις ἀποκλείουσαι τὴν ἐκκλησιαστικὴ οἰκονομίαν

1. Οἰκονομία δὲν χωρεῖ εἰς τὰ κωλύματα Ἱερωσύνης

Οἱ ὑποπεσόντες εἰς τὰ σαρκικὰ ἁμαρτήματα, περὶ τῶν ὁποίων ὁμιλεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τὸ α΄ κεφάλαιον τῆς πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολῆς, καὶ τῶν ἀκατανόμαστων ἐπὶ κτηνῶν πράξεων παντελῶς κωλύονται ἀπὸ τῆς Ἱερωσύνης ἢ χειροτονηθέντες καθαιροῦνται ἄνευ οἴκτου. Κατὰ τὸν Μ. Βασίλειον δὲν ἐπιτρέπεται εἰς τὸν τοιοῦτον “νὰ ἅπτηται τῶν ἱερῶν, κἂν πάνυ ἄξιος ᾖ”. Ὁ Ἐξομολόγος οὐδαμῶς πρέπει νὰ ὑποχωρήσῃ, ἀλλὰ νὰ ἀρνηθῇ εἰς τοιοῦτον νὰ χορηγήσῃ τὴν Πνευματικὴν συμμαρτυρίαν.

            Ὄχι μόνον οἱ τοιοῦτοι ἐμποδίζονται ἀπὸ τὴν Ἱερωσύνην, ἀλλὰ καὶ ἐκεῖνος ποὺ συνήφθη κατὰ τὴν μνηστείαν του μὲ ἐκείνην ποὺ συνεζεύχθη καὶ αὐτὸς ἐμποδίζεται ἀπὸ τὴν Ἱερωσύνην, διότι ἐτέλεσε πορνείαν.

            Ἐπίσης ἐμποδίζονται ἀπὸ τὴν Ἱερωσύνην οἱ δίγαμοι καὶ οἱ συζευχθέντες μὴ παρθένον. Οἱ δὲ κρατοῦντες παρ’ ἑαυτοῖς τὴν σύζυγόν των μοιχευθεῖσαν καθαιροῦνται»[8].

Σχόλια: Εἶναι ξεκάθαρο ὅτι δὲν χωρεῖ οἰκονομία στὰ κωλύματα ἱερωσύνης οὔτε λύπη οὔτε οἶκτος! Ἀκόμη καὶ ἂν ἡ σύζυγός σου δὲν ἦταν παρθένος πρὸ τοῦ γάμου, αὐτὸ ἀποτελεῖ κώλυμα ἱερωσύνης.

---

[1] ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪΤΟΥ, Ὁ γέροντάς μου Ἰωσὴφ ὁ ἡσυχαστὴς καὶ σπηλαιώτης (1897-1959), ἔκδ, Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Ἀντωνίου Ἀριζόνα, Ἡνωμένες Πολιτεῖες Ἀμερικῆς 2008 σσ. 246-247.

[2] ΓΕΡΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ, Θεοδρομία, Συνέντευξη περὶ παπισμοῦ καὶ ἄλλων θεμάτων, ἔτος ΙΖ΄, τεῦχος 1, Ἰανουάριος – Μάρτιος 2015, σ. 92. Βλ. Γαβριὴλ Ἁγιορείτου (μοναχοῦ), Πάπας καὶ οἰκουμενστές, ἐκδ. Ὀρθόδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 2015, σ. 11.

[3] ΕΠΙΦΑΝΙΟΥ Ι. ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ, (ἀρχιμ.), Προγαμιαῖαι σχέσεις, πολιτικὸς γάμος, ἀμβλώσεις (ἀναδημοσιεύσεις ἄρθρων), ἐκδ. Ὀρθόδοξος Τύπος, ἐν Ἀθήναις 1986, σ. 14.

[4] Βλ. Ἐπιφανίου Θεοδωροπούλου (ἀρχιμ.), Ἄρθρα, Μελέται, Ἐπιστολαί, τ. Α΄, ἐν Ἀθήναιας 1986, σσ. 244-246.

[5] Χαριτωμένες διδαχὲς τοῦ γέροντος Παϊσίου, Σωτήριος Λυσίκατος.

[6] ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ, Λόγοι Α΄, Μὲ πόνο καὶ ἀγάπη γιὰ τὸν σύγχρονο ἄνθρωπο, ἔκδ. Ἱερὸν ἡσυχαστήριον Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ θεολόγος, Σουρωτή Θεσσαλονίκη 1998, σσ. 317-318.

[7] «Ἕνας ἅγιος γέροντας, ὁ μακαριστὸς π. Ἰάκωβος, ἐκδ. Ἱ. Μ. ὁσίου Δαυὶδ γέροντος, Ροβιὲς Εὐβοίας».

[8] ΑΓΓΕΛΟΣ ΝΗΣΙΩΤΗΣ (Κατηχητής), Ὁ πνευματικὸς καὶ τὸ ἔργον του, ἐκδ. Ἀποστολικὴ Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, ἐν Ἀθήναις 1959, σ. 103.

ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ, ΑΠΟΡΡΕΟΝΤΑ ΑΠΟ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ

Κανὼν 18 τῶν ἁγίων Ἀποστόλων

Αὐτὸς ποὺ παντρεύτηκε χήρα ἢ γυναίκα διωγμένη ἀπὸ τὸν ἄντρα της ἢ πόρνη ἢ δούλη ἢ ἠθοποιὸ δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἐπίσκοπος ἢ πρεσβύτερος ἠ διάκονος ἢ γενικὰ νὰ συγκαταλέγεται στὸν ἱερατικὸ κατάλογο[1].

Ἑρμηνεία

Ἂν ἴσως στοὺς ἱερεῖς τῶν Ἰουδαίων ἦταν ἐμποδισμένον, τὸ νὰ παίρνουν γυναῖκες, πόρνη, ἢ διωγμένη ἀπὸ τὸν ἄντρα της, ἢ νὰ ἔχῃ ὄνομα κατηγορημένο: ‘γυναῖκα γάρ φησι πόρνην, καὶ βεβηλωμένην οὐ λήψονται, καὶ γυναῖκα ἐκβεβλημένην ἀπὸ τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς. Ὅτι ἅγιός ἐστι Κυρίῳ τῷ Θεῷ αὐτοῦ. Πόσῳ μᾶλλον εἶναι ἐμποδισμένον τοῦτο εἰς τοὺς ἱερεῖς τοῦ Εὐαγγελίου; Ἰδοὺ γάρ φησιν μεῖζον τοῦ ἱεροῦ ᾧδε’. Γιὰ αὐτὸ καὶ ὁ ἀποστολικὸς κανόνας διορίζει ὅτι ὅποιος πάρῃ γυναῖκα χήρα, ἢ διωγμένη ἀπὸ τὸν ἄντρα της ἢ πόρνη ἢ δούλη ἢ μία ἀπὸ τὶς γυναῖκες ἐκείνες, ποὺ βρίσκονται στὶς κωμῳδίες καὶ σκηνές, καὶ ὑποκρίνονται διάφορα πρόσωπα, δὲν μπορεῖ νὰ γίνῃ ἐπίσκοπος, ἢ πρεσβύτερος ἢ διάκονος ἢ νὰ συγκαταριθμηθῇ σὲ ἱερατικὸ τάγμα. Ἐπειδὴ ὅλες αὐτὲς οἱ γυναῖκες εἶναι διαβεβλημένες, καὶ κατηγορημένες. Οἱ δὲ ἱερωμένοι ἀπὸ παντοῦ πρέπει νὰ εἶναι ἀκατηγόρητοι, καὶ ἀνεπίληπτοι, καθὼς λέγει ὁ μακάριος Παῦλος. Ὁ δὲ γ΄ τῆς στ΄ λέγει ὅτι οἱ πρεσβύτεροι, διάκονοι, ἢ ὑποδιάκονοι, ποὺ ἔλαβαν χήρα, ἢ μετὰ τὴ χειροτονία ἔπεσαν σὲ γάμο παράνομο, αὐτοὶ ἀφοῦ χωρίσουν ἀπὸ τὶς γυναῖκές τους, νὰ ἀργοῦν ἀπὸ τὴν ἱερωσύνη σὲ λίγο διάστημα καιροῦ, καὶ νὰ ἐπιτιμοῦνται. Ὕστερα νὰ ἐπαναλαμβάνουν τοὺς οἰκείους βαθμοὺς τῆς ἱερωσύνης, σὲ μεγαλύτερο ὅμως βαθμὸ νὰ μὴ προκόπτουν, ἀγκαλὰ καὶ ἡ στ΄ συγκαταβατικὰ οἰκονόμησε τότε αὐτούς, ἀπὸ τότε ὅμως καὶ ὕστερα, ὥρισεν ἡ ἴδια σύνοδος νὰ κρατῇ πάλιν ὁ ἀποστολικὸς κανόνας.

