Τετάρτη 26 Ιουλίου 2023

Ἡ πρωτοχριστιανικὴ μουσικὴ Δ΄.

(Σχέδιο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

 Πλατωνικὲς ἀντιλήψεις σχετικὰ μὲ τὸ ἦθος τῆς μουσικῆς, ταυτίζονταν ἀπόλυτα μὲ τὸ Χριστιανικὸ πνεῦμα. Ἡ συνύφανση ἐξάλλου μελῳδίας καὶ λόγου εἶναι Ἑλληνικὴ ἄποψη, ποὺ ἐπικράτησε καὶ στὶς ᾿Εκκλησια-στικὲς μελῳδίες μὲ τὴν πιὸ αὐστηρή της μάλιστα μορφή, ποὺ εἶναι ἡ καθαρὰ φωνητικὴ μουσική.

          ᾿Αλλὰ ἡ εἰσαγωγὴ τῆς Ἑλληνικῆς μουσικῆς στὴν πρώτη Χριστια-νικὴ ᾿Εκκλησία ἐπιβεβαιώνεται καὶ ἀπὸ πολλὲς ἄλλες μαρτυρίες καὶ ἐρευνητικὲς παρατηρήσεις, ὅπως εἶναι π.χ. οἱ παρακάτω:

          1. Οἱ μελῳδοὶ τῶν πρώτων αἰώνων τοῦ Χριστιανισμοῦ, ποὺ συνέθεσαν τοὺς πρώτους ᾿Εκκλησιαστικοὺς ὕμνους, ἔζησαν σὲ χῶρες, στὶς ὁποῖες ἤδη εἶχε ἐπικρατήσει καὶ ἐπιβληθῇ ἡ Ἑλληνικὴ μουσική, ποὺ εἶχε μεταδοθῇ ἀπὸ τὸν Μέγα ᾿Αλέξανδρο καὶ τοὺς διαδόχους του. Ἡ πηγὴ τῆς μουσικῆς τῶν ὕμνων τους, συνεπῶς, ἦταν ἡ Ἑλληνική.

          2. Ὁ πρῶτος ᾿Αθηναῖος Χριστιανός, ὁ Διονύσιος ὁ ᾿Αρεοπαγίτης, καὶ οἱ σύγχρονοί του, οἱ ὁποῖοι ἀκολούθησαν καὶ ἀσπάσθησαν τὴ νέα θρησκεία, γνώριζαν μόνο τὴν ᾿Αρχαία Ἑλληνικὴ μουσική, μὲ τὴν ὁποία εἶχαν συνθέσει ὕμνους, τοὺς ὁποίους χρησιμοποιοῦσαν στὶς θρησκευτικὲς προχριστιανικὲς τελετουργίες καὶ μὲ τοὺς ὁποίους ὑμνοῦσαν καὶ τὸν ῎Αγνωστο Θεό. Ἑπόμενο ἦταν οἱ ὕμνοι αὐτοὶ νὰ ἀποτελέσουν τὸν πυρῆνα γιὰ τὴ διαμόρφωση καὶ τὴ δημιουργία τῶν πρώτων Χριστιανικῶν ὕμνων, οἱ ὁποῖοι στὴ συνέχεια ἀκολούθησαν τὴ φυσικὴ ῥοὴ τοῦ ἐμπλουτισμοῦ καὶ τῆς ἐξέλιξης.

          3. Ὑπάρχει οὐσιαστικὴ ἀντιστοιχία μεταξὺ τῶν λεγόμενων τρόπων τῆς ᾿Αρχαίας Ἑλληνικῆς μουσικῆς (Φρύγιος, Δώριος, Λύδιος, Ὑποδώριος, Μειξολύδιος κ.λ.π.) καὶ τῶν ἤχων τῆς Βυζαντινῆς ᾿Εκκλησιαστικῆς μουσικῆς (Αος, Βος... κ.λ.π.). Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὰ τετράχορδα, τὰ συστήματα, γένη, χρόες κ.ἄ. Ἡ κλίμακα ἀπὸ τῆς Ὑπάτης μέχρι τῆς Νήτης ἔχει τὸ μέγεθος τοῦ Δωρικοῦ ὀκταχόρδου, ποὺ ἴσχυε καὶ πρὶν ἀπὸ τὸν Τέρπανδρο!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου