Διδαχὴ Περὶ τοῦ «καιροῦ τῆς Ἀποστασίας» στὶς μέρες μας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς ἐξάρσεως τῶν «Παθῶν τῆς Ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) ΣΤ΄.

ὑπὸ τοῦ Πατρὸς καὶ Καθηγουμένου
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου
Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου

Σελ. 817: Ψάλλοντας κατὰ τὴν πανήγυριν τῆς Ἑορτῆς τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ καὶ ΚΥΡΙΛΛΟΥ, Πατριαρχῶν Αλεξανδρείας (18 Ἰανουαρίου, 2016)

Πῶς ὅμως νὰ ἀγαπήσωμεν τὸν Θεόν μας, ὅταν ματαιοπονοῦντες προσπαθοῦμεν “ψυχαναγκαστικῶς” καὶ “κομπλεξικῶς”, (ἴσως καὶ διὰ νὰ ἐφησυχάζωμεν τὰ ἐνοχικά μας σύνδρομα, πλὴν ὅμως ματαίως), νὰ ἀρνηθῶμεν καὶ αὐτὴν ἀκόμα τὴν Ὕπαρξίν Του;

Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ἀγαπήσωμεν Ἐκεῖνον, τοῦ ὁποίου προσπαθοῦμε νὰ ἀρνηθοῦμε ἐθελοτυφλοῦντες, ἀκόμη καὶ αὐτὴν τὴν Ὕπαρξίν Του;

Ἀπὸ δὲ τὴν τοιαύτην ἀπιστίαν μας καὶ τὴν τοσαύτην ἔλλειψιν τῆς πρὸς τὸν Χριστὸν Ἀγάπης μας, προέρχονται ἀναμφιβόλως καὶ ἀναδύονται ἀναποφεύκτως τὰ μεγάλα δεινά, ποὺ ἐφορμοῦν ἐφιαλτικῶς καὶ καταδιώκουν καταδυναστικῶς τὸν ἄνθρωπο τῆς ἐποχῆς μας.

Ἐσκοτίσθη ἡ διάνοια ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ τὸ πάθος τοῦ πολυπροσώπου μας ἐγωϊσμοῦ: Τὴν ἐμπάθεια, τὴν φιλαργυρία, τὴν κενοδοξία, τὸν τζόγο (=ἐπιδίωξις μετὰ μανίας εὐκόλου καὶ παρανόμου ῾῾κέρδους᾽᾽), τὰ ναρκωτικὰ (= ἀναζήτησις ψεύτικης εὐτυχίας, διότι δὲν πιστεύομεν εἰς τὸν Θεόν, τὴν Πηγὴν τῆς ἀληθινῆς εὐτυχίας), τὴν ἀσωτία (= ἐκζήτησις ἀχαρίτου χαρᾶς μακρυὰ ἀπὸ τὴν Πηγὴ τῆς Χαρᾶς καὶ πάσης Χάριτος, τὸν Σωτήρα μας Χριστόν), καὶ μάλιστα τὴν ὕπουλη καὶ ἀπατηλὴ θεοποιημένη φιληδονία, ποὺ ἀποτελεῖ καὶ αὐτὴ μίαν ἄλλην παρδαλὴν παραλλαγὴν τῆς παρδάλεως (πρβλ. Ἀποκ. ιγ´, 2), δηλαδὴ τοῦ πολυμόρφου τέρατος, τοῦ ἀκράτου ἐγωϊσμοῦ μας!

(συνεχίζεται)

*

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Η εκκλησία το αγιου Ηρακλειδίου στη μονή Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστή του Καλοπαναγιώτη Β΄.

Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Εικόνα: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Το καθολικό της Μονής αρχικά κτίσθηκε χωρίς νάρθηκα, ο οποίος προστέθηκε αργότερα. Όμως ο νάρθηκας μαζί με τις τοιχογραφίες, οι οποίες τον κοσμούσαν, καταστράφηκε.

Το καθολικό της Μονής αγιογραφήθηκε αμέσως μετά την ανέγερσή του. Όμως οι τοιχογραφίες αυτές καταστράφηκαν τον 12^ο αιώνα. Ακολούθως αγιογραφήθηκε ξανά, αλλά από αυτές τις τοιχογραφίες σώζονται πολύ λίγες. Σώζονται δύο μοναχοί γονατισμένοι με τα χέρια υψωμένα σε δέηση. Τον 13^ο αιώνα το καθολικό αγιογραφήθηκε ξανά. Στον τρούλο εικονίζεται ο Παντοκράτορας, και πιο κάτω η «Ετοιμασία» (σύμβολο της Μελλούσης Κρίσεως), ένα εξαπτέρυγο και οκτώ άγγελοι, που κατευθύνονται προς την «Ετοιμασία». Πιο κάτω εικονίζονται δώδεκα προφήτες. Στη νότια πλευρά του Καθολικού εικονίζονται η Έγερση του Λαζάρου και η Θυσία του Αβραάμ, βόρεια η Βαϊοφόρος, δυτικά η Σταύρωση και ο αρχάγγελος Μιχαήλ και νότια η Ανάληψη του Κυρίου. Οι τοιχογραφίες έχουν κάποια στοιχεία της Κομνήνειας τέχνης, αλλά έχουν λαϊκό χαρακτήρα, σκληρές γραμμές και ανατολική επίδραση. Οι χρωματισμοί είναι έντονοι και οι μορφές σχηματοποιημένες.

(συνεχίζεται)

Διδαχὴ Περὶ τοῦ «καιροῦ τῆς Ἀποστασίας» στὶς μέρες μας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς ἐξάρσεως τῶν «Παθῶν τῆς Ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) Ε΄.

ὑπὸ τοῦ Πατρὸς καὶ Καθηγουμένου
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου
Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου

Σελ. 813: H ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ: ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ, ΒΑΣΤΑΖΟΥΣΑ ΤΟΝ ΣΩΤΗΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, σύγχρονον ἔργον τῆς Μονῆς μας, “παστέλ”, 2016, βάσει πρωτοτύπου προσκυνηματικῆς Εἰκόνος, τοῦ μακαριστοῦ μας Γέροντος Διονυσίου Α´ Χρηστίδη (ἡγουμενεύσαντος: 1889-1902)

(4) Ἡ Ἁγία Γραφὴ περιγράφει προφητικῶς τοὺς «Ἐσχάτους Καιρούς»

Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος περιγράφει προφητικῶς, ἀλλὰ καὶ εὐκρινῶς, τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ σημερινοῦ κόσμου τῶν ῾῾ἐσχάτων ἡμερῶν᾽᾽, δηλαδὴ τῶν καιρῶν τῆς ἀπὸ τοῦ Θεοῦ Ἐσχάτης μας Ἀποστασίας:

«Ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποί· ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεῦσιν ἀπειθεῖς, ἀχάριστοι, ἀνόσιοι, ἄστοργοι, ἄσπονδοι, διάβολοι, ἀκρατεῖς, ἀνήμεροι, ἀφιλάγαθοι, προδόται, προπετεῖς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι, ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας, τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι» (Β´ Τιμ. γ´, 1-5).

Αὐτὴ εἶναι δυστυχῶς ἡ πραγματικὴ ἀπεικόνισις τοῦ τρόπου ζωῆς τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου: Ἡ Ἀποστασία μας δηλαδὴ ἀπὸ τὸν Δημιουργό μας καὶ ἡ περιφρόνησίς μας πρὸς ὅσα Αὐτός, ἀπὸ ἄπειρον ἀγάπη, μᾶς παραγγέλλει διὰ τὴν σωτηρίαν μας!

Τὸ ἀποκορύφωμα μάλιστα τῆς ἁμαρτίας μας εἶναι ὅτι δὲν ἀγαπῶμεν μὲ ὅλην τὴν ψυχήν μας, τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν μας, τὸν Κύριόν μας καὶ Θεόν μας! Καὶ κατὰ ἀναπόφευκτον συνέπειαν, οὔτε καὶ τὸν πλησίον μας ἀγαπῶμεν, ὁ ὁποῖος (ὁ κάθε πλησίον μας) εἶναι κατ᾽ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένος! 

*

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Η εκκλησία το αγιου Ηρακλειδίου στη μονή Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστή του Καλοπαναγιώτη Α΄.

Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Εικόνα: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Η Μονή του αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή βρίσκεται στα δεξιά του ποταμού της Μαραθάσας, κοντά στο χωριό Καλοπαναγιώτης. Δεν υπάρχουν κάποια ιστορικά στοιχεία για το πότε χτίστηκε η Μονή, ούτε πληροφορίες για τη Μονή στην περίοδο τη Βυζαντινή, της Φραγκοκρατίας και της Ενετοκρατίας.

Στον ανατολικό τοίχο του νάρθηκα της Μονής υπάρχει η τοιχογραφία της Μελλούσης Κρίσεως με μια επιγραφή, που συνοδεύει τους δωρητές της Μονής. Η Εκκλησία κατά πάσα πιθανότητα αρχικά ήταν μέρος ενός οικισμού, ο οποίος καταστράφηκε. Ο οικισμός αυτός πρέπει να ήταν το χωριό Μαραθάσα. Ο Λεόντιος  Μαχαιρά αναφέρει ότι ο άγιος Ιωάννης ο Λαμπαδιστής ήταν διάκος στην ενορία της Μαραθάσας.

Ο κυρίως ναός (το καθολικό της Μονής) είναι αφιερωμένος στον άγιο Ηρακλείδιο. Η Μονή του αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή πολύ πιθανόν να ιδρύθηκε στα τέλη της Ενετοκρατίας. Ο άγιος Ηρακελίδιος οδήγησε τους αποστόλους Παύλο και Βαρνάβα στην Πάφο και αργότερα χειροτονήθηκε σαν πρώτος επίσκοπος στην Κύπρο από τον απόστολο Βαρνάβα.

Στο καθολικό της Μονής υπάρχουν δύο παρεκκλήσια, τα οποία είναι προσκολλημένα στο βόρειο τοίχο του (το παρεκκλήσι του αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή, κτίσμα του 12^ου αιώνα και το «λατινικό» παρεκκλήσιο, κτίσμα του 15^ου αιώνα). Το πιο αρχαίο κτίσμα είναι το καθολικό, το οποίο χρονολογείται γύρω στον 11^ο αιώνα. Το καθολικό της Μονής ανήκει στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο. Στην κορυφή του τρούλου υπάρχει κοιλότητα, στην οποία είναι αγιογραφημένος ο παντοκράτορας. Η εκκλησία ανήκει στον απλό τετράστυλο εγγεγραμμένο σταυροειδή με τρούλο. Το σχήμα του Τιμίου Σταυρού φαίνεται τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.

(συνεχίζεται)

Διδαχὴ Περὶ τοῦ «καιροῦ τῆς Ἀποστασίας» στὶς μέρες μας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς ἐξάρσεως τῶν «Παθῶν τῆς Ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) Δ΄.

ὑπὸ τοῦ Πατρὸς καὶ Καθηγουμένου
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου
Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου

Σελ. 809: Ο ΚΥΡΙΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ, σύγχρονον ἔργον τῆς Μονῆς μας, “παστέλ”, 2016, βάσει πρωτοτύπου προσκυνηματικῆς Εἰκόνος, τοῦ μακαριστοῦ μας Γέροντος Διονυσίου Α´ Χρηστίδη (ἡγουμενεύσαντος: 1889-1902).

*

Ἀναζητοῦμεν ψεύτικη καὶ παροδικὴν παρηγορίαν εἰς ἀπατηλὰς συναναστροφὰς καὶ ψυχοφθόρους “ψυχαγωγίας”, διὰ μέσου ποικίλων δαιμονικῶν ἐκδηλώσεων, ὅπως π.χ. νυκτερινῶν καὶ σκοτεινῶν «εὐκαιριῶν», καὶ ἐν γένει διὰ τῆς ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ διαπράξεως πράξεων πονηρῶν, περὶ τῶν ὁποίων ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ ρητῶς ἀποφαίνεται· “τὰ γὰρ κρυφῆ γινόμενα ὑπ᾽ αὐτῶν αἰσχρόν ἐστι καὶ λέγειν.” (Ἐφ. ε´, 12).

Ἡ πολύμορφος ἀκολασία πλεονάζει πλέον εἰς τὸν κόσμον, ἀδιακρίτως δόγματος καὶ φυλῆς.

Τραγικώτερον ὅμως ὅτι πλεονάζει, δυστυχῶς, καὶ μεταξὺ ἡμῶν, τῶν θεωρουμένων ὀρθοδόξων χριστιανῶν!

Ξεχνᾶμε (ἢ ἀπωθοῦμε στὰ ἄδυτα τοῦ Εἶναι μας) τὸ ἀναμφίβολο γεγονὸς ὅτι, ὁ τρόπος ζωῆς τῆς αἰσχύνης καὶ τῆς προβολῆς τῶν «παθῶν τῆς ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) ἀποτελεῖ, κατὰ τὸν ἀδιάψευστον λόγο τοῦ Θεοῦ, ἀσφαλεστάτην καὶ μετὰ πάσης βεβαιότητος ὁδὸν ἀπωλείας!

Ἀποτελεῖ μάλιστα ὁδὸν ἀμετακλήτου ὀλέθρου, βαθμηδόν, σὲ προσωπικό, κοινωνικό, ἐθνικό, φυλετικὸ καὶ τελικῶς σὲ παγκόσμιο πεδίο.

Δύναται ὅμως νὰ μᾶς σώση, ὅσους ἡ ἔγκαιρη καὶ ἁγία Μετάνοια, μᾶς ἐπιστρέψει καὶ μᾶς ὁδηγήση στὸν μοναδικὸ Σωτῆρα μας, τὸν Κύριόν μας Ἰησοῦν Χριστόν!

(συνεχίζεται)

*

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ ΣΤ΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας

(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Ἐνθουσιασμένος, ὁ ἅγιος Ἰωάννης στὸν τελευταῖο λόγο τῆς Κλίμακός του λέγει ποιητικά:

Κείμενο προτώτυπο                             Μετάφραση

«Ἀγάπη, προφητείας χορηγός·            Ἡ ἀγάπη χορηγεῖ τὴ χάρη τῆς προφητείας,

ἀγάπη, τεράτων παρεκτική·                ἡ ἀγάπη παρέχει τὴ δύναμη τῆς θαυματουργίας,

ἀγάπη, ἐλλάμψεως ἄβυσσος.              ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ ἄβυσσος τῆς θίας ἔλλαμψης,

ἀγάπη, πηγὴ πυρός,                             ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ πηγὴ τοῦ θεϊκοῦ πυρός,

ὅσον ἀναβλύσει,                                 ὅσο περισσότερο πῦρ ἀναβλύζει,

τοσοῦτον τὸν διψῶντα καταφλέξει·    τόσο περισσότερο καταφλέγει ἐκεῖνον ποὺ διψᾶ.

ἀγάπη, ἀγγέλων στάσις·                      Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ ἡ ἑδραίωση τῶν ἀγγέλων,

ἀγάπη, προκοπὴ τῶν αἰώνων.             ἡ πρόοδος στοὺς αἰῶνες ὅλων τῶν ἐκλεκτῶν τοῦ Θεοῦ.

Ἀπάγγειλον ἠμίν, ὦ καλὴ ἐν ἀρεταῖς, Ἀνάγγειλέ μας, ὦ σὺ ἡ ὡραία ἀνάμεσα στὶς ἀρετὲς

ποῦ ποιμένεις τὰ πρόβατά σου;          ποῦ βόσκεις τὰ πρόβατά σου;

Ποῦ κατοικεῖς ἐν μεσημβρίᾳ;[1]        Ποῦ κατασκηνώνεις τὸ μεσημέρι;

Φώτισον ἠμᾶς, πότισον ἠμᾶς,             Φώτισέ μας, πότισέ μας,

ὁδήγησον ἠμᾶς, χειραγώγησον ἠμᾶς»[2]. καθοδήγησέ μας, χειραγώγησέ μας.

 

Ταῖς τοῦ Σοῦ ὁσίου πρεσβείαις, Χριστὲ ὁ Θεός, ἐλέησον ἠμᾶς. Ἀμήν».

---

[1] Πρβλ. ᾎσμα ᾀσμάτων, α΄ 7. «ἀπάγγειλόν μοι ὃν ἠγάπησεν ἡ ψυχή μου, ποῦ ποιμαίνεις, ποῦ κοιτάζεις ἐν μεσημβρίᾳ».

[2] «Κλῖμαξ», Λόγος Λ΄, Περὶ ἀγάπης, ἐλπίδος καὶ πίστεως, στ. ιη΄.

Διδαχὴ Περὶ τοῦ «καιροῦ τῆς Ἀποστασίας» στὶς μέρες μας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς ἐξάρσεως τῶν «Παθῶν τῆς Ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) Γ΄.

ὑπὸ τοῦ Πατρὸς καὶ Καθηγουμένου
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου
Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου

Σελ. 817: Ψάλλοντας κατὰ τὴν πανήγυριν τῆς Ἑορτῆς τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν καὶ Οἰκουμενικῶν Διδασκάλων ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ καὶ ΚΥΡΙΛΛΟΥ, Πατριαρχῶν Αλεξανδρείας (18 Ἰανουαρίου, 2016)

Ἡ τοιαύτη ἀμετανοησία ἀποτελεῖ ἀσφαλέστατα ἐσχάτην ἀνοησίαν!

Μήπως δὲν συνιστᾶ αὐτὴ ἀκριβῶς ἡ ἐμμονή μας εἰς τὴν ἀμετανοησία, τὴν βλασφημίαν κατὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Αὐτὴν δηλαδὴ τὴν βλασφημίαν περὶ τῆς ὁποίας ὁμιλεῖ ὁ Κύριός μας, καὶ ἡ ὁποία οὐδόλως δύναται βεβαίως νὰ ὁδηγήση εἰς Μετάνοιαν. Καὶ ἄρα οὔτε εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν. Ἀλλ᾽ ἑπομένως ὁδηγεῖ εἰς τὴν αἰώνιον καταδίκην (Μάρκ. γ´, 29); 

(3) Κατάστασις Πολιορκίας

Πολλὰ τὰ αἴτια καὶ πολύμορφοι αἱ ἐκδηλώσεις τῆς ἐκ τοῦ Θεοῦ Ἀποστασίας μας κατὰ τὰς ἡμέρας μας!

῾῾Κατάστασις Πολιορκίας᾽᾽, ἔσωθεν καὶ ἔξωθεν!

Καὶ κατ᾽ ἀρχὰς μέν, ἡ μέχρι πρό τινος μεγάλη ἀφθονία τῶν ὑλικῶν ἀγαθῶν, ἡ εἰκονική μας εὐμάρεια, καὶ ἡ νομιζομένη πολυτέλεια, μᾶς ἐνέπαιξαν τόσο πολὺ τὸν νοῦν, μᾶς ἐνάρκωσαν τόσο βαθιὰ τὰς καρδίας καὶ μᾶς ἐνέκρωσαν τόσο συντριπτικὰ τὰ πνευματικά μας κριτήρια καὶ τὰ σωτήριά μας αἰσθητήρια, ὥστε νὰ βιώνωμεν στὶς μέρες μας τρομερὰν σύγχυσιν καὶ τραγικὴν παράνοιαν!

Ὅπως λέγει ἡ Γραφή: «Καὶ ἔφαγεν Ἰακὼβ καὶ ἐνεπλήσθη, καὶ ἀπελάκτισεν ὁ ἠγαπημένος· ἐλιπάνθη, ἐπαχύνθη, ἐπλατύνθη, καὶ ἐγκατέλιπε Θεὸν τὸν ποιήσαντα αὐτόν, καὶ ἀπέστη ἀπὸ Θεοῦ, τοῦ Σωτῆρος αὐτοῦ» (Δευτ. 32, 15).

Ὡς ἐκ τῶν ὡς ἄνω, συνεχίζομεν μέχρι καὶ σήμερον, νὰ ζῶμεν ἀμέριμνοι, ὡς ὑπνωτισμένοι, ὡς ῾῾νὰ μὴν συμβαίνη τίποτε᾽᾽, ὡς ζῶντες μὲν βιολογικῶς, ἀλλά, δυστυχῶς, ὡς ὑπάρχοντες νεκροὶ πνευματικῶς, καλλιεργοῦντες τὴν προτέραν μας ἁμαρτωλὸν συνήθειαν, καὶ παραμένοντες προσκολλημένοι εἰς τὴν ἀγωνιώδη μέριμναν διὰ τὰ μάταια καὶ τὰ κίβδηλα, τὰ ἀνούσια καὶ τὰ ἀνώφελα, τοῦ νῦν αἰῶνος, τοῦ ἀπατεῶνος!

Καὶ δὲν εὑρίσκομεν, ἰσχυριζόμεθα, καιρὸν νὰ συλλογισθῶμεν περὶ τοῦ Θεοῦ, περὶ τοῦ ἐπερχομένου βεβαίου (ἀλλὰ συχνάκις καὶ βιαίου) βιολογικοῦ μας θανάτου, περὶ τῆς ἐπερχομένης φοβερᾶς Ἡμέρας τῆς Κρίσεως, περὶ τῆς Μελλούσης Ζωῆς καὶ περὶ τῶν θεοδιδάκτων τρόπων πρὸς ἐπίτευξι τῆς Αἰωνίου Σωτηρίας μας.

Προσηλώσαμεν δυστυχῶς τὰ βλέμματά μας ἐμπαθῶς πρὸς τὴν παρερχομένην ὕλην καὶ τὴν προερχομένην ἐξ αὐτῆς ὀδυνηρὰν ἡδονήν, καὶ τὸ ἐξ αὐτῶν ἀναδυόμενον ἀδυσώπητο ἄδυτο ὄνειδος!

*

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ Ε΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας

(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Ἀναφέρει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ποιητικὰ καὶ παραστατικά: «Ἄρχων δαιμόνων, ὁ πεσῶν ἑωσφόρος καὶ ἄρχων παθῶν, ὁ λαιμὸς τῆς κοιλίας» , δηλαδὴ ὁ ἀρχηγὸς τῶν δαιμόνων εἶναι ὁ ἑωσφόρος, ὁ ὁποῖος ἐξέπεσε ἀπὸ τὸ ἀγγελικό του ἀξίωμα καὶ ἀρχηγὸς τὸν παθῶν εἶναι ὁ λαιμὸς τῆς κοιλίας μας, δηλαδὴ ἡ πολυφαγία καὶ γαστριμαργία.

Ἀναφέρει σχετικὰ ὁ ἅγιος Ἰωάννης γιὰ τὴ μετάνοια: «Σημεῖον μεμεριμνημένης μετανοίας, πασῶν τὼν συμβαινουσῶν ὁρατῶν καὶ ἀοράτων θλίψεων ἀξίους ἑαυτοὺς λογίζεσθαι, καὶ ἔτι πλειόνων»[1], δηλαδὴ σημεῖο τῆς πραγματικῆς καὶ ἐπιμελοῦς μετάνοιας εἶναι τὸ νὰ θεωροῦμε τὸν ἑαυτό μας ἄξιο γιὰ ὅλες τὶς θλίψεις ποὺ μᾶς συμβαίνουν - τὶς ὁρατές (οἱ ὁποῖες προέρχονται ἀπὸ τὰ πράγματα καὶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους) καὶ τὶς ἀόρατες (οἱ ὁποῖες προέρχονται ἀπὸ τοὺς δαίμονες καὶ τὰ πάθη τῆς ψυχῆς) - καὶ γιὰ πολὺ περισσότερες.

