Περὶ τῆς Θείας Λειτουργίας τῶν Προηγιασμένων Δώρων B΄.

(Σκίτσο Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

          ῞Ομως, παρ’ ὅτι αὐτὴ ἦταν ἡ πράξη τῆς ᾿Εκκλησίας, τὸ 363 μ.Χ. συνῆλθε στὴ Λαοδίκεια μιὰ Σύνοδος, πού, ἐπικυρώνοντας παλαιότερη συνήθεια τῆς ᾿Εκκλησίας, θέσπισε μὲ τὸν 49ο κανόνα της νὰ μὴν τελεῖται κατὰ τὴ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ Θεία Λειτουργία, ἐκτὸς ἀπὸ Σάββατο καὶ Κυριακή. Κι αὐτό, ἐπειδὴ ὁ πένθιμος χαρακτῆρας τῆς κατανυκτικῆς αὐτῆς περιόδου ἐρχόταν σὲ ἀντίθεση μὲ τὸν πανηγυρικό, χαρμόσυνο καὶ ἀναστάσιμο τῆς Θείας Λειτουργίας. Πῶς ὅμως μποροῦσε νὰ συμβιβασθῇ αὐτὴ ἡ ἀπόφαση μὲ τὴ συχνὴ θεία Κοινωνία τῶν πιστῶν; ῾Η λύση ἤδη ὑπῆρχε. ῏Ηταν τὰ προηγιασμένα τίμια δῶρα. Οἱ πιστοί, μετὰ τὴ νηστεία τῆς ἡμέρας, κατὰ τὴν ὥρα τοῦ ῾Εσπερινοῦ κοινωνοῦσαν ἀπ’ αὐτά. Καὶ μὲ τὸν χρόνο ἡ μικρὴ ἀκολουθία, ποὺ μόνοι τους ἔκαναν, διαμορφώθηκε στὴ Θεία Λειτουργία τῶν Προηγιασμένων, ὅπως τὴν ἔχουμε σήμερα.

          Ποιὸς ἀκριβῶς εἶναι ὁ συντάκτης της δὲν μᾶς εἶναι γνωστό. Σίγουροι εἴμαστε γιὰ τὴν ἀρχαιότητά της. Τὴν ὀνομασία της τὴν ὀφείλει σ’ αὐτὸ ἀκριβῶς ποὺ εἶναι: Στὸ ὅτι τὰ Τίμια Δῶρα ἔχουν προαγιασθῆ κατὰ τὴ Θεία Λειτουργία τῆς προηγούμενης Κυριακῆς.

          Καθὼς τελεῖται κατὰ τὴν περίοδο τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς - ἰδίως τὸ βράδυ - μαζὶ μὲ τὸν ῾Εσπερινό, μέσα σὲ μιὰ ἰδιαίτερα κατανυκτικὴ ἀτμόσφαιρα, ἀποτελεῖ μιὰ ἀπὸ τὶς πιὸ ὡραῖες ἀκολουθίες τῆς ᾿Εκκλησίας μας. Καὶ δίνει τὴ δυνατότητα στοὺς πιστοὺς γιὰ πιὸ συχνὴ συμμετοχὴ στὴν κοινωνία τοῦ Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ. Μιὰ δυνατότητα, ποὺ οἱ πιστοὶ πρέπει κάποτε συνειδητὰ ν’ ἀνακαλύψουμε καὶ νὰ ἀξιοποιήσουμε. ᾿Απὸ τὴ Θεία Κοινωνία θὰ πάρουμε δύναμη γιὰ τὸν καθημερινό μας ἀγῶνα· ἐνίσχυση γιὰ τὴν ἀποφυγὴ τῆς ἁμαρτίας καὶ τὴν ἀπαλλαγὴ ἀπὸ τὰ πάθη· βοήθεια γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῶν ποικίλων δοκιμασιῶν· χάρη οὐράνια γιὰ τὴν σταθεροποίησή μας στὴν ἐν Χριστῷ ζωή.