25Η ΜΑΡΤΙΟΥ, ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ Δ΄.

Χριστόδουλος Βασιλειάδης

(Σκίτσο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ἐμφυλίου πολέμου (1823-1825) ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης προσπάθησε νὰ μειώσῃ τὶς διαμάχες μεταξὺ τῶν Ἑλλήνων, οὕτως ὥστε νὰ ὑπάρχῃ μιὰ κοινὴ πολιτικὴ ἀπέναντι στὸν τουρκικὸ ἰμπεριαλισμὸ καὶ ἐπεκτατισμό. Ἔγινε ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ἰσχυροὺς φιλορωσικοὺς παράγοντες καὶ τάχθηκε στὸ πλευρὸ τοῦ Ἰωάννη Καποδίστρια. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ τελευταίου, ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης ἔγινε ἀρχηγὸς τῆς ρωσικῆς παρατάξεως καὶ χαιρέτησε τὴ βασιλεία τοῦ Ὀθωνα[1]. Ὅμως ἐξ αἰτίας τῶν πολιτικῶν του φρονημάτων συγκέντρωσε τὸ θυμὸ τῆς ἀντιβασιλείας. Τὸ 1833 ἡ τότε κυβέρνηση συνέλαβε καὶ ἔκλεισε τὸν Θεόδωρο Κολοκοτρώνη στὶς φυλακὲς τῆς Ἀκροναυπλίας[2] μὲ τὴν κατηγορία ὅτι μιλοῦσε κατὰ τῶν ἀντιβασιλικῶν. Ἡ πολιτεία φυλάκισε πολλὲς φορὲς τὸν Κολοκοτρώνη, μὲ τελευταία κατηγορία αὐτὴ τῆς ἐσχάτης προδοσίας. Μερικὲς φορές, ἂν ἤθελε, μποροῦσε νὰ δραπετεύσῃ, οὐδέποτε ὅμως δειλίασε καὶ οὐδέποτε θέλησε νὰ ἀποφύγῃ τὴ σύλληψή του. Τρεῖς μέρες πρὶν τὴν ἔκδοση τῆς καταδικαστικῆς ἀποφάσεως ἐναντίον τοῦ Κολοκοτρώνη, τὴν ὁποία ὅλοι περίμεναν, δόθηκε ἐντολὴ στοὺς δημίους νὰ κατασκευάσουν τὴ λαιμητόμο, μὲ τὴν ὁποία θὰ ἀποκεφάλιζαν τοὺς δύο ἥρωες, Κολοκοτρώνη καὶ Πλαπούτα.

          Οἱ Ἀναστάσιος Πολυζωίδης καὶ Γεώργιος Τερτσέτης ἦταν δύο, ἀπὸ τοὺς πέντε δικαστές, ποὺ δίκασαν τὸν Κολοκοτρώνη καὶ τὸν Πλαπούτα, τοὺς ὁποίους ἀξίζει νὰ θαυμάζουμε καὶ νὰ θυμόμαστε παντοτινὰ γιὰ τὸν ἠρωισμὸ καὶ τὴν αὐταπάρνησή τους. Αὐτοὶ οἱ δύο δὲν ὑπέκυψαν οὔτε λύγισαν μπροστὰ στὶς ἀπειλὲς τῆς ἀντιβασιλείας, ἡ ὁποία ἤθελε νὰ ὑπογράψουν οἱ δικαστὲς τὴν καταδικαστικὴ ἀπόφαση σὲ θάνατο τοῦ Γέρου τοῦ Μωριᾶ καὶ τοῦ Πλαπούτα. Ὁ δικαστὴς Ἀναστάσιος Πολυζωίδης ἀπάντησε μὲ σθένος καὶ μὲ γενναιότητα: «Τὸ σῶμά μου δύνασθε νὰ τὸ κάμητε ὅπως θέλετε, ἀλλὰ τὸν στοχασμόν μου, τὴν συνείδησίν μου, δὲν θὰ δυνηθῆτε νὰ τὰ παραβιάσητε».

(συνεχίζεται)

---

[1] Βλ. Παπαρρηγόπουλου, Ἱστορία, ὅπ.π., σ. 200.

[2] Ἡ Ἀκροναυπλία βρίσκεται στὸ κάστρο τῶν Ἰωαννίνων. Στὰ τούρκικα ὀνομαζόταν Ἴτζ-Καλέ, τὸ ὁποῖο σημαίνει ἐσωτερικὸ κάστρο. Μέσα στὸ Ἴτζ-Καλὲ βρίσκονταν τὰ ἀνάκτορα τοῦ Ἀλὴ Πασά. Βλ. Ἅπαντα Κολοκοτρωναίων, σσ. 247-251.