Ἀλήθεια, σκεφτήκαμε ποτὲ ὅτι γιὰ ὅ,τι περνᾶμε τώρα, σὰν γένος, τὴν εὐθύνη φέρομε ἀποκλειστικὰ ἐμεῖς; Καὶ τί δέον γενέσθαι; Τὴν ἀπάντηση μᾶς τὴ δίνει ὁ ὅσιος Ἰωάννης Σιναΐτης: Νὰ μετανοήσουμε, νὰ ἀλλάξουμε τρόπο σκέψεως καὶ ζωῆς. Νὰ ξεφύγουμε ἀπὸ τὴν μαζικοποιημένη ἀστικὴ κοινωνία καὶ νὰ γίνουμε πρόσωπα καὶ δὴ θεούμενα. Νὰ ξεφύγουμε ἀπὸ τὰ περιορισμένα πλαίσια τοῦ «ἐγὼ» καὶ νὰ ἀγαπήσουμε πραγματικὰ τὸ Χριστό, ὅπως μᾶς ἀγάπησε Ἐκεῖνος, καθὼς καὶ τὸν πλησίον μας.

(συνεχίζεται)

---

[1] «Κλῖμαξ», Λόγος Ε΄, Περὶ μετανοίας, στ. κδ΄.

Διδαχὴ Περὶ τοῦ «καιροῦ τῆς Ἀποστασίας» στὶς μέρες μας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς ἐξάρσεως τῶν «Παθῶν τῆς Ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) Β΄.

ὑπὸ τοῦ Πατρὸς καὶ Καθηγουμένου
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου
Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου

Σελ. 813: H ΥΠΕΡΑΓΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ: ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ, ΒΑΣΤΑΖΟΥΣΑ ΤΟΝ ΣΩΤΗΡΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, σύγχρονον ἔργον τῆς Μονῆς μας, “παστέλ”, 2016, βάσει πρωτοτύπου προσκυνηματικῆς Εἰκόνος, τοῦ μακαριστοῦ μας Γέροντος Διονυσίου Α´ Χρηστίδη (ἡγουμενεύσαντος: 1889-1902)

(2) Στὶς ἡμέρες μας προβάλλεται ἀσύστολα ἡ ἁμαρτία, καὶ προσβάλλεται πρωτόγνωρα ἡ Ἀρετή!

Τώρα κορυφοῦται τὸ κακὸ μέσα στὸν κόσμο, ὥστε νὰ προσβάλλεται ὁ πνευματικὸς καὶ σωτήριος τρόπος ζωῆς, ποὺ μᾶς ἐδίδαξεν ὁ ἀνυπέρβλητος καὶ ὑπέρχρονος Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ οἱ θεόπνευστοι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας καί, κατὰ συνέπεια, νὰ προβάλλεται πλέον ἡ ἁμαρτία, ὡσὰν νὰ εἶναι τάχα… «φυσιολογική»!!!

Ἡ Ἀρετὴ (πίστις, θεοσέβεια, τιμιότης, ἁγνότης, αὐταπάρνησις, ταπείνωσις, αὐτομεμψία, ἀφιλοχρηματία, σωφροσύνη, ἐγκράτεια, ἐλεημοσύνη, λιτότης, ὀλιγάρκεια, μετάνοια, γενικῶς ἡ ἁγιότης καὶ μάλιστα ἡ Ἀληθινὴ Ἀγάπη (ὅπως δηλαδὴ μᾶς τὴν ἐδίδαξε ὁ Χριστός μας καὶ ὄχι ὅπως τὴν παρανόησαν καὶ τὴν ἐνόθευσαν οἱ ἄνθρωποι), παρουσιάζονται πλέον, ὡς… παρωχημένα, ἀχρείαστα ἢ καὶ ἄχρηστα!

Δυστυχῶς αὐτὴ ἡ ἐπικίνδυνος πορεία καὶ ἐφάμαρτος νοοτροπία ἐμφανίζεται ἐμφαντικῶς ἀκόμη καὶ μεταξὺ ἡμῶν τῶν θεωρουμένων ὀρθοδόξων Χριστιανῶν!

Ὅταν ὅμως ἡ ἁμαρτία ἀμνηστεύεται, ἢ καὶ “ὡραιοποιεῖται”, σημαίνει ὅτι εἶναι ἐκ τῶν πραγμάτων ἀδύνατον πλέον νὰ προβληματίση, νὰ ταρακουνήση, καὶ νὰ ὠθήση τὸν ἁμαρτάνοντα πρὸς τὴν σωτήριον Μετάνοιαν!

Ἀλλ᾽ ὅμως, ὅπου δὲν ὑπάρχει ἀληθινὴ Μετάνοια, ἐκεῖ ἀσφαλῶς δὲν ὑπάρχει οὔτε ἡ λυτρωτικὴ παραδοχή της, οὔτε ἡ ἐν τῷ Μυστηρίῳ ἐξομολόγησίς της. Ἤ, καὶ ἂν ὑπάρχη, αὐτὴ εἶναι μόνον τυπική, ῾῾διὰ τῶν χειλέων᾽᾽ μόνον, ἐξωτερική. Δὲν εἶναι καθαρὰ καὶ εἰλικρινής. Δὲν ἐνεργεῖται μὲ τὴν δέουσαν συντριβὴν καρδίας καὶ μὲ πραγματικὴ διάθεσιν διορθώσεως. Ἀλλ᾽ οὕτε καὶ μὲ ἀπόφασιν ἀλλαγῆς τρόπου σκέψεως καὶ ἐξαγιασμοῦ τῆς ζωῆς μας!

Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ μετανοήση κάποιος δι᾽ ἁμαρτίας, τὰς ὁποίας, ἐνῶ μὲν τὰς διαπράττει, δὲν τὰς παραδέχεται ὅμως ὡς ἁμαρτίας, ἀλλὰ τὰς θεωρεῖ ἁπλῶς ὡσὰν παρωνυχίδας; Ἐσχάτως μάλιστα, νὰ καταντήσουν νὰ νομίζουν κάποιοι, ὅτι ἀκόμη καὶ αἰσχραὶ ἁμαρτίαι, δύνανται τάχα νὰ ἀποτελοῦν καὶ αἰτίας… “ὑπερηφανείας”! Οὐαὶ καὶ ἀλλοίμονον διὰ τὴν ἐπερχομένην ἐκ Θεοῦ φοβερὰν ὀργήν, ἐὰν δὲν ὑπάρξη ἡ ἐκ βαθέων Μετάνοια!

Σκεφθεῖτε το καλὰ καὶ πέστε μου εἰλικρινά, ἀγαπητοί μου πιστοὶ Χριστιανοί:

Ὑπάρχει μήπως χειροτέρα ἁμαρτία ἀπὸ τὴν ἀμετανοησία; Καὶ μάλιστα, ὅταν αὐτὴ ἡ ἀμετανοησία προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀμνήστευσιν πολλῶν σοβαρῶν, ἀκόμη καὶ θανασίμων ἁμαρτημάτων; 

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ Δ΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας

(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Ὅπως διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἡ ζωὴ τοῦ μοναχοῦ, καὶ κατ’ ἐπέκταση καὶ τοῦ χριστιανοῦ ποὺ ζεῖ στὸν κόσμο, πρέπει νὰ ἔχει κέντρο τὸν Χριστό[1]: «Ἡσυχία σημαίνει ἀκατάπαυστη λατρεία τοῦ Θεοῦ καὶ παράσταση μπροστά Του. Ἂς ἑνωθῆ ἡ μνήμη τοῦ Ἰησοῦ μὲ τὴν ἀναπνοή σου, καὶ τότε θὰ γνωρίσῃς τὴν ὠφέλεια τῆς ἡσυχίας»[2].

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακας διακρίνει τὴν ἑξῆς πορεία στὴν ἀνάπτυξη τοῦ πάθους. Πρώτα ἔρχεται ἡ προσβολή, δηλαδὴ μιὰ σκέψη ἢ εἰκόνα, διὰ μέσου τῶν αἰσθήσεων. Μέχρι ἐδὼ δὲν ὑπάρχει ἁμαρτία. Ἐὰν ἡ προσωπική μας θέληση ἐκδηλωθῇ μὲ τὸν «συνδυασμό», τότε ἔχουμε τὴν ἀρχὴ τῆς ἁμαρτίας. Ἡ ἀντίδραση τοῦ πιστοῦ πρὸς τὴ σκέψη ἢ τὴν εἰκόνα περιλαμβάνει τρεῖς κυρίως λυτρωτικὲς ἐνέργειες: Ἡ πρώτη ἐνέργεια εἶναι ἡ καταφυγὴ στὴν προσευχὴ καὶ ἡ ἐκζήτηση τῆς βοήθειας τοῦ Θεοῦ. Ἡ δεύτερη ἐνέργεια εἶναι ἡ ἀντιλογία πρὸς τοὺς πονηροὺς δαίμονες. Ἡ τρίτη καὶ πιὸ ἀποτελεσματικὴ ἐνέργεια εἶναι ἡ καταφρόνηση τῶν εἰσηγήσεων τῶν δαιμόνων[3]. Ὅμως τὸ ἑπόμενο στάδιο εἶναι ἡ συγκατάθεση, δηλαδὴ ἡ συμφωνία τῆς ψυχῆς μὲ τὴν παρισταμένη σκέψη ἢ εἰκόνα. Όταν ἡ ἰδέα ἢ ἡ εἰκόνα ριζώσει μέσα στὴν ψυχή μας, τότε ἔχουμε τὴν «αἰχμαλωσία» καὶ τελικὰ γίνεται πάθος[4]. Ὅταν ἡ σκέψη ἢ ἡ εἰκόνα αὐτὴ καταλήξῃ νὰ γίνῃ πάθος, τότε χρειάζεται πολὺς κόπος γιὰ να ξεριζωθῇ ἀπὸ τὴν καρδιά. Γι’ αὐτὸ πρέπει νὰ πολεμοῦμε τὸ πάθος στὴν γένεσή του, ὁπόταν εἶναι ἕνας μικρὸς σκύμνος (λιονταράκι) καὶ ὄχι ὅταν μεγαλώσῃ καὶ γίνῃ πραγματικὸ λιοντάρι.

(συνεχίζεται)

---

[1] Βλ. Ξανθοπούλου, ὅπ.π., σ. 18.

[2] «Ἡσυχία ἐστὶν ἀδιάστατος Θεῷ λατρεία καὶ παράστασις. Ἰησοῦ μνήμη ἑνωθήτω τῇ πνοῇ σου, καὶ τότε γνώσει ἡσυχίας ὠφέλειαν». Ἰωάννου Σιναΐτου, Κλῖμαξ, Λόγος ΚΖ΄, 2, κε΄-κστ΄.

[3] Βλ. Ἀχιλλέως Βασ. Πιτσίλκα, Γένεσις καὶ θεραπεία τῶν παθῶν κατὰ τὴν διδασκαλίαν τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τὴς κλίμακος, (διδακτορικὴ διατριβή), Λάρισα 1984, σ. 30.

[4] Φλορόφσκυ, ὅπ.π., σ. 405.

Διδαχὴ Περὶ τοῦ «καιροῦ τῆς Ἀποστασίας» στὶς μέρες μας καὶ τῆς ἐξ αὐτῆς ἐξάρσεως τῶν «Παθῶν τῆς Ἀτιμίας» (Ρωμ. α´, 26) Α΄.

ὑπὸ τοῦ Πατρὸς καὶ Καθηγουμένου
τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου
Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου

Σελ. 809: Ο ΚΥΡΙΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ, σύγχρονον ἔργον τῆς Μονῆς μας, “παστέλ”, 2016, βάσει πρωτοτύπου προσκυνηματικῆς Εἰκόνος, τοῦ μακαριστοῦ μας Γέροντος Διονυσίου Α´ Χρηστίδη (ἡγουμενεύσαντος: 1889-1902).

Ἀγαπητοί μου πιστοὶ Χριστιανοί,

“χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε”!

(1) Εἰσαγωγὴ

Στὶς μέρες μας ἤδη καλλιεργεῖται καὶ βιοῦται μέσα στὸν κόσμο ἡ κατ᾽ ἐξοχὴν Μεγάλη Ἀποστασία, περὶ τῆς ὁποίας ὁμιλοῦν καὶ προφητεύουν σαφῶς, τόσον ἡ Ἁγία Γραφὴ ὅσον καὶ οἱ θεῖοι Πατέρες.

Αὐτὴ ἡ παρουσιαζομένη σήμερα ὅλως ἰδιάζουσα ποιοτικῶς καὶ ποσοτικῶς Ἀποστασία μὲ κριτήριο τὰ ὅσα ὁρίζει ὁ Νόμος καὶ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, προετοιμάζει καὶ καλλιεργεῖ μετὰ βεβαιότητος ἐκεῖνο τὸ σαθρό, διεφθαρμένο καὶ ἐξαθλιωμένο ὑπόβαθρο, μέσα ἀπὸ τὸ ὁποῖο θὰ δυνηθῆ νὰ ἀναδυθῆ καὶ νὰ ἀναφανῆ ὁ προφητευμένος ἀπὸ τὶς Γραφὲς καὶ τοὺς Ἁγίους, ὁ Ἔσχατος Ἀντίχριστος!

Αὐτὴ ἡ ἐκ Θεοῦ Ἀποστασία στὶς μέρες μας, καλπάζει μετὰ συνεχῶς ἐπαυξανομένης ταχύτητος καὶ θλιβερᾶς τραχύτητος γιὰ νὰ καταλήξη πρὸς τὴν ἄνευ προηγουμένου ἀκροτάτην αἰχμήν της, ἀναφορικῶς, ὄχι μόνο ὡς πρὸς τὸ ῾῾κοσμοθεωρητικό᾽᾽, ἀλλὰ, κατὰ ἀναπόδραστον συνέπειαν, καὶ ὡς πρὸς τὸ ῾῾πρακτικὸ᾽᾽ καὶ τὸ ῾῾ἠθικὸ᾽᾽ πεδίο!

Ὀφθαλμοφανῶς καὶ ὅλως ἰδιαζόντως, ἀναφαίνεται σήμερον τόσον ἡ πολλὴ ἀσέβεια πρὸς τὸν Δημιουργό μας καὶ Θεό μας, μέχρι καὶ ἡ ἄλογος ἄρνησι τῆς Ὑπάρξεώς Του, ὅσον καὶ ἡ ἐξωφρενικὴ ἠθικὴ διαφθορά μεταξὺ ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων.

Τὸ κακὸ ἐπληθύνθη στὶς μέρες μας ὑπερβαλλόντως ἐπὶ τῆς γῆς, ὥστε τοῦτο πλέον διαπράττεται εὐκολώτερα, ἀνετώτερα καὶ εὐρύτερα καί, προπαντός, ἀναιδέστερα, ὑποβοηθούσης μάλιστα καὶ τῆς ἐν πολλοῖς κακῆς χρήσεως τῆς μετὰ ραγδαιοτάτων ρυθμῶν ἐξελισσομένης τεχνολογίας!

«Πάντες ἐξεκλίναμεν» κατὰ τὸν ψαλμῳδὸν Δαυίδ, καὶ οὐαὶ καὶ ἀλλοίμονον ὅταν θὰ ξεχειλίση κάποια στιγμὴ τὸ ποτήριο τῆς Ὑπομονῆς τοῦ Θεοῦ!

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ Γ΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας

(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Καθὼς διαβάζεις προσεκτικὰ τὴν Κλίμακα, παρατηρεῖς ὅτι πολλὰ ἀπὸ τὰ πιὸ ἀξιόλογα πορίσματα τῆς ψυχολογίας τοῦ Βάθους ἦταν ἤδη ἀπὸ αἰώνων γνωστὰ στοὺς ἁγίους Πατέρες τῆς ἐρήμου[1].

Τὸ «ἀριστούργημα αὐτὸ τοῦ ἀνατολικοῦ ἀσκητισμοῦ» δηλαδὴ ἡ Κλίμακα, ἐμπεριέχει καὶ κάποια στοιχεῖα τῆς λεγομένης ὑπαρξιακῆς φιλοσοφίας ἢ φιλοσοφίας τοῦ προσώπου, ποὺ ἀνεδύθη στὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰῶνα καὶ συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ὅμως πόρρω ἀπέχουν τὰ ἀνθρωποκεντρικὰ αὐτὰ συστήματα ἀπὸ τὰ ὑπερβατικὰ νοήματα τοῦ θεωμένου Ἰωάννου τῆς Κλίμακας. Πέραν αὐτῶν ἡ Κλίμακα ἔχει ἀκόμη σπουδαιοτάτην ἀξία καὶ ἀπὸ πλευρᾶς παιδαγωγικῆς[2].

Ἡ Κλίμακα ἔχει μεταφραστεῖ σὲ δεκάδες γλῶσσες καὶ διαλέκτους καὶ ἐπέδρασε πολύ, τόσον στὸν Ὀρθόδοξο χῶρο (Ρωσία, Σερβία, Ρουμανία) ἀλλὰ ἀκόμη καὶ στὸν Δυτικὸ (Γαλλία, Ἱσπανία), ἂν καὶ ἡ δυτικὴ λεγομένη «θεολογία» ἀδυνατεῖ νὰ συλλάβῃ στὴν πληρότητά τους τὰ ὀρθόδοξα μηνύματα, βιώματα καὶ ἐμπειρίες.

Ἡ ἀρχὴ τῆς μοναχικῆς βιωτῆς εἶναι ἡ ἐπιλογὴ ἑνὸς σοφοῦ καὶ ἐναρέτου γέροντα. Ὅμως ὁ πνευματικὸς πατέρας πρέπει να ἐπιλεγῇ μὲ πολλὴ προσοχή, μήπως καὶ ἀντὶ σὲ ἕνα πηδαλιοῦχο καταήξουμε σὲ ἕνα κωπηλάτη[3].

(συνεχίζεται)

---

[1] Βλ. Ἰωάννου Σιναΐτου, Κλῖμαξ, ἔκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Παρακλήτου, Ὠρωπὸς Ἀττικῆς ⁸1999, σ. 7.

[2] Βλ. ὅπ.π. «Λόγος ἕτερος εἰς τὸν Ποιμένα», σσ. 381-408.

[3] Βλ. Φλορόφσκυ, ὅπ.π., σ. 402.

Απεικόνισις του ψευδοπροφήτου Β΄.

«Καὶ εἶδον ἄλλο θηρίον ἀναβαῖνον ἐκ τῆς γῆς καὶ εἶχε κέρατα δύο ὅμοια ἀρνίῳ, καὶ ἐλάλει ὡς δράκων…»

(Ἀποκ. ιγ´, 11).

Τὸ “ἕτερον κέρατο” ἐκφράζει τὴν πολεμικὴν τοῦ “Θηρίου-Ψευδοπροφήτου” τοῦ Ἀντιχρίστου, ἐναντίον τῆς ἐν Χριστῷ Ζωῆς (δηλαδὴ πολεμικὴ κατὰ τῆς Ὀρθοπραξίας, π.χ. Νικολαϊτισμος)

Ἐν προκειμένῳ παρουσιάζονται ὁ Οἰκουμενισμὸς καὶ ὁ Νικολαϊτισμὸς ἐν ἑνιαίῳ συμπλέγματι!

Τὰ δύο ταῦτα, Οἰκουμενισμὸς καὶ Νικολαϊτισμὸς οὐδόλως εἶναι «ἀνεξάρτητα». Ἀναφύονται καὶ ἀναδύονται ἀμφότερα ἐκ τῆς μίας καὶ ἐνιαίας κεφαλῆς τοῦ Ψευδοπροφήτου. Ἐμφανίζονται καὶ δροῦν ἀλληλένδετα, ἀλληλοεξαρτώμενα, ἀλληλοτροφοδοτούμενα, ἀλληλοεπηρεαζόμενα καὶ ἐνεργοῦντα ἀμφιδρόμως, ὠσὰν συμπεπλεγμέναι Παναιρέσεις!

Ἀπὸ τὸ τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ».

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΑΣ Β΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακας

(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Σὲ προχωρημένη ἡλικία ἔγινε ἡγούμενος τῆς Μονῆς τοῦ Σινᾶ, ἀλλὰ ἀργότερα ἐπέστρεψε στὴν ἀγαπημένη τοῦ ἡσυχία. Κοιμήθηκε στὶς 30 Μαρτίου τοῦ 649 μ.Χ. σὲ ἡλικία 70 χρόνων.

Ὁ ὅσιος Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης εἶναι γνωστὸς γιὰ τὴ συγγραφὴ τοῦ περίφημου βιβλίου, ποὺ ὀνομάζεται Κλῖμαξ (ἢ Κλῖμαξ τοῦ Παραδείσου). Τὴν ἰδέα τῆς κλίμακας ὁ ἅγιος Ἰωάννης ἐμπνεύστηκε ἀπὸ τὸ ὄραμα τοῦ Ἰακώβ, ἐνῷ τὸν ἀριθμὸ τῶν σκαλιῶν ἀπὸ τὴν ἡλικία ποὺ ἄρχισε ὁ Κύριος τὸ ἔργο του[1]. Στὸ ἔργο αὐτὸ ὁ συγγραφέας παρουσιάζει συστηματικὰ σὲ τριάντα κεφάλαια τὶς θεολογικὲς σκέψεις καὶ ἐμπειρίες ποὺ εἶχε ἀπὸ τὴ μοναχικὴ ζωή. Στόχος τῆς Κλίμακας εἶναι ἡ πνευματικὴ ἀναμόρφωση ἐν Κυρίῳ τοῦ ἐαυτοῦ μας, καὶ ἐπίτευξη τοῦ καθ’ ὁμοίωσιν πρὸς τὸ τέλειο πρότυπό μας, ποὺ εἶναι ὁ Κύριος. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης δείχνει πῶς διὰ τῆς κλίμακας τῶν ἀρετῶν μπορεῖ κάποιος νὰ φθάσῃ στὴν τελειότητα[2]. Ὁ Ἰωάννης Σιναΐτης, ὅπως διαπιστώνεται ἀπὸ τὴ μελέτη τῆς Κλίμακας εἶχε ἐνδιατρίψει στὰ ἔργα τῶν προγενέσετρών του ἀσκητικῶν συγγραφέων, ὅπως τοῦ Νείλου τοῦ Ἀσκητῆ, τοῦ Εὐάγριου τοῦ Ποντικοῦ, τοῦ Ἰσιδώρου καὶ ἄλλων[3].

Ἡ «Οὐράνιος Κλῖμαξ»  εἶναι ἕνα βιβλίο, τὸ ὁποῖο ἀγαπήθηκε καὶ διαβάστηκε τόσο ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς ὅσο καὶ ἀπὸ χριστιανούς, ποὺ ζοῦσαν στὸν κόσμο. Ἀπόδειξη αὐτοῦ εἶναι τὸ πλῆθος τῶν χειρογράφων, τὰ ὁποῖα εἶναι διακοσμημένα μὲ μικρογραφίες[4].

(συνεχίζεται)

---

[1] Βλ. Τσάμη, ὅπ.π., σ. 202.

[2] Βλ. Μπαλάνου, ὅπ.π., σ. 63.

[3] Βλ. Νικηφόρου Καλλίστου Ξανθοπούλου, Ἐξήγησις σύντομος εἰς τὴν Κλίμακα τοῦ Ἰωάννου, ἔκδ. Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νικοπόλεως, Πρέβεζα 2002, σ. 17.

[4] Βλ. Φλορόφσκυ, ὅπ.π., σ. 398.