ΚΩΛΥΜΑΤΑ ΙΕΡΩΣΥΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄. ΚΑΝΟΝΙΚΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ Δ΄.

του Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Φωτογραφία ΑλεξίαΦιλίππου)

3. Τοπικὴ σύνοδος ἐν Νεοκαισαρείᾳ

Σημειωτέον ὅτι οἱ κανόνες τῆς Συνόδου αὐτῆς ἐπικυρώθηκαν ἀπὸ τὸν 2^ο κανόνα τῆς ΣΤ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἀορίστως δὲ ἀπὸ τὸν 1^ο τῆς Δ΄ καὶ τὸν 1^ο τῆς Ζ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ διὰ τῆς ἐπικυρώσεως αὐτῆς ἀναλαμβάνουν δύναμη οἰκουμενική.

Κανὼν Θ΄

        Ἂν γίνει πρεσβύτερος κάποιος ποὺ ἔχει διαπράξει σωματικὴ ἁμαρτία παλιότερα, καὶ ὁμολογήσει ὅτι πρὶν ἀπὸ τὴ χειροτονία ἁμάρτησε, νὰ μὴν ἱερουργεῖ, ἀλλὰ νὰ διατηρεῖ τὰ ὑπόλοιπα προνόμια τῶν ἱερέων, ἐπειδὴ κατὰ τὰ ἄλλα δείχνει ἐνδιαφέρον· γιατὶ οἱ πολλοὶ λένε ὅτι οι ἄλλες ἁμαρτίες ἀποβάλλονται μὲ τὴ χειροτονία. Ἂν ὅμως ὁ ἴδιος δὲν ὁμολογεῖ καὶ δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ἀποδειχτεῖ φανερὰ ἡ ἁμαρτία του, τότε σ᾽ αὐτὸν τὸν ἴδιο ἀφήνεται ἡ δυνατότητα τῆς ἱερουργίας[1].

Ἑρμηνεία

Ἂν ἴσως κάποιος ἱερέας, προτοῦ ἱερωθῇ ἁμάρτησε σωματικά, δηλαδὴ ἦλθε σὲ σαρκικὴ μίξη, μετὰ δὲ τὴν Ἱερωσύνη ὁμολογήσῃ ὁ ἴδιος (τυχὸν στὸν πνευματικόν του πατέρα ἢ Ἀρχιερέα), ὅτι ἁμάρτησε προτοῦ νὰ χειροτονηθῇ, αὐτός, προστάζει ὁ Κανόνας αὐτός, ὅτι πρέπει νὰ μὴν ἱερουργῇ (μαζὶ δὲ μὲ τὴν ἱερουργία συμπεριλαμβάνονται καὶ αἱ ὑπόλοιπες ἱεροπραξίες τῆς ἱερωσύνης κατὰ τὸν Βαλσαμῶνα, στὴν ἑρμηνεία τοῦ κστ΄ τῆς στ΄) νὰ μένῃ ὅμως στὰ ἄλλα προνόμια τῶν Ἱερέων, δηλαδὴ στὴν ἐξωτερικὴ τιμή, στὴν καθέδρα, στὴν στάση, καὶ στὸ νὰ μεταλαμβάνῃ μέσα στὸ ἅγιο βῆμα, κατὰ τὸν Ζωναρᾶ καὶ Βαλσαμῶνα, καὶ αὐτὰ νὰ τὰ ἔχῃ γιὰ τὴν ἄλλη ἀρετή του, καὶ μάλιστα γιὰ τὴν πρόθυμη μετάνοια καὶ ἐξομολόγηση ποὺ ἔκαμε ἀφ’ ἑαυτοῦ του (διότι ἐὰν ἐλεχθῇ ἀπὸ ἄλλους, ὅτι ἔκαμε τὴν ἁμαρτία αὐτή, οὔτε αὐτὰ τὰ προνόμια δύναται νὰ τὰ ἔχῃ, ἀλλὰ ἀφοῦ καθαιρεθῇ θὰ ῥιφθῇ στὸν τόπο τῶν λαϊκῶν, ὡς λαϊκός, κατὰ τὸν Βαλσαμῶνα). Ὅρα καὶ τὸν κα΄ τῆς στ΄ καὶ τὸν γ’ τοῦ Βασιλείου. Πλὴν πέντε μάρτυρες πρέπει νὰ βεβαιώνουν τὴν κατηγορία τοῦ ἱερέα ποὺ πόρνευσε, καθὼς λέγει ὁ Βλάσταρις, καὶ βλέπε τὸν οε΄ Ἀποστολικό). Αὐτὰ λοιπὸν νὰ γίνωνται, ἐὰν ὁ Ἱερέας πέσῃ πρὶν τὴν ἱερωσύνη σὲ μίξη σαρκική. Ἐὰν δὲ ψυχικὰ μόνον ἁμαρτήσῃ, δηλαδὴ ἔλθῃ σὲ συγκατάθεση καὶ ὁρμὴ τῆς ψυχῆς, ἢ καὶ μεταχειριστῇ τρόπους καὶ μέσα γιὰ νὰ κάμῃ τὴν ἁμαρτία, ἀλλὰ δὲν τὴν ἔκαμε, αὐτὰ λέγει ὁ Κανόνας, ὅτι λύονται ἀπὸ τὴν χάρη τῆς χειροτονίας, καὶ δὲν καθαιροῦν. Πλὴν καὶ αὐτὸ λέγει συνεσταλμένα, λέγοντας: ὅτι αὐτὸ λέγουν οἱ πολλοί, καὶ ὄχι αὐτός. Ἐὰν δὲ ὁ Ἱερέας πρὶν ἀπὸ τὴν ἱερωσύνη φτάσῃ ἕως στὸ νὰ πιάσῃ τὸ χέρι κάποιας γυναίκας, ἢ νὰ τὴν φιλήσῃ, λύει μὲν καὶ αὐτὰ ἡ χειροτονία, κατὰ τὸν Ζωναρᾶ, καὶ ἄλλους, καὶ γιὰ αὐτὰ δὲν καθαιρεῖται (διότι καὶ μετὰ τὴν χειροτονία ἂν πέσῃ ὁ Ἱερέας σὲ τέτοια ἁμαρτήματα, δὲν καθαρεῖται, ἀλλ’ μένῃ ἀργὸς (κατὰ τὸν ο΄ Βασιλείου). Ἐὰν ὅμως ἁμαρτήσῃ περισσότερο ἀπὸ τὸ φίλημα, ἤτοι φθάσῃ καὶ νὰ κάμῃ συγχρωτισμὸ καὶ συγκυλισμό, τότε καθαιρεῖται, ἐπειδὴ ἡ χειροτονία δὲν λύῃ τέτοιο ἁμάρτημα. Διότι ὅπως αὐτὸς ποὺ ἔκανε πιὸ πολὺ ἁμάρτημα ἀπὸ φίλημα Διάκονος καὶ Πρεσβύτερος, μετὰ τὴν ἱερωσύνη καθαιρεῖται, κατὰ τὸν αὐτὸν ο΄ Βασιείου, ἔτσι καὶ αὐτὸς ποὺ ἔκανε αὐτὸ πρὶν τὴν ἱερωσύνη, ἐμποδίζεται ἀπὸ τὸ νὰ γίνῃ Ἱερέας, καὶ ἀκολούθως μετὰ τὴν ἱερωσύνη ἀφοῦ ὁμολογήσῃ αὐτὸ καθαιρεῖται παρόμοια καὶ αὐτός. Ὅλα αὐτὰ λέγει ὁ Κανόνας νὰ γίνωνται, ἐὰν Ἱερέας ποὺ ἁμάρτησε ἐξομολογηθῇ. Ἐὰν δὲ οὔτε αὐτὸς ἐξομολογηθῇ αὐτὰ ἀφ’ ἑαυτοῦ, μήτε ἀπὸ ἄλλους δύναται νὰ ἐλεγχθῇ φανερὰ ὅτι ἔκαμε αὐτά, τότε νὰ μένῃ στὴν ἐξουσία του, ἢ νὰ σταματήσῃ ἀπὸ τὴν ἱερωσύνη, ἢ αὐτὴ νὰ ἐνεργῇ, ἐπειδή, κατὰ τὸν πολιτικὸ νόμο, εἶναι καλύτερα νὰ μένουν τὰ ἁμαρτήματα ἀνεκδίκητα (ὡς μὴ ἐλεγχόμενα δηλ.) παρὰ νὰ παιδεύωνται κάποιοι χωρὶς αἰτία. Βλέπε καὶ τὸν θ΄ τῆς α΄.

(συνεχίζεται)

---

[1] «Πρεσβύτερος, ἐὰν προημαρτικὼς σώματι προαχθῇ, καὶ ὁμολογήσῃ, ὅτι ἥμαρτε πρὸ τῆς χειροτονίας, μὴ προσφερέτω, μένων ἐν τοῖς λοιποῖς διὰ τὴν ἄλλην σπουδήν. Τὰ γὰρ λοιπὰ ἁμαρτήματα, ἔφασαν οἱ πολλοί, καὶ τὴν χειροτονίαν ἀφιέναι. Ἐὰν δὲ αὐτὸς μὴ ὁμολογῇ, ἐλεγχθῆναι δὲ φανερῶς μὴ δυνηθῇ, ἐπ’ αὐτῷ ἐκείνῳ ποιεῖσθαι τὴν ἐξουσίαν».