ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΖΩΗΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΕΚΡΩΣΙΜΗ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ Η΄.

του Άριστου Θουκυδίδη

Χημικού, M.Th.

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

1. Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ

Στον βίο του Δαμασκηνού αναφέρεται ότι λόγω της πολεμικής που ασκούσε στον εικονομάχο αυτοκράτορα Λέοντα Γ΄, με επιστολές που έστελλε στην Κωνσταντινούπολη, στηρίζοντας το πλήρωμα της Εκκλησίας, ο τελευταίος, θέλοντας να τον εκδικηθεί,   πλαστογράφησε επιστολή του Δαμασκηνού, που ζητούσε  τάχα απο τον Λέοντα να επέμβει, στέλλοντας στρατεύματα για να ελευθερώσει τη Δαμασκό από τα χέρια του χαλίφη. Την επιστολή αυτή την έστειλε ο Λεόντας στον χαλίφη, επικαλούμενος ειρηνικές και φιλικές διαθέσεις απέναντι του, αποκαλύπτοντας τη δήθεν προδοσία του συμβούλου του Ιωάννη. Ο χαλίφης τότε διατάσσει την αποκοπή του δεξιού χεριού του Ιωάννη [1], θέλοντας να τον τιμωρήσει ως προδότη. Ο Δαμασκηνός τότε, αφού προσευχήθηκε θερμά μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, με τους  στίχους «Δέσποινα  πάναγνε Μῆτερ, ἡ τόν Θεόν μου τεκοῦσα, Διά τάς θείας εἰκόνας ἡ δεξιά μου ἐκόπη, Οὐκ ἀγνοεῖς τήν αἰτίαν δι’ ἥν ἐμάνη ὁ Λέων, Πρόφθασον τοίνυν ὡς τάχος καί ἴασαί μου τήν χεῖρα...»[2], θεραπεύθηκε κατά θαυμαστό τρόπο και τότε ανέμελψε τον Α΄ Ειρμόν του Κανόνος του Α΄ήχου «Σοῦ ἡ τροπαιοῦχος δεξιά, θεοπρεπῶς ἐν ἰσχύï δεδόξασται»[3]. Ο καθηγητής  πατρολογίας Παναγιώτης Χρήστου θεωρεί απίθανο να συνέβη η πιο πάνω συνωμοσία, διότι ο Ιωάννης αναχώρησε για το μοναστήρι του Αγίου Σάββα, πριν να ξεσπάσει η εικονομαχία. Επίσης θεωρεί απίθανο να συνέβει το πιο πάνω γεγονός, όντας ο Ιωάννης στην υπηρεσία του Χαλιφάτου, διότι δεν θα ήταν εύκολο να ασχολείται και με θέματα των εικόνων[4]. Το γεγονός, ωστόσο, της αποκοπής και ίασης του χεριού του Ιωάννη, δεν αμφισβητείται και μάλιστα στο Άγιον Όρος στη μονή Χιλιανδαρίου φυλάσσεται η θαυματουργική εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας πάνω στην οποία ιστορείται το σχετικό γεγονός. Υπάρχουν ακόμα και ναοί αφιερωμένοι στην Παναγία Τριχερούσα, σε ανάμνηση του θαύματος της θεραπείας του αποκομμένου χεριού του Ιωάννη, από τη Παναγία Θεοτόκο.

---

[1] P. G. 94, 456, κεφ 17^ον.

[2] P. G. 94, 458, κεφ 18^ον.

[3] Γ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Ἐπισκόπησις, ό.π., σ. 110.

[4]Π. ΧΡΗΣΤΟΥ, Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, ό.π., στ. 1220.

(συνεχίζεται)