Τριώδιο Β΄.

(Σχέδιο: Χριστόδουλος Βασιλειάδης)

          Τ ρ ι ῴ δ ι ο  λέγεται τὸ ἐκκλησιαστικὸ βιβλίο, ποὺ περιέχει τὶς ᾿Ακολουθίες τῆς ᾿Εκκλησίας μας, ποὺ τελοῦνται εἰδικὰ κατὰ τὴν περίοδο, ποὺ ἀρχίζει ἀπὸ τὴν Κυριακὴ τοῦ Τελώνου καὶ τοῦ Φαρισαίου καὶ τελειώνει τὸ Μεγάλο Σάββατον, δηλαδὴ τὶς ᾿Ακολουθίες τῶν κινητῶν γιορτῶν, ποὺ π ρ ο η γ ο ῦ ν τ α ι  τοῦ Πάσχα. (Τὸ δὲ Πεντηκοστάριο περιλαμβάνει τὶς γιορτάς, ποὺ ἕ π ο ν τ α ι  τοῦ Πάσχα). Καλύπτει δηλαδὴ τὸ Τριῴδιο: α) Τὶς Τρεῖς Βδομάδες, ποὺ προηγοῦνται τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. β) Ὁλόκληρη τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστή, δηλαδὴ τὴν περίοδο ἀπὸ τὴν Καθαρὰ Δευτέρα μέχρι τὴν Κυριακὴ τῶν Βαΐων. Καὶ γ) Τὴν Μεγάλη Βδομάδα. ᾿Ονομάζεται Τριῴδιο, διότι πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ὕμνους του, οἱ λεγόμενοι Κανόνες (καὶ μάλιστα οἱ Κανόνες τοῦ ῎Ορθρου τῶν καθημερινῶν), δὲν εἶναι ἄρτιοι, δηλαδὴ δὲν περιέχουν ἐννέα ἢ ὀκτὼ ᾿¥Ωδές, ἀλλὰ περιέχουν μόνο τ ρ ε ῖ ς  ᾿¥Ω δ έ ς. Ὑπάρχουν βέβαια καὶ Κανόνες ἄρτιοι, ἀλλ᾿ ἐπειδὴ πολλοί, καὶ μάλιστα οἱ περισσότεροι (ἰδιαίτερα δὲ οἱ κανόνες τοῦ ῎Ορθρου τῶν καθημερινῶν, ὅπως προείπαμεν), ἔχουν τρεῖς ᾿¥Ω δ έ ς, χαρακτηρίστηκε ὁλόκληρο τὸ βιβλίο σὰν Τ ρ ι ῴ δ ι ο.  ᾿Επειδὴ δὲ οἱ ὕμνοι του εἶναι γεμᾶτοι ἀπὸ κατάνυξη, λέγεται καὶ «Κατανυκτικὸ Τριῴδιον».

          Τριῴδιο ὅμως δὲν λέγεται μόνο τὸ σχετικὸ βιβλίον, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ ἡ χρονικὴ περίοδος, κατὰ τὴν ὁποία χρησιμοποιεῖται τὸ βιβλίο. Τὸ Τριῴδιο δηλαδὴ εἶναι, καὶ λειτουργικὸ βιβλίο, καὶ τμῆμα τοῦ ᾿Εκκλησιαστικοῦ ῎Ετους.

          Ὁλόκληρη ἡ περίοδος τοῦ Τριῳδίου ἔχει σκοπὸ νὰ μᾶς προετοιμάσῃ, διὰ μέσου τῆς νηστείες, τῆς προσευχῆς καὶ τῆς μετάνοιας, νὰ ὑποδεχθοῦμε τὸν Σωτῆρά μας ποὺ «εὐτρεπίζεται πρὸς τὸ Πάθος», καὶ νὰ γίνουμε κοινωνοὶ τῶν Παθημάτων καὶ τῆς ᾿Αναστάσεώς Του.

(συνεχίζεται)