***

«Εἰδικὰ Κωλύματα»:… Τὰ μόνα κωλύματα γιὰ τὴν εἴσοδο στὸν ἱερὸ κλῆρο, τὰ ὁποῖα ἀναφέρονται σαφῶς στοὺς ἀποστολικοὺς κανόνας εἶναι ἡ διγαμία», καὶ ὁ γάμος μὲ δύο ἀδελφὲς ἢ μὲ μία ἀνεψιὰ ἢ μὲ μίαν, ἡ ὁποία δὲν ἦταν παρθένος...»[2].

***

«Κατὰ τὸν ἕκτο αἰῶνα μ.Χ. οἱ κανονισμοὶ γιὰ τὴν εἴσοδο στὸν ἱερὸ κλῆρο διευθετήθησαν ἀπὸ τὴ νομοθεσία τῆς πολιτείας. Ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανὸς Α΄ (527-565 μ.Χ.) θεσπίζει ὡς ἀκολούθως: ‘Δὲν ἐπιτρέπεται νὰ χειροτονοῦνται κληρικοί, παρὰ μόνο ἐὰν... ἔχουν ὀρθὴ πίστη καὶ ἔχουν βίο σεμνὸ καὶ οὔτε νὰ ἔχουν πατρευτῇ γυναῖκα, ποὺ συμβιοῦσε μὲ ἄνδρα χωρὶς γάμο...’[3].

***

«Ἀκολασίες τῶν συζύγων τῶν ἱερέων: Σὲ μερικὲς περιπτώσεις ἡ ἁγνότητα τῆς ἱερατικῆς τάξεως διαφυλασσόταν περισσότερο μὲ τὴν τιμωρία τῶν ἱερωμένων γιὰ τὴν ἀκολασία τῶν συζύγων τους. Ἡ σύνοδος στὴν Ἐλβίρα 31μ.Χ. (κανόνας 56^ος) θέσπισε ὅτι ἕνας κληρικὸς ὀφείλει νὰ ἀποπέμψῃ τὴ σύζυγό του ἐὰν αὐτὴ ἔπεσε στὸ ἁμάρτημα τῆς μοιχείας ἢ ἐὰν ἐπιθυμῇ ὅπως συζῇ μετ’ αὐτῆς, ὀφείλει ὅπως ζητήσῃ γιὰ αὐτὸν τὴν καθαίρεσή του ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Ἡ Α΄ σύνοδος στὸ Toledo 398μ.Χ. (κανόνας 7^ος) προτρέπει τοὺς κληρικοὺς καὶ τοὺς ἐξουσιοδοτεῖ, ὅπως σὲ περίπτωση κατὰ τὴν ὁποία οἱ σύζυγοί τους ἔπεφταν στὸ ἁμάρτημα τῆς μοιχείας, τὶς ἐγκλείσουν σὲ φυλακὲς καὶ τὶς ὑποβάλλουν σὲ μετάνοια μὲ τὴν ἐξάσκηση τῆς σωματικῆς νηστείας. Καὶ ἡ σύνοδος στὴ Νεοκαισάρεια 315μ.Χ. (κανόνας 8^ος) ἐθέσπισε ὅπως στὴν ἰδία περίπτωση ὁ κληρικὸς ἀποπέμψῃ τὴ μοιχαλίδα σύζυγό του ἀπὸ κοντά του ἢ ὅπως αὐτὸς καθ’ ἑαυτὸν παύσῃ νὰ ἐξασκῇ τὰ ἱερατικά του λειτουργήματα, ἐὰν ἐπιθυμῇ ὅπως συζήσῃ μαζί της, ὅταν πλέον καθαιρεθῇ ἀπὸ τὴν ἱερωσύνη... Τὸ ἴδιο ἀναφέρεται ὁμοίως καὶ στοὺς κανόνες τοῦ Φωτίου σὲ σχέση μὲ τοὺς ἱερεῖς καὶ διακόνους, τῶν ὁποίων οἱ σύζυγοι εἶχαν κακοποιηθῇ ἀπὸ τοὺς βάρβαρους στοὺς διαφόρους πολέμους καὶ τὶς βαρβαρικὲς εἰσβολές»[4].

