᾿Απὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 9ου αἰώνα ἀκμάζει στὴν Κωνσταντινούπολη ἕνα σπουδαῖο κέντρο τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς ὑμνογραφίας, ἡ μονὴ τοῦ Στουδίου. Ἡ μονὴ αὐτὴ κατέχει περίοπτη θέση στὴν ὅλη ἱστορία τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς μουσικῆς, καθόσον ἡ κυριώτερη ἐνασχόληση τῶν Στουδιτῶν Πατέρων ἦταν ἡ σύνταξη καὶ μελοποίηση ᾿Εκκλησιαστικῶν ὕμνων καὶ ᾀσμάτων. Στὴ μονὴ αὐτὴ ἤκμασαν οἱ ἑξῆς:
Θεόδωρος Στουδίτης (762-829). Δίδαξε στοὺς Στουδῖτες μοναχοὺς καὶ ἔγραψε πολλὰ συγγράμματα. Μελοποίησε στιχηρά, κανόνες, τριῴδια καὶ ὁλόκληρες ἀκολουθίες. ᾿Επίσης ἔγραψε κανόνες στὴ Θεοτόκο, ὅλους τοὺς ἀναβαθμοὺς τῶν ἤχων, καθὼς καὶ τὸν ἐπιτάφιο θρῆνο“Ἡ ζωὴ ἐν τάφῳ...” . ᾿Απὸ τοὺς μαθητές του πολλοὶ διέπρεψαν ὡς ὑμνογράφοι καὶ μελοποιοί, ὅπως ὁ ᾿Ανατόλιος, Θεόκτιστος, Συμεών, Νικόλαος, Κλήμης (Ἡγούμενος), Κυπριανὸς (ἐκ τῶν ἀρίστων μαθητῶν του, ἔγραψε δοξαστικά, στιχηρὰ καὶ τὸ ἀπολυτίκιο “Μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατορθώματα” ) καὶ Πέτρος οἱ Στουδῖτες.
᾿Ιωσὴφ ᾿Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (9ος αἰῶνας). ᾿Αδελφὸς τοῦ Θεοδώρου Στουδίτου. Οἱ δύο ἀδελφοὶ συνέλεξαν καὶ τακτοποίησαν τὰ μέχρι τότε ψαλλόμενα Τριῴδια, καὶ ἀφοῦ πρόσθεσαν καὶ δικά τους τροπάρια συνέταξαν τὸ γνωστὸ Τριῴδιο. Ὁ ᾿Ιωσὴφ ὑπῆρξε φιλόσοφος καὶ μεγάλης ὁλκῆς ὑμνογράφος. ῎Εγραψε πλῆθος κανόνων, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τοὺς “νεκρώσιμους κανόνες” . Συνέταξε ἐπίσης καὶ τὸ Τυπικὸ (Στουδιτικό). Τὸ σπουδαιότερο ἔργο του εἶναι ὁ κανόνας τοῦ ᾿Ακάθιστου ὕμνου16.
᾿Ανατόλιος Στουδίτης (9ος αἰῶνας). Μαθητής, ὅπως προανα- φέραμε, τοῦ Θεοδώρου Στουδίτου. Πολλοί, καὶ ἰδίως ὁ Βαρθολομαῖος Κουτλουμουσιανός, ἀποδίδουν σ᾿ αὐτὸν τὰ ἀναστάστιμα,“᾿Ανατολικὰ” καλούμενα, στιχηρά, ποὺ περιέχονται στὴν ᾿Οκτώηχο τοῦ ᾿Ιωάννη Δαμασκηνοῦ, καὶ ὄχι στὸν ᾿Ανατόλιο Κωνσταντινουπόλεως τῆς Β΄ περιόδου, ὅπως προαναφέραμε (σελ. 10).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου