H ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΘΩΜΑ Ε΄.

του Χριστόδουλου Βασιλειάδη

(Πίνακας: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Δὲν γνωρίζουμε ἂν ὁ ἀπόστολος Θωμᾶς μετὰ τὴν πρόσκληση τοῦ Κυρίου γιὰ νὰ ψηλαφήσῃ τὴν πλευρά, τὴν ἐψηλάφησε. Ἀντίθετα μάλιστα μόλις ὁ Κύριος τὸν προσκάλεσε νὰ ψηλαφήσῃ τὴν πλευρά, ὁ Θωμᾶς ἀνεφώνησε «ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου». Αὐτὸ δείχνει μᾶλλον ὅτι ὁ Θωμᾶς δὲν προέβη στὴν ψηλάφηση τῆς πλευρᾶς τοῦ Κυρίου. Ἡ Ὀρθόδοξη ὑμνολογία καθὼς καὶ ἡ εἰκονογραφία παρουσιάζουν τὸν Θωμᾶ νὰ ἐκτελῇ τὴν πρόσκληση τοῦ Κυρίου γιὰ νὰ ψηλαφήσῃ τὴν πλευρά Του.

Στὸ κατὰ Ἰωάννη Εὐαγγέλιο ἐπίσης ὁ Θωμᾶς ἀναφέρεται μέσα στοὺς πέντε μαθητές, οἱ ὁποῖοι συμμετέσχαν στὴ θαυμαστὴ ἀλιεία στὴ λίμνη τῆς Τιβεριάδας[1]. Ἀπὸ αὐτὸ συμπεραίνεται ὅτι ὁ Θωμᾶς ἦταν ἀλιέας στὸ ἐπάγγελμα.

Ἡ πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὸ Πάσχα εἶναι ἡ Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ ἢ τοῦ Ἀντίπασχα. Εἶναι Δεσποτικὴ ἑορτὴ καὶ ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τὴν ψηλάφηση τῆς πλευρᾶς τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν Θωμᾶ.

Καὶ ἡ ὑμνολογία τῆς Ἐκκλησίας μας τονίζει «Ὦ καλὴ ἀπιστία τοῦ Θωμᾶ! Τῶν πιστῶν τὰς καρδίας εἰς ἐπίγνωσιν ἧξε καὶ μετὰ φόβου ἐβόησεν. Ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου, δόξα σοι». Δηλαδὴ ἡ καλὴ ἀπιστία τοῦ Θωμᾶ ὁδήγησε τὶς καρδιὲς τῶν πιστῶν στὴν ἐπίγνωση τῆς δόξας τοῦ Κυρίου. Καὶ ἕνα ἄλλο τροπάριο ἀπὸ τὴν Πέμπτη ᾠδή τοῦ Κανόνα τῆς Κυριακῆς τοῦ Θωμᾶ ἀναφέρει: «Ὦ τῆς ἀληθῶς ἐπαινουμένης τοῦ Θωμᾶ, φρικτῆς ἐγχειρήσεως! Τολμηρῶς γὰρ ἐψηλάφησε τὴν πλευράν, τὴν τῷ θείῳ πυρὶ ἀπαστράπτουσαν». Ἐδῶ ὁ ὑμνογράφος ἐπαινεῖ τὸ φρικτὸ ἐγχείρημα τοῦ Θωμᾶ, ὁ ὁποῖος μὲ τόλμη ἐψηλάφησε τὴν πλευρὰ τοῦ Κυρίου, ἡ ὁποία ἀπαστράπτει τὴ θεία φωτιά.

(συνεχίζεται)

---

[1] Ἰω. κα΄, 2.