Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς, Ὁ ὅσιος καὶ θεοφόρος σύγχρονος Πατὴρ καὶ Διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας Β΄.

(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Ἀκολούθως ἐστάλη στὴν Ἁγίαν Πετρούπολι γιὰ θεολογικὲς σπουδὲς καὶ ἀργότερα μετέβη στὴν Ὀξφόρδη γιὰ τὴν ἐκπόνησιν τῆς διδακτορικῆς του διατριβῆς πάνω στὸ ἔργο τοῦ σπουδαίου ὀρθοδόξου συγγραφέως Φιοντὸρ Ντοστογιέβσκι. Ἡ ἐν λόγῳ διδακτορική του διατριβὴ στὸ ἔργο τοῦ μεγάλου Ῥώσσου συγγραφέως Ντοστογιέβσκι, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε “θαμώνας καὶ ἔνθεος παρατηρητὴς τῶν ὑπογείων τῆς ἀνθρωπίνης πονεμένης ψυχῆς” καὶ ποὺ εἶχε τὴν πεφωτισμένην εὐλογίαν νὰ βιώσῃ προσωπικά, μέσα στὸ συγκεκριμένο “ὑπόγειο”, τὸ ἀπόγειο ἁγιοπνευματικῶν πτήσεων, ὅταν παρέμεινε γιὰ εὔλογο χρονικὸ διάστημα ὡς φιλοξενούμενος στὴν περίφημον ἐν Ῥωσίᾳ Μονὴν τῆς Ὄπτινα. Αὐτὸ λοιπὸν τὸ ἔργο τοῦ πατρὸς Ἰουστίνου ἦταν ἐντελῶς ἀδύνατο νὰ κατανοηθῇ ἀπὸ τὴν σχολαστικὴ νοησιαρχικὴ σκέψι τῆς δυτικόστροφης Ὀξφόρδης καὶ φυσικῷ τῷ λόγῳ ἡ ἐν λόγῳ διατριβὴ ἀπεῤῥίφθη. Τὸν ἐδέχθη ὅμως ἀργότερα ἡ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἐκεῖ πῆρε τὸ διδακτορικό του δίπλωμα, ἐντρυφῶντας παραλλήλως στοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἔχων ὡς θέμα τῆς ἐν τῷ Καποδιστριακῷ πανεπιστημίῳ τῶν Ἀθηνῶν διατριβῆς του: «Τὸ πρόβλημα τοῦ προσώπου καὶ τῆς γνώσεως κατὰ τὸν Ἅγιον Μακάριον τὸν Αἰγύπτιον».

Ἐνεβάθυνε λίαν ἐνθουσιωδῶς εἰς τὴν ἀρχαιοελληνικὴν γλῶσσαν, ἀλλὰ καὶ τὴν παλαιοσλαβική, τὴν λατινική, τὴν ῥωσική, τὴν νεοελληνική, τὴν ἀγγλική, τὴν γερμανικὴ καὶ τὴν γαλλική! Προπάντων ὅμως ὁ ἔνθεος σπουδαστὴς ἐντρυφοῦσε μεθ᾽ ἁγίας βίας καὶ “διὰ βίου” στὴν μυστικὴν γλῶσσα τῆς ἁγιοπνευματικῆς ἐμπειρίας.

Ἐνῷ ἀργότερα διηκόνη ἱεραποστολικῶς στὴν τότε Τσεχοσλοβακία (1930-1931), συμβάλλοντας στὸν ἐπανευαγγελισμὸ καὶ στὴν ἐπανένταξι στὴν Ἐκκλησία τῶν τέως θυμάτων τοῦ ὑπούλου παπικοῦ «δολεροῦ δώρου», δηλαδὴ τοῦ «δουρείου ἵππου» τῆς Οὐνίας, ἐπληροφορήθη ὅτι ἐπελέγη ὑπὸ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου διὰ νὰ χειροτονηθῇ εἰς Ἐπίσκοπον. Τὸ ταπεινό του ὅμως φρόνημα δὲν τοῦ ἐπέτρεψε νὰ ἀποδεχθῇ τὸ προταθὲν ἀξίωμα. 

*

Ἀπὸ τὸ τεῦχος 142-149, Μάιος, 2020 τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ». σσ. 1064-1066.