1.2.
Το συγγραφικό του έργο
Το μεγαλύτερο ποιητικό και ασματικό δημιούργημα
του Δαμασκηνού υπήρξεν η «Ὀκτώηχος» που μελοποίησε στη βάση της δικής του
οκταήχου υμνωδίας. Οι οκτώ ήχοι είχαν δημιουργηθεί απο τροποποίηση και μεταβολή
των πολυάριθμων μελών της Ελληνικής Μουσικής των οποίων ο χαρακτήρας
συμβιβαζόταν προς το σεμνό, λιτό και ιερό αίσθημα της Εκκλησίας, που οδηγούσε
σε δοξολογία του Θεού και κατάνυξη, παραμερίζοντας όλα τα μέλη που προκαλούσαν
αισθήματα άσεμνα και απρεπή, ενθουσιαστικά, θούρια και πολεμιστήρια[1]. Η «Ὀκτώηχος» περιέχει
οκτώ σειρές από διάφορα τροπάρια, καθίσματα, στιχηρά, προσόμοια, ιδιόμελα, κοντάκια,
οίκους, κανόνες κ.ά. με τα οποία αποδίδονται οι ακολουθίες του εσπερινού
των Σαββάτων και του Όρθρου των
Κυριακών, εξυμνώντας με πανηγυρικό τρόπο την Ανάσταση του Χριστού. Κάθε σειρά
αντιστοιχεί και σε ένα από τους οκτώ ήχους. Στην «Ὀκτώηχον» ο Δαμασκηνός
θεολογεί κατά των αιρέσεων και υπεραμύνεται το αειπάρθενον της Θεοτόκου και,
γενικά, σε αυτή βρίσκεται όλη η δογματική διδασκαλία της Ορθοδοξίας μας.
Ο Δαμασκηνός, εκτός απο την «Ὀκτώηχον», μελοποίησε
και τα οκτώ μέγιστα Κεκραγάρια, τα προωδικά του Ακαθίστου Ύμνου, το Αργό «Θεός
Κύριος» του Ακαθίστου, «Τό προσταχθέν μυστικῶς», το δίχορο αργό «Τῇ Ὑπερμάχῳ
στρατηγῷ τά νικητήρια», το «Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται», το «Ὅτε οἱ ἔνδοξοι
μαθηταί», το κοινωνικό «Γεύσασθε καί ἴδετε», το χερουβικόν της Προηγιασμένης «Νῦν
αἱ δυνάμεις» και άλλα πολλά μαθήματα,
όπως Χερουβικά και Κοινωνικά[1]. Τα πιο πάνω μέλη που βρίσκονταν
στους κώδικες 10ου ως 12ου αιώνα, σε παλαιοβυζαντινή
μουσική γραφή, μεταφέρθησαν από τον Πέτρο το Πελοποννήσιο (18ος αιώνας) στο αναλυτικό σημειογραφικό σύστημα
και στη συνέχεια από τους τρείς Δασκάλους, Χρύσανθο εκ Μαδύτου, Χουρμούζιο
Χαρτοφύλακα και Γρηγόριο Πρωτοψάλτη στη νέα παρασημαντική, που χρησιμοποιείται
μέχρι σήμερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου