Ἡ πρωτοχριστιανικὴ μουσικὴ Α΄.

(Πίνακας: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Ἡ μαρτυρία αὐτὴ τῶν Πατέρων ὅτι ἡ πρώτη χριστιανικὴ μουσικὴ ἦταν ἡ ῾Ελληνική, ἐνισχύεται καὶ ἀπὸ τὴν παρατήρηση ὅτι ἡ γλῶσσα τῶν ᾿Εκκλησιαστικῶν κειμένων καὶ τῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς ποίησης ἦταν εὐθὺς ἐξαρχῆς ἡ Ἑλληνική. Ἡ μουσικὴ ἔπρεπε φυσικὰ νὰ ταιριάζῃ στὴν προσῳδία τῆς γλώσσας. Συγκρίνοντας τὸ σημερινὸ μουσικὸ ὑλικὸ σὲ βάθος μὲ τὰ ἀρχαῖα μετρικὰ πρότυπα, διαπιστώνουμε πλήρη ἀντι-στοιχία, τόσο ῥυθμική, ὅσο καὶ στιχουργική.

          Πέρα, ὅμως, ἀπὸ τὰ στοιχεῖα τοῦ μέλους, ποὺ μποροῦν νὰ ἀποδοθοῦν σὲ μία γενικώτερη καὶ πλατύτερη βάση καὶ ἀφετηρία, ἡ πρωτοχριστια-νικὴ ὑμνῳδία παρουσίαζε καὶ Ἑλληνικότητα ἤθους, γιατὶ ἡ Ἑλληνικὴ μουσική, μὲ τὸ ἀπέριττο κάλλος της, καὶ εἰδικώτερα οἱ Πλατωνικὲς ἀντιλήψεις σχετικὰ μὲ τὸ ἦθος τῆς μουσικῆς, ταυτίζονταν ἀπόλυτα μὲ τὸ Χριστιανικὸ πνεῦμα. Ἡ συνύφανση ἐξάλλου μελῳδίας καὶ λόγου εἶναι ῾Ελληνικὴ ἄποψη, ποὺ ἐπικράτησε καὶ στὶς ᾿Εκκλησια-στικὲς μελῳδίες μὲ τὴν πιὸ αὐστηρή της μάλιστα μορφή, ποὺ εἶναι ἡ καθαρὰ φωνητικὴ μουσική.

          ᾿Αλλὰ ἡ εἰσαγωγὴ τῆς Ἑλληνικῆς μουσικῆς στὴν πρώτη Χριστια-νικὴ ᾿Εκκλησία ἐπιβεβαιώνεται καὶ ἀπὸ πολλὲς ἄλλες μαρτυρίες καὶ ἐρευνητικὲς παρατηρήσεις, ὅπως εἶναι π.χ. οἱ παρακάτω:

          1. Οἱ μελῳδοὶ τῶν πρώτων αἰώνων τοῦ Χριστιανισμοῦ, ποὺ συνέθεσαν τοὺς πρώτους ᾿Εκκλησιαστικοὺς ὕμνους, ἔζησαν σὲ χῶρες, στὶς ὁποῖες ἤδη εἶχε ἐπικρατήσει καὶ ἐπιβληθῇ ἡ Ἑλληνικὴ μουσική, ποὺ εἶχε μεταδοθῇ ἀπὸ τὸν Μέγα ᾿Αλέξανδρο καὶ τοὺς διαδόχους του. Ἡ πηγὴ τῆς μουσικῆς τῶν ὕμνων τους, συνεπῶς, ἦταν ἡ Ἑλληνική.

(συνεχίζεται)