---

[1] «Ὁ χήραν λαβών, ἢ ἐκβεβλημένην, ἢ ἑταίραν, ἢ οἰκέτιν, ἢ τῶν ἐπὶ σκηνῆς, οὐ δυναται εἶναι Ἐπίσκοπος, ἢ Πρεσβύτερος, ἢ Διάκονος, ἢ ὅλως τοῦ καταλόγου τοῦ ἱερατικοῦ».

[2] Ἰακώβου (Γεωργίου) Πηλίλη (ἐπισκόπου Κατάνης), Ἡ χριστιανικὴ ἱερωσύνη, Ὀργανισμὸς ἐκδόσεων Καμπανᾶ, 1988, σ. 716.

[3] «Κληρικοὺς οὐκ ἄλλως χειροτονεῖσθαι συγχωροῦμεν εἰ μὴ... καὶ ὀρθὴν πίστιν καὶ βίον ἔσχον καὶ οὐδὲ παλλακὴν... ἔσχον...». Ἰακώβου (Γεωργίου) Πηλίλη (ἐπισκόπου Κατάνης), Ἡ χριστιανικὴ ἱερωσύνη, Ὀργανισμὸς ἐκδόσεων Καμπανᾶ, 1988, σ. 717.

[4] Ἰακώβου (Γεωργίου) Πηλίλη (ἐπισκόπου Κατάνης), Ἡ χριστιανικὴ ἱερωσύνη, Ὀργανισμὸς ἐκδόσεων Καμπανᾶ, 1988, σ. 833.

ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΓΑΜΙΑΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΡΝΕΙΑ;

Δυστυχώς υπάρχουν στις μέρες μας πολλοί θεολόγοι, κληρικοί και λαϊκοί, οι οποίοι διατείνονται ότι οι προγαμιαίες σχέσεις όπου υπάρχει αγάπη δεν είναι πορνεία. Γι' αυτό το θέμα έχουν μιλήσει πολλοί θεολόγοι και είναι πλέον ηλίου φαεινότερον ότι με βάση την Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση οι προγαμιαίες σχέσεις έστω και αν υπάρχει αγάπη και έρωτας μεταξύ των δύο προσώπων είναι πορνεία.

Παραθέτουμε το σχετικό κείμενο του σύγχρονου πατέρα της Εκκλησίας, π. Επιφανίου Θεοδωρόπουλου, το οποίο αποδεικνύει με αδιαμφισβήτητα επιχειρήματα ότι οι προγαμιαίες σχέσεις, έστω και αν υπάρχει αγάπη μεταξύ των προσώπων είναι πορνεία.

ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΓΑΜΙΑΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΡΝΕΙΑ;

Ἀρχιμ. Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος

Ὑπάρχουν πολλοί, ἐνίοτε καὶ καθηγητὲς θεολόγοι (καὶ ὄχι μόνο Γυμνασίου ἢ Λυκείου), ποὺ διδάσκουν μιὰ πολὺ «βολικὴ» καὶ «ἔξυπνη» θεωρία: Ὅτι πορνεία εἶναι μόνο ἡ σαρκικὴ ἱκανοποίηση, ποὺ γίνεται ἔξω ἀπὸ τὸ γάμομὲ πόρνες καὶ μὲ χρήματα (δηλαδὴ μὲ πληρωμή). Ἐνῷ ὅπου ὑπάρχει ἀγάπη, ὅπου ὑπάρχει ψυχικὴ ἐπαφή, ἐκεῖ δὲν ἔχουμε πορνεία. Συνεπῶς ἕνα ζευγάρι νέων, ποὺ ἀγαπιέται καὶ ἡ σαρκικὴ σχέση του ἀποτελεῖ «ὁλοκλήρωση τῆς ἀγάπης τους», δὲν εἶναι πορνεία καὶ ἆρα δὲν κάνουν ἁμαρτία! Τὸ Εὐαγγέλιο μόνο τὴν πορνεία καὶ μοιχεία ἀπαγορεύει. Δὲν ἀπαγορεύει τὴν «ὁλοκλήρωση τῆς ἀγάπης» ἑνὸς ζευγαριοῦ!

Βέβαια ἡ λέξη «πορνεία» στὴν κυριολεξία σημαίνει τὴν ἱκανοποίηση τῶν σαρκικῶν ὀρέξεων μὲ χρήματα, ἀφοῦ στὴν ἀρχαιότητα ἀσκοῦσαν τὸ «ἐπάγγελμα» αὐτὸ γυναῖκες ἀγορασμένες, δηλαδὴ δοῦλες.

Ὅμως ἐκτὸς ἀπὸ τὴν κύρια σημασία της, ἡ λέξη πορνεία, εἶχε ἀνέκαθεν καὶ τὴ σημασία τῆς σαρκικῆς σχέσεως δύο ἑτεροφύλων προσώπων, χωρὶς νὰ ὑπάρχει χρηματικὴ δοσοληψία.

Μία εἶναι ἡ νόμιμη συζυγία ἀνδρὸς καὶ γυναικός, αὐτὴ ποὺ γίνεται μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Μυστηρίου τοῦ γάμου. Κάθε πράξη ποὺ γίνεται ἔξω ἀπὸ τὸ Μυστήριο τοῦ γάμου χαρακτηρίζεται ὡς πορνεία ἢ μοιχεία καὶ καμιὰ διάκριση δὲν γίνεται ἂν συμβαίνει μὲ ἀμοιβὴ ἢ ἐξ ἀγάπης.

Πουθενὰ στὴν Ἁγία Γραφὴ δὲν δικαιώνονται οἱ προγαμιαῖες σχέσεις ἐφ’ ὅσον γίνονται μεταξὺ δύο προσώπων, ποὺ ἀγαπιοῦναι. Καὶ πουθενὰ στὴν Ἁγία Γραφὴ δὲν θὰ βροῦμε ἀμνήστευση τῶν σχέσεων αὐτῶν, ἐπειδὴ ἀπουσιάζει ἡ πληρωμὴ καὶ γίνεται ἐπίκληση τοῦ ἐρωτικοῦ αἰσθήματος.

Ἂς ἀναφέρουμε μερικὰ παραδείγματα:

1) Ἡ περίπτωση τῆς Σαμαρείτιδας. Εἶχε τελέσει πέντε νόμιμους γάμους (ὁ νόμος τότε τὸ ἐπέτρεπε) καὶ τώρα συζεῖ μὲ ξένον ἄνδρα, ἀσφαλῶς γιατὶ «ἀγαπιοῦνται»! Ἔχει ὅμως τὴ συνείδησή της βαρειά, γι’ αὐτὸ καὶ ὅταν ὁ Κύριος τῆς λέει νὰ πάῃ νὰ φωνάξῃ τὸν (νόμιμο) ἄνδρα της, ἐκείνη τοῦ λέει «οὐκ ἔχω ἄνδρα», γιὰ νὰ κρύψῃ ὅτι συζεῖ παρανόμως μὲ ἄνδρα, ποὺ δὲν εἶναι νόμιμος σύζυγός της. Καὶ ὁ Κύριος τὴν ἐπιπεβαιώνει, λέγοντας της ὅτι εἶπε τὴν ἀλήθεια, γιατὶ πέντε ἄνδρες νυμφεύθηκε καὶ αὐτὸ ποὺ ἔχει τώρα δὲν εἶναι νόμιμος σύζυγος της. Δηλαδὴ ὁ Κύριος ἀρνεῖται πὼς ἡ σχέση αὐτὴ εἶναι νόμιμη καὶ ἀποδεκτή.

2) Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἦταν ἄγαμος. Γράφει λοιπὸν γιὰ τοὺς ἀγάμους ἄνδρες καὶ τὶς χῆρες γυναῖκες, ὅτι θὰ προτιμοῦσε καὶ αὐτοὶ νὰ παραμείνουν ὅπως καὶ αὐτός, δηλαδὴ νὰ μὴν παντρευθοῦν. Δὲν ἀγνοεῖ ὅμως ὅτι ἡ ἀγαμία εἶναι μὲν ἀνώτερη, ἀλλὰ ὄχι καὶ εὔκολος δρόμος. Γι’ αὐτὸ προσθέτει: «Ἂν δὲν μποροῦν λόγῳ τῆς ἀσθενείας τῆς σάρκας νὰ ἐγκρατεύωνται, τότε καλὸν εἶναι νὰ παντρευθοῦν». Δὲν τοὺς εἶπε νὰ... βολευθοῦν μὲ ἐξώγαμες σεξουαλικὲς σχέσεις, βρίσκοντας ὁ καθένας ἢ ἡ κάθε μιὰ ἕνα... ταίρι ἔξω ἀπὸ τὸ γάμο!

Μοναδικὴ διέξοδος ὁ γάμος. «Μονόδρομος». Ἄλλη διέξοδος δὲν ὑπάρχει. Οὔτε διανοεῖται ὁ Παῦλοςτὴν εὔκολη «λύση» τῶν ἐξ ἀγάπης σχέσεων γι’ αὐτοὺς ποὺ δὲν ἐγκρατεύονται.

Αὐτὰ λέγει τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον διὰ στόματος Παύλου!

3) Καὶ ἐρχόμαστε στὸ χωρίο (Α΄ Κορ. ζ΄ 27-28).

«Δέδεσαι γυναικί; μὴ ζήτει λύσιν. Λέλυσαι ἀπὸ γυναικός; μὴ ζήτει γυναῖκα. Ἐὰν δὲ καὶ γήμῃς οὐχ ἤμαρτες». Μιὰ σχέση βλέπει ὁ Παῦλος ἂναμάρτητη. Αὐτὴ στὸ γάμο. Οὔτε ὑπαινιγμὸς ὑπάρχει γιὰ σχέσεις «ἐξ ἀγάπης» ἔξω ἀπὸ τὸ γάμο.

4) Ἐπίσης ὃ θεῖος Παῦλος γράφει στὴν (Α΄ Κορ. 5, 1) ἐπιστολή του. «Ὅλως ἀκούεται ἐν ὑμῖν πορνεία, ἥτις οὐδὲ ἐν τοῖς ἔθνεσιν ὀνομα΄ζεται, ὥστε γυναῖκα τινὰ τοῦ πατρὸς ἔχειν».

Ὁ ἄνθρωπος γιὰ τὸν ὁποῖο ὁμιλεῖ ὁ Παῦλος δὲν ἐπεσκέπτετο πορνεῖα, ἁπλῶς συζοῦσε μὲ τὴν μητριά του καὶ προφανῶς ὁ δεσμὸς τοῦ ἦταν «ἐξ ἀγάπης». Δὲν συζεῖ μὲ χρήματα. Κὶα ὅμως γιὰ τὸν Παῦλο ἡ ἀθέμιτος αὐτὴ συζυγία ἦταν πορνεία.

Οἱ ἐπινοήσεις αὐτὲς ὁδηγοῦν σὲ ΑΤΥΠΟΝ ΠΟΛΥΓΑΜΙΑΝ!

Γιατὶ εἶναι αὐτονόητο ὅτι, ὅταν οἱ χριστιανὲς νέες διαφωνήσουν ἀργότερα μὲ τὸ πρόσωπο ποὺ ἀγαποῦν σήμερα καὶ μὲ τὸν ὁποῖο «ὁλκληρώνουν τὴν ἀγάπη τους», δὲν ἐμποδίζονται νὰ τὸ ἀντικαταστήσουν μὲ ἄλλο. Καὶ ἂν καὶ μὲ ἐκεῖνο διαφωνήσουν καὶ χωρισθοῦν, θὰ ἀναζητήσουν τὴν ἀγάπη τρίτου, μετὰ τέταρτου, πέμπτου κ.ο.κ. μέχρις ὅτου «κάπου, κάποτε, μὲ κάποιον»καταλήξουν σὲ γάμο. Τὸ ἴδιο θὰ πράττουν καὶ οἱ Χριστιανοὶ νέοι. Ὅλα αὐτὰ εἶναι ἀναμάρτητα(!!!), γιατὶ γίνονται... «ἐξ ἀγάπης» καὶ ὄχι μὲ χρήματα; Ὡραῖος Χριστιανισμός!

Αὐτὲς εἶναι οἱ θέσεις τοῦΧριστοῦ καὶ τῆς Ἐκκλησίας Του. Ἂς μὴ μᾶς πλανᾶ ὁ διάβολος. Ἂς μὴ ἀπατοῦμε τὸν ἑαυτό μας. Ὅλοι εἴμαστε ἁμαρτωλοὶ καὶ ἀνάξιοι. «Τίς καθαρὸς ἀπὸ ρύπου...»; Ἂς προσφέρουμε ὅμως τὴν Ἁμαρτωλότητά μας μὲ ταπείνωση στὸ Θεὸ μὲ τὴ μορφὴ τῆς μετανοίας. Μὴ καθησυχάζουμε καὶ ναρκώνουμε τὴ συνείδησή μας, λέγοντας ὅτι οἱ προγαμιαῖες σχέσεις δὲν εἶναι ἁμαρτία. Ὅτι εἴμαστε ἀδύνατοι, ναί. Ὅτι παρασυρθήκαμε, ναί. Ὄχι ὅμως ὅτι δὲν εἶναι ἁμαρτία, δὲν εἶναι πορνεία.

Ἀδελφοί, «στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου»!! Εἴτε εἴμαστε Ἐπίσκοποι, κληρικοί, πνευματικοί, θεολόγοι, λαϊκοί. Ὁ Χριστὸς δὲν ἐμπαίζεται. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι σαφής: «Ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποὶ. Ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι... ἀκρατεῖς... φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι» (Β΄ Τιμ. 1, 1).

Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΩΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΟΣ

Εἶχα τὴ μεγάλη εὐλογία νὰ μαθητεύσω στὴν ἁγιογραφία κοντὰ στὸν ἀείμνηστο γέροντα μας ἀρχιμ. Γαβριήλ Σιόκουρο. Ἦταν τότε στὸ 1983 ὅταν πῆγα στὴν Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονα στὸν Ἀχερά, ὅπου διέμενε ὁ γέρων Γαβριήλ, ὡς ἱερέας τοῦ μοναστηριοῦ. Παρέμεινα, ὡς φιλοξενούμενος τῆς Μονῆς, γιὰ δύο περίπου ἑβδομάδες. Ἐκεῖ ὁ π. Γαβριήλ μοῦ ἔδειξε γιὰ πρώτη γιὰ μένα φορὰ πὼς γίνεται ἡ βάση τοῦ ξύλου καὶ ἀκολούθως πὼς ἁγιογραφοῦμε μιὰ εἰκόνα.

Ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖο χαρακτήριζε τὸν γέροντα Γαβριὴλ ἦταν ἡ εὐλάβεια, μὲ τὴν ὁποία φιλοτεχνοῦσε τὴν εἰκόνα, κάτι τὸ ὁποῖο δυστυχῶς λείπει ἀπὸ πολλοὺς ἁγιογράφους σήμερα. Ἄνθρωπος προσευχῆς καὶ μεγάλης ταπείνωσης, ἁγιογραφοῦσε πάντοτε ἔχοντας στὴν σκέψη καὶ στὴν καρδιά του τὸ εἰκονιζόμενο πρόσωπο.

Ὅταν ὁ γέροντας Γαβριήλ απῆγε γιὰ πρώτη φορὰ στὸ Ἅγιο Ὄρος γιὰ νὰ μάθῃ τὴν ἱερὴ τέχνη τῆς ἁγιογραφίας, εἶχε μαθητεύσει κοντὰ στὴ συνοδεία τῶν Παχωμαίων. Εἶναι χαρακτηριστικὴ ἡ διήγηση ποὺ μοῦ ἀνέφερε ὅτι γιὰ πολὺ μεγάλο χρονικὸ διάστημα οἱ Παχωμαῖοι τοῦ μάθαιναν μόνο σχέδιο. Θεωροῦσαν τόσο οἱ Παχωμαῖοι ὅσο καὶ ὁ γέροντας Γαβριὴλ ὅτι τὸ σχέδιο εἶναι ἡ βάση τῆς ἁγιογραφίας.

Ὡς ἁγιογράφος ἦταν πολὺ ταλαντοῦχος καὶ προικισμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ τὸ χάρισμα τῆς φιλοτεχνήσεως τῶν ἁγίων εἰκόνων. Ὡς πιστὸς ὑπηρέτης τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, αὔξησε τὸ χάρισμα του καὶ τελειοποιήθηκε κοντὰ στὴν συνοδεία τῶν Παχωμαίων στὴν ἁγιογραφία.

Τὶς εἰκόνες του χαρακτηρίζει τὸ λαμπερὸ πρόσωπο, μὲ τὸν ὡραῖο γλυκασμό, ὅπως ἀκριβῶς καὶ οἱ εἰκόνες τῶν διδασκάλων του, ἀδελφῶν Παχωμαίων. Ὁ ἴδιος φρόντισε νὰ μεταλαμπαδεύσει τὸ χάρισμα, ποὺ τοῦ ἔδωσε ὁ Κύριος, καὶ σὲ ἄλλους μαθητές του, ἀντίθετα πρὸς ἄλλους σύγχρονούς του ἁγιογράφους, οἱ ὁποῖοι ἐπιμελῶς ἔκρυβαν τὴν «τέχνη» τους.

Οἱ εἰκόνες του ἀναβλύζουν τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ τὴν ἁγιότητα του βίου τοῦ σεπτοῦ μας γέροντα, ἀρχιμ. Γαβριήλ. Εἶναι χαρακτηριστικὸ τὸ γεγονὸς ὅτι πολλὲς φορὲς τὰ προσωπικὰ βιώματα τοῦ ἁγιογράφου διαφαίνονται στὶς εἰκόνες. Αὐτὸ συνέβαινε καὶ στὸν γέροντα Γαβριήλ. Ἡ προσωπικὴ ἁγιότητα τῆς ὅλης του ζωῆς διαφαίνεται στὶς εἰκόνες, ποὺ μὲ πολλὴ εὐλάβεια φιλοτεχνοῦσε.

Ἂς ἔχουμε τὴν εὐχή του.