Της Ἱεράς Μονὴς Σταυροβουνίου
Ο ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ
Προσωπογραφία Ἰσπανοῦ Καρδιναλίου, ἀντιπροσωπευτικοῦ τύπου τοῦ «Μεγάλου Ἱεροεξεταστῆ», ἔργον τοῦ περιφήμου ἕλληνα ζωγράφου Δομινίκου Θεοτοκοπούλου, τοῦ γνωστοῦ ἀνὰ τὸ παγκόσμιον μὲ τὴν προσωνυμία ῾῾Ἔλ Γκρέκο᾽᾽ - ὁ Ἕλληνας, (περίπου 1600 μ.Χ.)
Χαρακτηριστικὰ τοῦ ῾῾Μεγάλου Ἱεροεξεταστῆ᾽᾽:
Τὸ καχύποπτό του ὕφος, τὸ βλοσυρό του βλέμμα, ἡ σκοτεινὴ ἔκφρασι τῆς κατακερματισμένης προσωπικότητος ἑνὸς διαχρονικοῦ φαρισαίου, ὁ ὁποῖος κρίνει τοὺς πάντας καὶ τὰ πάντα, ἐξαιρουμένου, βεβαίως, τοῦ αὐτοδικαιομένου ἑαυτούλη του!
Κοιτάζει ὁ ἀπεχθὴς ἐκπρόσωπος τοῦ πάπα Ἱεροεξεταστὴς τὸν κόσμο, μέσα ἀπὸ τὰ ὀμματογυάλια τῆς ἐμπαθοῦς του προκαταλήψεως.
Οἱ δύο διαφορετικὲς ῾῾ἐκφράσεις᾽᾽ καθεκάστου τῶν χεριῶν του, φανερώνουν τὴ φρικτή του διπλοπροσωπία: Τὸ ἕνα του χέρι χαλαρό, ἐμφαίνοντας τὴν προβατόσχημη ἰδιότητά του· καὶ τὸ ἄλλο του χέρι σφιχτό, δηλώνοντας τὴν ἑτοιμότητά του νὰ κατασπαράξη ὅσους δὲν τυγχάνουν συμπαθεῖς στὰ «ἀλάθητα» γοῦστα τοῦ «ἀλαθήτου» προϊστάμενού του!
Ἡ ἀπεχθὴς προσωπικότητα τοῦ ῾῾Μεγάλου Ἱεροεξεταστῆ᾽᾽
στὸ ἔργο τοῦ Φιοντὸρ Ντοστογιέφσκι
(Ἡ ἀβυσσαλέα διαφορὰ Ὀρθοδοξίας καὶ παπισμοῦ)
Μέσα ἀπὸ τὸ κορυφαῖο ἔργο τοῦ Φιοντὸρ Ντοστογιέφσκι «Ἀδελφοὶ Καραμαζόφ» ἀναδύεται σαφῶς ἡ κραυγαλέα καὶ οὐσιώδης ἀντίθεσι μεταξὺ, ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν τῆς Ὀρθόδοξης πνευματικῆς ζωῆς, καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου τοῦ ἀλλοτριωμένου χριστιανισμοῦ ποὺ προβάλλει ἡ παπικὴ κακοδοξία.
Χαρακτηριστικὸ παράδειγμα αὐτοῦ τοῦ ἀβυσσαλέου χάσματος ἀποτελεῖ ἡ προβολὴ ἀπὸ τὴ γραφίδα τοῦ Ντοστογιέφσκι, δύο ἀντιπροσωπευτικῶν προσώπων: Ἀπὸ τὴ μιά, τῆς αὐθεντικῆς ἁγίας μορφῆς τοῦ Στάρετς Ζωσιμᾶ κι ἀπὸ τὴν ἄλλη, τοῦ «Μεγάλου Ἱεροεξεταστῆ», χαρακτηριστικῆς μορφῆς τοῦ νόθου χριστιανισμοῦ τῆς παπικῆς αἱρέσεως.
Στὸ μυθιστόρημα αὐτὸ τοῦ Φ. Ντοστογιέφσκι, ὁ Μέγας Ἱεροεξεταστής ἦταν ἕνας Καρδινάλιος στὴ Σεβίλλη τῆς Ἰσπανίας, κατὰ τὸν 16ο αἰώνα (ἐκεῖ δηλαδὴ ὅπου, κατὰ ἰδιαίτερα φρικιαστικὸ τρόπο, ἔδρασε ἡ ἀνίερη «Ἱερὰ ἐξέτασι»). Ὁ Ἱεροεξεταστὴς αὐτός, παρουσιάζεται νὰ συλλαμβάνη τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ὁ Ὁποῖος, ὅλως ἀπροσδόκητα καὶ αἰφνίδια, ἐμφανίστηκε στὴ πόλι τῆς Σεβίλλης. Μόλις ἀνεγνώρισε τὸν Χριστὸ ἡ ἀψευδὴς διαίσθησι τοῦ πονεμένου ἁπλοῦ λαοῦ, ἔτρεξαν ὅλοι κοντά Του, νὰ βροῦν παρηγοριά. Ὁ Χριστός, ταπεινὸς καὶ σεμνός, μέσα στὴν ἅγια σιωπή Του, εὐεργετοῦσε τοὺς πτωχοὺς καὶ κατατρεγμένους ἀνθρώπους. Ἔκανε μάλιστα καὶ μία νεκρανάστασι νεαρῆς κοπέλας.
Εἶδε τὸν Χριστὸ ὁ Μεγάλος Ἱεροεξεταστὴς ἀνάμεσα στὸ πλῆθος καὶ ἡ καρδία του σφόδρα ἐταράχθη! Ἤθελε νὰ ἀπαλλαγῆ τὸ γρηγορότερο ἀπὸ τὴν ἐνοχλητική Του παρουσία, ποὺ ἦλθε νὰ διασαλεύση τὴν ἀδιαπραγμάτευτη ῾῾γαλήνη᾽᾽ τῆς ἐπιβεβλημένης ῾῾τάξεως καὶ πειθαρχίας᾽᾽ τοῦ ὁλοκληρωτικοῦ καθεστῶτος ποὺ ὑπηρετοῦσε. Διέταξε τότε τὰ ὑπὸ τὰς διαταγάς του ῾῾ὄργανα τῆς τάξεως᾽᾽ καὶ συνέλαβαν τὸν Ἰησοῦ! Τὸν ἔκλεισαν σὲ φυλακή, στενόχωρη καὶ σκοτεινή, μὲ σκοπὸ νὰ Τὸν δικάση καὶ νὰ Τὸν καταδικάση. Τὸν ἐπεσκέφθηκε λοιπὸν τὸ βράδυ, ἐκεῖ στὴ φυλακή, καὶ Τοῦ ἀπηύθυνε τὸ μονολογικὸ κατηγορητήριο, πού, ἐν ἄκρᾳ περιλήψει, ἦταν, στὸ οὐσιαστικό του περιεχόμενο, ὡς ἑξῆς:
«–Σὲ κατηγορῶ Χριστέ, διότι ὅταν ὁ Σατανᾶς σοῦ ἀπηύθυνε στὴν ἔρημο τὴν πρότασι νὰ μετατρέψης τὶς πέτρες σὲ ψωμί, ἐσὺ Χριστὲ ἀρνήθηκες (Ματθ. δ´, 3-4)! Σκέφθηκες ὅμως, προτοῦ ἀρνηθῆς τὴν πρότασί του, πόσους πεινασμένους θὰ χόρταινες δωρεὰν καὶ πόσους ὀπαδοὺς θὰ ἀποκτοῦσες;
»–Σὲ κατηγορῶ Χριστέ, διότι ὅταν ὁ Σατανᾶς σοῦ ἀπηύθυνε,ἐκεῖ στὴν ἔρημο, τὴν ἔξυπνή του πρότασι νὰ ἀφεθῆς καὶ νὰ πέσης ἀπὸ τὸ πτερύγιο τοῦ Ναοῦ καὶ νὰ σὲ σώσουν Ἄγγελοι, σύμφωνα μὲ τὶς Γραφές, ἐσὺ Χριστέ, ἀρνήθηκες (Ματθ. δ´, 5-7)! Σκέφθηκες ὅμως, πόσους ὀπαδοὺς θὰ ἀποκτοῦσες μὲ τὸ ἐκπληκτικὸ αὐτό σου κατόρθωμα, ἐὰν δεχόσουν καὶ τὸ πραγματοποιοῦσες; Σκέφθηκες πόσο λαό, ποὺ διψᾶ γιὰ ῾῾ἄρτο καὶ θεάματα᾽᾽ θὰ κέρδιζες, μὲ τὸ θαυμάσιο ὑπερθέαμα τῆς θαυμαστῆς διασώσεώς σου ἀπὸ Ἀγγέλους; Ἐσὺ ὅμως, Χριστέ, ἀρνήθηκες καὶ πάλιν, ἀπεμπολῶντας ἀνόητα αὐτὴ τὴν καταπληκτικὴ εὐκαιρία ποὺ σοῦ προτάθηκε!
»–Σὲ κατηγορῶ Χριστέ, διότι, ὅταν ὁ Σατανᾶς σοῦ χάριζε τὸ ῾῾ξίφος τοῦ Καίσαρα᾽᾽, δηλαδὴ τὴν κοσμικὴ ἐξουσία, ὁπότε, ἐὰν Χριστὲ τὸ ἀποδεχόσουν, θὰ ἤσουν ὁ ἀπόλυτος κυρίαρχος πάνω σὲ ὅλα τὰ βασίλεια τοῦ κόσμου, ὅμως ἐσὺ Χριστέ, κι αὐτὸ τὸ ἀρνήθηκες! Ἔχασες καὶ αὐτὴ τὴν καταπληκτικὴ εὐκαιρία (Ματθ. δ´, 8-10)! Σκέφθηκες ποτὲ Χριστέ, πόσην εὐτυχία καὶ πόσην εὐημερία θὰ προσέφερες ἁπλόχερα στὴν οἰκουμένη ὅλη, μὲ τὴν ἐγκόσμια καὶ παγκόσμια ἐξουσία, ποὺ θὰ ἀποκτοῦσες στὰ χέρια σου, ἐὰν ἀποδεχόσουν αὐτὴ τὴν καταπληκτικὴ πρότασι τοῦ σοφοῦ ἐκείνου ῾῾πνεύματος᾽᾽;
»–Ὅλα αὐτὰ, λοιπὸν, ποὺ ἐσὺ Χριστὲ τὰ ἀρνήθηκες καὶ ζήμιωσες τὴν ἀνθρωπότητα, ἦλθεν εὐτυχῶς ῾῾Ἐκεῖνος᾽᾽, ὁ μεγάλος ποντίφικας τῆς Ρώμης, γιὰ νὰ τὰ ἀποδεχθῆ ὅλα εὐχαρίστως, καὶ ἔτσι νὰ διορθώση τὰ ἀσυγχώρητά σου λάθη! Αὐτὸς (ὁ Πάπας) ἀποδέχτηκε ἀκριβῶς ὅλα αὐτά, ποὺ ἐσὺ ἀρνήθηκες! Ἀποδέκτηκε και ῾῾τὸ ξίφος τοῦ Καίσαρα᾽᾽, ὥστε νὰ κυριαρχήση στὴν ἐρχόμενη Παγκόσμια Αὐτοκρατορία, ἡ ὁποία θὰ ἔχη μάλιστα, ἔνδοξο αὐτοκράτορά της, τὸν ἄξιο πρωθιερέα τῆς Ρώμης!
»–Σὲ κατηγορῶ, ἀκόμα, Χριστέ, διότι δὲν κατέβηκες ἀπὸ τὸν Σταυρό, ὅταν τὰ πλήθη σοῦ φώναζαν: ῾῾Κατέβα ἀπὸ τὸ Σταυρὸ, καὶ τότε ἐμεῖς θὰ Σὲ πιστέψουμε᾽᾽! Ἐσὺ Χριστέ, ἀρνήθηκες πεισματικὰ καὶ πάλιν, κι αὐτὸ τὸ εὔκολο γιὰ σένα θαῦμα!
»–Καὶ τοῦτο ἀκόμα, ποὺ ἐσὺ Χριστὲ τὸ ἀρνήθηκες, ἦλθε εὐτυχῶς ῾῾Ἐκεῖνος᾽᾽, ὁ ἄξιος ποντίφικας, γιὰ νὰ τὸ διορθώση! Αὐτὸς τώρα πιά, εἶναι ὁ γνήσιος καὶ μοναδικὸς ἐκπρόσωπός Σου πάνω στὴ γῆ! Καὶ ἦλθε εὐτυχῶς αὐτὸς γιὰ νὰ πραγματοποιήση ὅλα ἐκεῖνα, ποὺ ἐσὺ ἀρνήθηκες νὰ πραγματώσης! Ἦλθε νὰ διορθώση ὅλες τὶς συνέπειες τῶν τραγικῶν σου σφαλμάτων!
»–Αὐτὸς, ὁ Πάπας καὶ Καίσαρας τῆς Ρώμης, σύντομα θὰ καθυποτάξη ὅλα τὰ ἔθνη, λαούς, θρησκεύματα, ὅλες τὶς ἐξουσίες καὶ θὰ ἐπιβάλη τὴν Παγκόσμια Ἑνότητα, ἱκανοποιώντας ