Ἀντινικολαϊτικὰ κείμενα

Περὶ Ἐγγάμου Βίου

ὑπὸ τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος Γερμανοῦ Σταυροβουνιώτου

   Ὁ Γάμος δὲν ὑπῆρχε ἐξ ἀρχῆς στοὺς Πρωτοπλάστους. Στὸν Παράδεισο πρὶν ἀπὸ τὴν πτώση δὲν ὑπῆρχαν οἱ σαρκικὲς σχέσεις μεταξὺ τῶν Πρωτο- πλάστων*. «Ἀδὰμ ἔγνω τὴν γυναῖκα αὐτοῦ» (Γεν. 4,1) μετὰ τὴν ἔξοδό τους ἀπὸ τὸν Παράδεισο. Ἐπειδὴ ὁ Θεὸς προγνώριζε τὴν πτώση τους, γι᾽ αὐτό, μέσα στὴν πανσοφία του προνόησε τὴ δημιουργία τῶν δύο φύλων, ὥστε νὰ μὴ ἐκλείψη τὸ ἀνθρώπινο γένος, ὅταν θὰ συνέβαινε ἡ πτώση. Ὁ Θεὸς παρεχώρησε τὸν Γάμο σὰν «φάρμακο» ἐναντίον τοῦ θανάτου, τὸν ὁποῖο (θάνατο) θὰ προκαλοῦσε ἡ παρακοὴ καὶ ἡ πτώση τῶν Πρωτοπλάστων. Ὁ Χριστὸς μὲ τὴν ἐνανθρώπησή Του ἦλθε στὴ γῆ, γιὰ νὰ καταργήση τὶς συνέπειες τῆς πτώσης καὶ νὰ ἀποκαταστήση τὴν εὐλογημένη προπτωτικὴ κατάσταση, γι᾽ αὐτὸ ὁ Ἴδιος γεννήθηκε χωρὶς τοὺς «ὅρους» τῆς μεταπτωτικῆς κατάστασης, χωρὶς δηλαδὴ συζυγικὴ συνεύρεση. Γεννήθηκε ἀσπόρως ἀπὸ μητέρα Ἀειπάρθενο! Ἀλλά, καὶ μετὰ τὴ Δευτέρα Παρουσία στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, καταργεῖται τελειωτικὰ ὁ Γάμος. Ὁ Χριστὸς ἀπήντησε στοὺς Σαδδουκαίους, ὅταν τὸν ρώτησαν γι᾽ αὐτὸ τὸ θέμα: «Στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, οὔτε παντρεύονται, οὔτε νυμφεύονται, ἀλλὰ ζοῦν σὰν Ἄγγελοι»! (Ματθ. 22,30) . Ὁ Μοναχικὸς βίος εἶναι νίκη κατὰ τοῦ θανάτου καὶ πρόγευση τῆς ἀγγελικῆς διαγωγῆς στοὺς οὐρανούς! Καὶ τοῦτο, γιατὶ οἱ Μοναχοὶ ἐπιλέγουν ἑκούσια γιὰ τὸν ἑαυτό τους τὸν ἰσάγγελο βίο τῆς ἁγνότητας καὶ παρθενίας.

*

   Ὁ Θεὸς δὲν ἔδωσε δύο Εὐαγγέλια, ἕνα γιὰ τοὺς ἐγγάμους καὶ ἄλλο γιὰ τοὺς Μοναχούς. Τὸ Εὐαγγέλιο εἶναι τὸ ἴδιο γιὰ ὅλους. Ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης σὲ μιὰ ἀπὸ τὶς Κατηχήσεις του γράφει ὅτι οἱ μόνες διαφορὲς στὸν τρόπο ζωῆς τοὺ ἐγγάμου πιστοῦ ἀπὸ ἐκεῖνον τοῦ μοναχοῦ εἶναι ἡ συζυγικὴ σχέση καὶ ἡ κρεωφαγία. Ὅλα τὰ ἄλλα, ὅπως ἡ ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ τὸν πλησίον, ἡ πίστη καὶ ἐλπίδα στὸν Θεό, ἡ ὑπομονὴ στὶς θλίψεις, ἡ ταπεινοφροσύνη, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ προσευχή, ἡ ἀνεξικακία, ἡ μετάνοια, ἡ νηστεία, ἡ ἐγκράτεια κ.λπ., εἶναι ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ γιὰ ὅλους ἀνεξαι- ρέτως, μοναχοὺς καὶ λαϊκούς, ποὺ ἐπιθυμοῦν τὴ σωτηρία τους.

*

   Οὐσιαστικὸ θεμέλιο γιὰ τὸν κατὰ Χριστὸν Γάμο ἀποτελεῖ ἡ παρθενία καὶ τῶν δύο συζύγων μέχρι καὶ τὴν ἡμέρα τοῦ Γάμου τους. Κατὰ τὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου ἡ Ἐκκλησία στεφανώνει τοὺς νυμφευομένους, γιὰ νὰ ἐπιβραβεύση τὴν ἁγνότητα καὶ παρθενία, ποὺ προϋποτίθεται ὅτι διαφύλαξαν καὶ οἱ δύο μέχρι ἐκείνη τὴν ἱερὴ στιγμή, ποὺ τελεῖται τὸ Μυστήριο. Ἡ συνήθεια, ποὺ δυστυχέστατα ἐπεκράτησε στὶς μέρες μας, νὰ συζοῦν δηλαδὴ οἱ ἀρραβωνια- σμένοι, σὰν νὰ ᾽ναι παντρεμένοι, εἶναι χριστιανικῶς τελείως ἀπαράδεκτη. Τεράστια εὐθύνη φέρουν γι᾽ αὐτὸ τὸ ἁμάρτημα καὶ οἱ γονεῖς, ὅταν, ὄχι μόνο δὲν διαπαιδαγώγησαν, καθὼς θὰ ἔπρεπε, τὰ παιδιά τους ἀπὸ νωρίς, ἀλλὰ καὶ δυστυχῶς ἀνέχονται, ἢ καὶ προτρέπουν σ᾽ αὐτὴ τὴν ἀνίερη συμβίωση κάτω ἀπὸ τὴ στέγη τοῦ δικοῦ τους σπιτιοῦ. Ἔτσι ὅμως γίνονται καὶ αὐτοὶ συνυπεύθυνοι καὶ συμμέτοχοι στὸ ἁμάρτημα τῆς πορνείας.

*

   Μέσα στὸ γάμο πρέπει νὰ ἀνέχεται ὁ ἕνας σύζυγος τὸν ἄλλο. Νὰ ἀγαπᾶ ὁ ἕνας τὸν ἄλλο, ἀκόμη καὶ μὲ τὰ ἐλαττώματά του. Διαφορετικὰ θὰ δηλη- τηριάζεται ἡ συζυγικὴ σχέση.

*

   Σκοπὸς τῆς Ἰατρικῆς Ἐπιστήμης εἶναι νὰ σώζη τὶς ζωές, ὄχι νὰ τὶς φονεύη. Δὲν μπορεῖ νὰ θεωροῦνται πραγματικοὶ γιατροί, ἄξιοι τοῦ ὀνόματός τους, αὐτοὶ πού, ἀντὶ νὰ σώζουν, φονεύουν τὰ ἔμβρυα ἢ εἰσηγοῦνται διάφορα διαβολικὰ τεχνάσματα, γιὰ νὰ ἀποφεύγουν τὴν τεκνογονία τὰ ἀνδρόγυνα.

*

   Ὅταν οἱ σύζυγοι δὲν ἀφίνουν τὸν Θεὸ νὰ ἀποφασίζη γιὰ τὸν ἀριθμὸ τῶν παιδιῶν, ἀλλὰ ἐφαρμόζουν διάφορα ἁμαρτωλὰ ἐφευρήματα, γιὰ νὰ ἀποφεύγουν τὴν τεκνογονία, ἡ πεῖρα διδάσκει ὅτι ὑπάρχουν δυσάρεστες ἐπιπτώσεις καὶ στὴν παροῦσα ζωή. Ὅταν οἱ γονεῖς μένουν σκόπιμα(καὶ ὄχι γιατὶ ὁ Θεὸς ἔτσι τὸ θέλησε) στὸ ἕνα παιδί, αὐτὸ συνήθως γίνεται ἰδιαίτερα ἐγωιστικὸ καὶ ἀπαιτητικό, γιατὶ οἱ γονεῖς του τοῦ κάνουν ὅλα τὰ θελήματα καὶ καταντοῦν σκλάβοι του. Στὴν περίπτωση δέ, ποὺ οἱ γονεῖς μένουν σκόπιμα στὰ δύο παιδιά, τότε συνήθως τὰ παιδιὰ ζηλεύουν ἀφάνταστα τὸ ἕνα τὸ ἄλλο. Στὰ τρία παιδιὰ ἀρχίζει νὰ καλλιεργῆται μεταξύ τους ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ἀλληλοβοήθεια. Κι ὅσο τὸ ἀνδρόγυνο ἀφίνει τὸν Θεὸ νὰ ἀποφασίζη γιὰ τὸν ἀριθμὸ τῶν παιδιῶν, τόσο περισσότερο αὐξάνεται καὶ ἡ εὐλογία Του στὸ σπίτι ἐκεῖνο!

*

   Ἡ Ἁγία Ἀθανασία, ποὺ ἑορτάζει τὴν 31η Ἰανουαρίου, μᾶς δίδει ἐξαιρετικὸ παράδειγμα τέλειας ἀνατροφῆς τῶν παιδιῶν. Δὲν ὡδήγησε τὶς τρεῖς θυγατέρες της Θεοκτίστη, Θεοδότη καὶ Εὐδοξία στὶς ματαιότητες τοῦ κόσμου, στὶς ψεύτικες ἡδονὲς καὶ διασκεδάσεις, στὴν ἐπιδίωξη μάταιων ὑλικῶν ἀγαθῶν. Ἀπεναντίας ἐνέπνευσε σ᾽ αὐτὲς τὴν ἄδολη ἀγάπη στὸν Χριστό. Γι᾽ αὐτὸ μὲ χαρὰ ὑπέμειναν, μητέρα καὶ παιδιά, φυλακίσεις, ραβδισμοὺς καὶ τέλος μαρτυρικὸ θάνατο. Καὶ λάμπουν τώρα ὅλες, ὁλοφώτεινα ἀστέρια, στὸν πνευ- ματικὸ οὐρανό.

*

   Ἕνας μαρτυρικὸς γάμος μπορεῖ νὰ μετατραπῆ σὲ δρόμο σωτηρίας γιὰ τὸ μέλος, ποὺ πάσχει. Γιὰ παράδειγα ἡ ἁγία Θωμαΐδα ἀπὸ τὴ Μυτιλήνη ὑπέφερε τὰ πάνδεινα ἀπὸ ἕνα τερατώδη καὶ ἀδιόρθωτο σύζυγο. Ὅμως μὲ τὴ μεγάλη ὑπομονή, τὴν προσευχή, τὴν ἀνεξικακία καὶ ἀγάπη πρὸς τὸν δύστροπο σύζυγό της μεταμορφώθηκε ἡ ἴδια σιγὰ σιγὰ σὲ καθαρὸ δοχεῖο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἔφθασε σὲ μεγάλη ταπείνωση καὶ ἀρετή. Τελικὰ ἀξιώθηκε καὶ νὰ θαυμα- τουργῆ. Μετὰ τὴ θαυμαστὴ κοίμησή της ὁ τάφος της ἔγινε «πηγὴ ἰαμάτων». Πάνω σ᾽ ἐκεῖνο τὸν τάφο βρῆκε τελικὰ τὴ θεραπεία του, ψυχικὴ καὶ σωματική, καὶ ὁ πρώην δαιμονιώδης σύζυγός της!

*

   Μόνο σὲ περίπτωση μοιχείας ἐπιτρέπει ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς τὸ διαζύγιο. Ἀλλά, καὶ σ᾽ αὐτὴ τὴν περίπτωση, εἶναι τελείως ἀδιανόητο νὰ ἐπι- βραβεύεται τὸ ἔνοχο μέλος, καὶ νὰ τοῦ δίνεται ἄδεια τέλεσης δεύτερου γάμου μὲ τὸ πρόσωπο, μὲ τὸ ὁποῖο προηγουμένως ἁμάρτανε!

*

   Στὶς περιπτώσεις χηρείας ἐπιτρέπεται κατ᾽ οἰκονομίαν καὶ ἄλλος γάμος. Ὅμως οἱ ἔγγαμοι Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας μετὰ ἀπὸ χηρεία δὲν προτίμησαν δεύτερο γάμο, ἀλλὰ τὴ ζωὴ τῆς παρθενίας! Γιὰ παράδειγμα ἡ ἁγία Ἀνθοῦσα, ἡ μητέρα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ἂν καὶ χήρεψε μικρή, καὶ εἶχε πολλὲς «κατὰ κόσμον» προϋποθέσεις γιὰ δεύτερο γάμο, προτίμησε νὰ ζήση τὸ ὑπόλοιπο τῆς ζωῆς της μὲ ἁγνότητα καὶ ὁσιότητα. Καρπὸς αὐτῆς τῆς ἁγίας ἀπόφασής της ἦταν, ὄχι μόνο ὁ δικός της ἁγιασμός, ἀλλὰ καὶ τὸ νὰ προσφέρη στὴν Ἐκκλησία μὲ τὴν ἀνατροφή, ποὺ τοῦ ἔδωσε, ἕνα ἀνεκτίμητο θησαυρό: Τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο!Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ὁ θαυματουργός, ὅταν χήρεψε, δὲν προτίμησε δεύτερο γάμο, ἀλλὰ ἀφωσιώθηκε στὸν Θεό, καὶ μάλιστα ἀξιώθηκε νὰ γίνη Ἐπίσκοπος, νὰ θαυματουργῆ καὶ νὰ συλλειτουργῆ με Ἀγγέλους! Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἐλεήμων, ὅταν χήρεψε, δὲν προτίμησε δεύτερο γάμο, ἀλλὰ ἀφωσιώθηκε στὴν ἄσκηση καὶ στὴν προ- σευχή. Βλέποντας ὁ Θεὸς τὴ μεγάλη ἀρετή του, τὸν ἀνέδειξε Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλεξανδρείας! Παρόμοια παραδείγματα ὑπάρχουν πάρα πολλὰ στοὺς Βίους τῶν Ἁγίων μας.

*

   Κανένας δὲν ἁγίασε ποτὲ μὲ τὴ φιληδονία, τὴν ἀκρασία, τὴ λαγνεία, τὴν προσκόλληση στὶς σαρκικὲς ἡδονὲς καὶ ἀπολαύσεις. Τὸ καλύτερο παράδειγμα ἀποτελοῦν οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ποὺ ὑπῆρξαν ἔγγαμοι. Καὶ αὐτοὶ ἁγίασαν μὲ τὴ σωφροσύνη, τὴν ἐγκράτεια, τὴ νηστεία, τὴν προσευχή. Καὶ ὁ λόγος εἶναι φανερός: Πρότυπο ὅλων τῶν πιστῶν, τόσο τῶν ἐγγάμων, ὅσο καὶ τῶν Μοναχῶν, ἀποτελεῖ ὁ βίος τῶν Ἀγγέλων. Γι᾽ αὐτὸ καὶ ὁ Ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος γράφει: «Φῶς μὲν μοναχοῖς, Ἄγγελοι· φῶς δὲ πάντων ἀνθρώπων, μοναδικὴ πολιτεία» (Κλῖμαξ, ΚΣΤ´, 23) . Τὸ Ἅγιον Πνεῦμα δὲν ἀναπαύεται στοὺς σαρκικοὺς ἀνθρώπους· «Οὐ μὴ καταμείνῃ τὸ Πνεῦμά μου ἐν τοῖς ἀνθρώποις τούτοις εἰς τὸν αἰῶνα διὰ τὸ εἶναι αὐτοὺς σάρκας» (Γεν. 6,3) . 

*

   Ὁ φιλήδονος δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι φιλόθεος.

*

   Ὁ κυριώτερος σκοπὸς τοῦ ἐν Χριστῷ ἐγγάμου βίου εἶναι ἡ σωτηρία τῶν μελῶν τῆς οἰκογένειας.

*

   Μὲ κάθε τρόπο νὰ προστατεύετε τὰ παιδιά σας ἀπὸ τὰ ψυχοφθόρα ἀνα- γνώσματα καὶ θεάματα. Νὰ τὰ μάθετε νὰ ἀγαποῦν τὰ καλὰ βιβλία. Νὰ τὰ διδάσκετε μὲ παραδείγματα ἀπὸ τοὺς Βίους τῶν Ἁγίων, καὶ μάλιστα τῆς Παναγίας καὶ τοῦ Χριστοῦ! Προστατέψετέ τα ἀπὸ τὶς κακὲς συναναστροφές. Φροντίστε νὰ ἀποκτήσουν πρώτιστα τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ. Νὰ μάθουν τὸν ἐκκλησιασμό, τὴ νηστεία, τὴν προσευχή, τὴν ἀνεξικακία, τὴν ταπεινοφροσύνη. Νὰ ἀγαπήσουν τὴν ἄσκηση, τὴ θεληματικὴ στέρηση, τὴ λιτότητα, τὴν ὀλι- γάρκεια. Δώσατέ τους γερὰ θεμέλια. Νὰ βάλουν τὸν Χριστὸ στὴν καρδιὰ καὶ στὴ ζωή τους. Τὴ φοβερὴ ὥρα τῆς Κρίσεως νὰ μπορῆτε ἀκατακρίτως νὰ πῆτε στὸν Θεό: «Ἰδοὺ ἐγὼ καὶ τὰ παιδία, ἃ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός» (Ἡσ. 8,18) .

*Πρβλ. π.χ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Περὶ Παρθενίας, κεφ. ΙΔ´, 3- 6 · Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Περὶ διαφόρων ἀποριῶν, PG 91, 1276 Β · Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, Ἔκδοσις Ὀρθοδόξου Πίστεως, Βιβλίον Δ´, κεφ. ΚΔ´, Περὶ Παρθενίας , κ.λπ.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο: Ἀρχιμανδρίτου Ἀθανασίου, Καθηγουμένου Ἱ.Μ. Σταυροβουνίου: «Ὁ Γέρων Γερμανὸς Σταυροβουνιώτης (1906-1982), Φῶς ἱλαρὸν καὶ μυστικὸν στὴ σκοτοδίνη τῶν σύγχρονων καιρῶν» Ἔκδοσις: Ἱ. Μ. Σταυροβουνίου, Λευκωσία-Κύπρος, Β´ ἔκδοσις, Ὀκτώβριος 2000

Ἀναμνηστικὴ φωτογραφία ἀπὸ τὴν ἐνθρόνισι τοῦ ἁγίου Γέροντος Γερμανοῦ εἰς Ἡγούμενον

τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου, ἀπὸ τὸν ἀείμνηστον, οἰκεῖον Μητροπολίτη,

Κιτίου ΑΝΘΙΜΟ, τὴν 20ην Ἰουλίου 1952.

Πηγή: Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, Δεκέμβριος 2019, 'Αρ. Τεύχους 132-141, Περιοδικὴ ἔκδοσις τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σταυροβουνίου.