Β. Δεύτερη Περίοδος (300-700 μ.Χ.). 2. Ποιητὲς καὶ Ὑμνῳδοὶ (300-700 μ.Χ.) Β΄.

(Σχέδιο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

          Οἱ σπουδαιότεροι ποιητὲς καὶ ὑμνῳδοὶ τῆς περιόδου αὐτῆς εἶναι:

          Μεθόδιος ᾿Επίσκοπος Πατάρων (3ος-4ος αἰῶνας). Συνέθεσε ὕμνους κατὰ τῶν αἱρετικῶν.

          Μέγας ᾿Αθανάσιος (296-374). ᾿Αγωνίστηκε κατὰ τῶν αἱρετικῶν, ἔγραψε “Περὶ ψαλμῶν εἰς Μαρκελλῖνον”  καὶ συνέβαλε στὴ γραφὴ τῆς Θείας Λειτουργίας τῶν Προηγιασμένων.

          ᾿Εφραὶμ ὁ Σῦρος (4ος αἰῶνας). Μοναχὸς καὶ ἔπειτα διάκονος. Συνέθεσε ὕμνους καὶ περὶ τὶς 12.000 ᾠδὲς σὲ στίχους τῶν 4, 5, 6 καὶ 7 συλλαβῶν. Δίδαξε σὲ γυναῖκες μοναχὲς νὰ ψάλλουν βυζαντινὴ μουσική. Οἱ ὕμνοι του καὶ τὰ ποιήματά του ἐνέπνευσαν τοὺς μεταγενεστέρους. Γιὰ παράδειγμα, ὁ ὕμνος“Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ...”, καθὼς καὶ ὅλοι οἱ στίχοι τῆς Θ΄ ᾠδῆς μελοποιήθηκαν ἀπὸ τὸν Κοσμᾶ τὸν Μελῳδὸ μὲ βάση τὸν ὕμνο“Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβὶμ καὶ ἀσυγκρίτως πασῶν τῶν οὐρανίων στρατιῶν”  τοῦ ᾿Εφραὶμ. Στὸν ᾿Εφραὶμ ἀνήκει καὶ τὸ “῎Ασπιλε, ἀμόλυντε...”.

          Μέγας Βασίλειος (329-379). Σπούδασε μουσικὴ στὴν ᾿Αθῆνα. ῎Εγραψε Θεία Λειτουργία (συντόμευσε τὴν ᾿Αρχαία) καὶ συνέθεσε πολλοὺς ὕμνους.

          Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνὸς ὁ Θεολόγος (329-391). Σπούδασε μουσικὴ στὴν ᾿Αθῆνα. Συνέθεσε πολλοὺς ὕμνους καὶ οἱ“λόγοι”  του χρησίμευαν ὡς πηγὴ ὕμνων γιὰ πολλοὺς μετέπειτα Ὑμνογράφους.

 (συνεχίζεται)