ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΑΡΙΟΥ B΄.

(Σχέδιο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

          Ἡ γιορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς ὑπῆρχε καὶ στοὺς ᾿Ιουδαίους, νομοθετημένη ἀπὸ τὸ θεόπνευστο Μωϋσέα, θεωρεῖτο δὲ σὰν μία ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες γιορτές. ᾿Ωνομαζόταν καὶ «ἑορτὴ ἑβδομάδων» (῎Εξοδος λδ΄, 22), καθὼς καὶ «ἑορτὴ θερισμοῦ πρωτογεννημάτων» (῎Εξοδος κγ΄, 16).  Ἡ σημασία της ἦταν διπλῆ. Πρῶτα, ἀποτελοῦσε ἀνάμνηση τῆς παραδόσεως τῶν πλακῶν τοῦ Νόμου ἀπὸ τὸ Θεὸ στὸ Μωϋσῆ στὸ ὄρος Σινᾶ, ἡ ὁποία (παράδοση) ἔγινε πενήντα μέρες μετὰ τὴν ἔξοδο τῶν ᾿Ισραηλιτῶν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο. Καὶ δεύτερο, ἐπειδὴ συνέπιπτε μὲ τὴν ἐποχὴ τοῦ θερισμοῦ, ἀποτελοῦσε ἔκφραση εὐχαριστιῶν πρὸς τὸ Θεὸ γιὰ τὴ συγκομιδὴ τῶν προϊόντων τῆς γῆς. Γι᾿ αὐτὸ μάλιστα καὶ προσφέρονταν ὡς θυσία στὸ Θεὸ τὰ πρωτοθεριζόμενα γεννήματα. Ἑωρταζόταν τὴν πεντηκοστὴ μέρα ἀπὸ τὴ δεύτερη μέρα τοῦ Πάσχα (᾿Αριθμοὶ κγ΄, 15 κ.ἑ., Δευτερ. ιστ΄, 9 κ.ἑ.), γι᾿ αὐτὸ καὶ λεγόταν Πεντηκοστή. Ἡ γιορτὴ αὐτὴ εἶχε διάρκεια μιὰ μόνο μέρα, ἐνῷ ἡ γιορτὴ τοῦ Πάσχα καὶ τῆς Σκηνοπηγίας εἶχαν διάρκεια ὀκτὼ ἡμέρες.

          Τόσο τὸ Πάσχα, ὅσο καὶ ἡ Πεντηκοστὴ τῶν Ἑβραίων, ἦταν τύπος τοῦ δικοῦ μας - τοῦ χριστιανικοῦ δηλαδὴ - Πάσχα καὶ τῆς δικῆς μας Πεντηκοστῆς. Τὸ Πάσχα τῶν Ἑβραίων ἦταν ἡ μέρα τῆς ἐξόδου των ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ τῆς ἀποτινάξεως τοῦ ζυγοῦ τῆς δουλείας, ἡ δὲ Πεντηκοστή των ἦταν ἡ μέρα τῆς παραδόσεως τῶν πλακῶν τοῦ Νόμου. Τὸ δικό μας Πάσχα εἶναι ἡ μέρα τῆς ἐξόδου μας ἀπὸ τὴ χώρα τῆς σκιᾶς καὶ τοῦ θανάτου, τῆς ἀποτινάξεως τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμαρτίας καὶ τῆς ἀπαλλαγῆς μας ἀπὸ τὴν τυραννία τοῦ Διαβόλου, καθὼς καὶ τῆς εἰσόδου μας στὴ χώρα τῆς ζωῆς καὶ τῆς ἀφθαρσίας, στὴν ὁλόφωτη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ· ἡ δὲ δική μας Πεντηκοστὴ εἶναι ἡ μέρα τῆς καθόδου Αὐτοῦ Τούτου τοῦ Τρίτου Προσώπου τῆς Ἁγίας Τριάδας, τοῦ Ὁμοουσίου καὶ Ζωοποιοῦ Πνεύματος, τὸ Ὁποῖο «ὅλον συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς ᾿Εκκλησίας» καὶ διὰ τῆς χάριτός Του ἀνακαινίζει τὶς καρδίες μας καὶ μᾶς καθιστᾷ «λάμποντας, ἀστράπτοντας, ἠλλοιωμένους». Οἱ Ἑβραῖοι, κατὰ τὸ Πάσχα, βγῆκαν, μὲ πρόσταγμα τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο, γιὰ νὰ μποῦν στὴ Γῆ τῆς ᾿Επαγγελίας, τὴν πλούσια καὶ εὔφορη, ἀλλὰ φθαρτὴ καὶ ὑλικὴ Χαναάν· ἐμεῖς βγῆκαμε, μέσῳ τῆς ᾿Αναστάσεως τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὸ βασίλειο τοῦ θανάτου, γιὰ νὰ μποῦμε στὴ ἀτελεύτητη καὶ οὐράνια καὶ μακαρία ζωή. Οἱ Ἑβραῖοι πῆραν κατὰ τὴν Πεντηκοστὴ ἀτελῆ Νόμο ποὺ σχυε πρόσκαιρα· ἐμεῖς πήραμε Πνεῦμα ῞Αγιο, τὴ μεγάλη ᾿Επαγγελία τοῦ Πατρός, τὸν Παράκλητο, τὸν ἐκ τελείου τέλειον Θεό, τὸν βασιλεύοντα στοὺς αἰῶνες αἰώνων, ὁ Ὁποῖος, παραμένων ἀπὸ τότε συνεχῶς στὴν ᾿Εκκλησίᾳ, ὁδηγεῖ αὐτὴ «εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν», δηλαδὴ σὲ ἀπαρασάλευτη τήρηση τῆς ᾿Ορθόδοξης Πίστεως.