Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2023

Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ. Μεγάλη Τετάρτη

(Σχέδιο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

          Κατὰ τὴ Μεγάλη Τετάρτη ἐπιτελοῦμε ἀνάμνηση τοῦ γεγονότος τῆς ἀλείψεως τοῦ Κυρίου μὲ μύρα ἀπὸ μιὰ πόρνη γυναίκα. ᾿Επίσης φέρει στὴ μνήμη μας ἡ ᾿Εκκλησία καὶ τὴ σύγκληση τοῦ Συνεδρίου τῶν ᾿Ιουδαίων, τοῦ ἀνωτάτου δηλαδὴ Δικαστηρίου τους, πρὸς λήψη ἀποφάσεως καταδίκης τοῦ Κυρίου, ὡς καὶ τὰ σχέδια τοῦ ᾿Ιούδα πρὸς προδοσία τοῦ Διδασκάλου του.

          Εἰς τὰ θέματα αὐτὰ ἀναφέρεται καὶ ἡ ὑμνογραφία τῆς ἡμέρας. ᾿Αφοῦ ψαλῇ τὸ τροπάριο, ποὺ ἐψάλη καὶ κατὰ τὶς δύο προηγούμενες μέρες «᾿Ιδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται...», ἀκολουθοῦν τρία καθίσματα, καὶ ἔπειτα τὸ Εὐαγγέλιο (᾿Ιωάννου ιβ΄, 17-50) καὶ ὁ Ν΄ Ψαλμός.

          Ὁ Κανόνας τῆς μέρας ἀποτελεῖται ἀπὸ τρεῖς ᾿¥Ωδὲς (γ΄, η΄ καὶ θ΄), ἀρχίζει μὲ τὸν εἰρμὸ «Τῆς πίστεως ἐν πέτρᾳ με στερεώσας...» καὶ ἔχει σὰν ἀκροστιχίδα «Τετράδι ψαλῶ». Σημειωτέον ὅτι ἡ ἀκροστιχίδα τῶν Κανόνων καὶ τῶν τριῶν ἡμερῶν, Μεγάλης Δευτέρας, Μεγάλης Τρίτης καὶ Μεγάλης Τετάρτης, εἶναι ἑνιαία, καὶ ἔχει οὕτω: «Τῇ Δευτέρᾳ, Τρίτῃ τε, Τετράδι ψαλῶ», δηλαδὴ «θὰ ψάλω τὴ Δευτέρα, τὴ Τρίτη καὶ τὴ Τετάρτη». ᾿Ακολούθως ψάλλεται τὸ ἐξαποστειλάριο, ποὺ ψάληκε καὶ κατὰ τὶς δύο προηγούμενες μέρες «Τὸν νυμφῶνά Σου βλέπω...», τὰ στιχηρὰ τῶν αἴνων καὶ τὰ ἀπόστιχα. Τελευταῖο ψάλλεται τὸ τροπάριο τῆς εὐσεβοῦς καὶ λογίας ποιητρίας τοῦ Βυζαντίου Κασσιανῆς, τὴν ὁποία οἱ μυθιστοριογράφοι ἔχουν κακοποιήσει πολὺ βάναυσα, παρουσιάζοντες αὐτή, ψευδέστατα καὶ συκοφαντικώτατα, ὡς μιὰ πόρνη. Πόρνη δὲν ἦτο ἡ Κασσιανή, ἡ ποιήτρια, ἀλλ᾿ ἡ ἡρωΐδα τοῦ ποιήματός της, ἡ γυναίκα δηλαδή, ποὺ ἄλειψε μὲ μύρα τὸν Κύριο. Περὶ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν γυναικῶν ποὺ ἄλειψαν τὸν Κύριον, δὲν συμφωνοῦν οἱ ἑρμηνευτές. ῎Αλλοι λέγουν ὅτι εἶναι μιὰ, ἄλλοι δυὸ καὶ ἄλλοι τρεῖς. Κατὰ τὶς τρεῖς αὐτὲς μέρας, Μεγάλη Δευτέρα, Μεγάλη Τρίτη καὶ Μεγάλη Τετάρτη, τελεῖται, συνυφασμένη μὲ τὸν Ἑσπερινό, ἡ θεία Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων Δώρων. Ἡ ἐν λόγῳ Λειτουργία τελεῖται κατὰ τὶς πρωϊνὲς ὥρες, ἐπειδὴ κατὰ τὶς ἑσπερινὲς τελεῖται ὁ ῎Ορθρος τῆς ἑπομένης μέρας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου