ΝΙΚΟΛΑΪΤΙΣΜΟΣ, ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ. Α΄.

Κείμενο ὑπὸ τοῦ Χριστοδούλου Β. Βασιλειάδη

Δρ. Θεολογίας καὶ Δρ. Μουσικολογίας.

(Φωτογραφία: Αλεξία Φιλίππου)

(Α) Τί εἶναι ὁ Νικολαϊτισμὸς

Ὁ Νικολαϊτισμὸς ἀποτελεῖ τὴν πρώτην ἀνεγνωρισμένην ἀπὸ τὴν Ἐκκλησίαν αἵρεσι. Περιελάμβανε ἐξ ἀρχῆς εὐάριθμον σύνολο ὀπαδῶν μὲ κοινὸ “πιστεύω”, διάφορο ἀπὸ τὴν αὐθεντικὴ Πίστη τῆς Μιᾶς Ἐκκλησίας.

Χαρακτηριστικὸ γνώρισμα τῆς αἱρέσεως αὐτῆς εἶναι ἡ παραθεώρηση, ἀμνήστευση καὶ καταπάτηση τῶν Ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ γιὰ ἠθικὴ καθαρότητα καὶ γιὰ ἀνόθευτη Λατρεία τοῦ μόνου Ἀληθινοῦ Θεοῦ.

Κατέφασκαν οἱ ὀπαδοὶ τῆς αἱρέσεως αὐτῆς, ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν τὴν πορνείαν, ὑπὸ τὴν εὐρείαν ἔννοια τοῦ ὅρου, δηλαδὴ ὡς ἐπικροτοῦσαν, τὶς ποικίλες ἐκφάνσεις τῶν “σαρκικῶν ἁμαρτημάτων”, θεωρουμένων ἐνίοτε καὶ ὡς τάχα “ὁδῶν προσεγγίσεως τοῦ θείου”, καὶ ἀφ᾽ ἐτέρου τὴν εἰδωλολατρίαν, ὑπὸ τὴν εὐρείαν καὶ πάλιν ἔννοια τοῦ ὅρου, δηλαδὴ ἀπεδέχοντο τάσεις “συγκρητιστικὲς” (= συγκερασμοῦ τῶν διαφόρων θρησκευμάτων) καὶ τὴν ἀπαξίωση τῶν θεοπνεύστων Δογμάτων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀπεδέχοντο δηλαδὴ παραθεώρηση καὶ διαστρέβλωση τῆς Ἀποκεκαλυμμένης ὑπὸ τοῦ Θεοῦ σώζουσας Ἀληθείας.

Ὅπως συμβαίνει κατὰ κανόνα μὲ ὅλες τὶς αἱρέσεις, πηγὴ τῆς “γνωστικῆς” αὐτῆς αἱρέσεως εἶναι ὁ ὑπερφίαλλος ἐγωϊσμὸς ἐκείνων, ποὺ τὴν ἐνεπνεύστηκαν, τὴν διεμόρφωσαν, τὴν διεκήρυξαν καὶ τὴν καθιέρωσαν. Κατέφασκαν τὴν ἀπολυτοποίηση τῆς “γνώσεως”. Τοὺς διακατεῖχε ὁ παραπλανητικὸς ἰσχυρισμὸς ὅτι ἀπέκτησαν γνῶσιν τῶν “βαθέων τῆς θεότητος”, ποὺ στὴν οὐσία ὅμως κατέφασκαν, παραπλανόμενοι οἰκτρῶς, ἑκόντες-ἄκοντες, τὰ “βαθέα τοῦ σατανᾶ” (Ἀποκ. β´, 24)! Ἄρα ἀποτελεῖ αὐτὴ ἡ αἵρεση, προδρομικὴν κατάσταση πλήθους μυστικιστικῶν πλανῶν (π.χ. θεοσοφίας, μασωνίας, μαγείας, κ.λπ.).

Ἐφ᾽ ὅσον ἡ “γνωστικὴ” αὐτὴ αἵρεση ὑποτιμᾷ τὰ θεόπνευστα ἀποκεκαλυμμένα Δόγματα τῆς Ἐκκλησίας, κατ᾽ ἀναπόδραστον συνέπεια, ὑποτιμᾷ καὶ τὸ εὐλογημένο καὶ ἅγιο Ἦθος, ποὺ διδάσκει ἡ Ἐκκλησία! Καὶ ἀντιστρόφως: Ἐφ᾽ ὅσον ὑποτιμᾷ τὸ Εὐαγγελικὸν Ἦθος, ἄρα ὑποτιμᾷ καὶ τὰ θεόπνευστα Δόγματα! Ἐφ᾽ ὅσον μάλιστα εἶναι “τοῖς σωφρονοῦσιν” γνωστὸ καὶ δεδομένο ὅτι: Δόγμα καὶ Ἦθος εἶναι ἀναποσπάστως ἀλληλένδετα καὶ ἀμφιδρόμως ἀλληλοεξαρτόμενα!

Στὸ βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως, τὸ τελευταῖο δηλαδὴ Βιβλίο τοῦ «Κανόνα τῆς Καινῆς Διαθήκης», ὁ Κύριος, Αὐτὸς οὗτος ὁ Ἴδιος, μιλᾶ μὲ ἔντονα ἐλεκτικὸ λόγο γιὰ τοὺς αἱρετικοὺς Νικολαΐτες! Γιὰ παράδειγμα, ἀπευθυνόμενος ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς στὸν ἐπίσκοπο Ἐφέσου, τοῦ λέγει ὅτι μισεῖ (ὁ Κύριος) τὶς ἐννοούμενες βδελυρὲς καὶ σαρκικὲς παρεκτροπὲς τῶν Νικολαϊτῶν (Ἀποκ. β´, 6). Περαιτέρω, ἀπευθυνόμενος ὁ Κύριος στὸν ἐπίσκοπο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Περγάμου, τοῦ λέγει ὅτι, παρὰ τῶν πολλῶν ἐπισκοπικῶν του προτερημάτων, ἐντούτοις ὅμως ὁ θεάνθρωπος Χριστὸς ἔχει ἐναντίον του καὶ ὀλίγα παράπονα: Διότι ὑπάρχουν στὴν ἐπισκοπή του, (ποὺ ὅμως ὁ ἐπίσκοπος τοὺς ἀνέχεται), μερικοί, ποὺ τηροῦν τὴ διδασκαλία τοῦ ἐθνικοῦ μάντη Βαλαάμ, ὁ ὁποῖος δίδασκε στὸν Βαλάκ, τὸν βασιλιᾶ τῶν Μωαβιτῶν, νὰ βάλῃ σκάνδαλο στοὺς Ἰσραηλῖτες γιὰ νὰ τοὺς παρασύρῃ νὰ φᾶνε ἀφενὸς μὲν εἰδωλόθυτα καὶ ἀφετέρου, ἐν συνεχείᾳ, νὰ πορνεύσουν. Ἐλέγχει δηλαδὴ ὁ Κύριος τὸν ἐν λόγῳ ἐπίσκοπο γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἔχει (καὶ τοὺς ἀνέχεται) μερικοὺς στὴν ἐπισκοπή του, ποὺ προσομοιάζουν μὲ τοὺς Ἰουδαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τῆς ἐποχῆς δηλαδὴ ἐκείνης τοῦ Βαλαάμ (Ἀποκ. β´, 14-15). Αὐτὸ τὸ γεγονὸς δηλοῖ ἑπομένως καὶ μιὰ ἄλλην ὄψη τῆς πλάνης τῶν Νικολαϊτῶν, ποὺ ἀνεφάνησαν κατὰ τὴν Ἀποστολικὴν ἐποχὴ καὶ ποὺ τοὺς συνδέει μὲ γεγονότα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης.

Περιοδικὸ "Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ", περιοδικὴ ἔκδοσις τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου, Δεκέμβριος 2019, Ἀρ. Τεύχους 132-141, σσ. 968-981.

(συνεχίζεται)