ΤΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΗΣ ΣΤ΄.

του Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

Γύρω στὰ μέσα τῆς θ΄ ἑκατονταετίας ὁ Ἰωσὴφ ὁ ὑμνογράφος κατὰ μίμηση τοῦ Ἰωάννη Δαμασκηνοῦ συνέθεσε, ἐκτὸς τῶν ἄλλων ὑμνογραφημάτων του, κανόνες καὶ στιχηρὰ σὲ κάθε ἕνα ἀπὸ τοὺς ὀκτὼ ἤχους, γιὰ τὶς ἀκολουθίες τῶν ἕξι ἡμερῶν τῆς ἑβδομάδας. Τὸ πόνημά του αὐτὸ τὸ ἐπέγραψε «Ὀκτάηχος Νέα». Ἡ Ὀκτάηχος τοῦ Ἰωάννη Δαμασκηνοῦ σταδιακὰ συνενώθηκε μὲ τὴν Ὀκτάηχο τὴ Νέα καὶ ἀπετέλεσαν τὴν Παρακλητικὴ (βίβλο). Σημειωτέον ἐδῶ ὅτι καὶ ὁ Μητροφάνης Σμύρνης συνετέλεσε στὴν διαμόρφωση τῆς ὀκτωήχου, μὲ τὴν συγγραφὴ τῶν τριαδικῶν κανόνων, ποὺ βρίσκονται στὸ μσονυκτικὸ τῶν Κυριακῶν.

        Ἡ Ὀκτώηχος μαζὶ μὲ τὸ Ψαλτήρι χρησιμοποιήθηκαν ἰδιαίτερα κατὰ τὸν καιρὸ τῆς τουρκοκρατίας στὸ κρυφὸ σχολειό, ὅταν οἱ κληρικοὶ ἀλλὰ καὶ λαϊκοὶ ἀνέλαβαν τὸ ἔργο τῆς μορφώσεως τῶν ἑλληνόπαιδων.