Η ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ. Μεγάλο Σάββατο B΄.

(Σχέδιο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

          Μετὰ τὴν θ΄ ᾿¥Ωδὴν ψάλλονται, σὲ τρεῖς «στάσεις» (δηλαδὴ τμήματα, μέρη) τὰ λεγόμενα «᾿Εγκώμια», μικρὰ τροπάρια, πολὺ ἀγαπητὰ στὸ λαό. Τὰ «᾿Εγκώμια» αὐτὰ εἶναι σύνθεση ἄγνωστου ποιητή, ἔχουν δὲ πολλὲς παραλλαγές. Μετὰ τὰ «᾿Εγκώμια» ψάλλονται τὰ εὐλογητάρια καὶ στιχηρὰ τῶν αἴνων, καθὼς καὶ ἡ Δοξολογία. Μετὰ τὴ Δοξολογία, γίνεται ἡ ἔξοδος καὶ περιφορὰ τοῦ φέροντος τὸν «᾿Επιτάφιον» ἱεροῦ κουβουκλίου, κατὰ τὴν ὁποία ψάλλεται τὸ τροπάριο «Τὸν ἥλιον κρύψαντα...». Τέλος, μετὰ τὴν ἐπιστροφὴ στὸν ἱερὸ Ναό, ψάλλονται τὰ τροπάρια «῞Οτε κατῆλθες...», «Ταῖς μυροφόροις...» καὶ «Ὁ εὐσχήμων...». ῎Επειτα διευάζεται κείμενο ἀπὸ τὸ βιβλίο τοῦ προφήτη ᾿Ιεζεκιὴλ (λζ΄ 1-14), ᾿Απόστολος (Α΄ Κορ. ε΄ 6-8 καὶ Γαλ. γ΄ 13-14) καὶ Εὐαγγέλιο (Ματθ. κζ΄ 62-66).

          ῞Ολα τὰ πιὸ πάνω ἀποτελοῦν, ὅπως εἴπαμε, τὸν ῎Ορθρο τοῦ Μεγάλου Σαββάτου, καὶ ψάλλονται κατὰ τὴν ἑσπέρα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς. Κατ᾿ αὐτὴν δὲ τὴν ἡμέρα τοῦ Μεγάλου Σαββάτου τελεῖται ὁ Ἑσπερινὸς τοῦ Πάσχα, συνυφασμένος μὲ τὴ θεία Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Ἡ ᾿Ακολουθία ἔχει ἀναστάσιμο καὶ πανηγυρικὸ χαρακτῆρα, διότι εἶναι Ἑσπερινὸς τῆς μεγάλης καὶ κοσμοσωτηρίου ἑορτῆς τοῦ Πάσχα, καὶ ἀποτελεῖ εἰσαγωγὴ σ᾿ αὐτή. Ὁ λαὸς ὀνομάζει αὐτὴ «πρώτη ᾿Ανάστασιν». Ὡραιότατο καὶ κατανυκτικώτατο εἶναι τὸ ψαλλόμενο τροπάριο στὴ θέση τοῦ χερουβικιοῦ ὕμνου «Σιγησάτω πᾶσα σὰρξ βροτεία...». Σήμερα ἡ ᾿Ακολουθία αὐτὴ ψάλλεται, ὄχι τὶς ἑσπερινές, ἀλλὰ τὶς πρωϊνὲς ὥρες τοῦ Μεγάλου Σαββάτου.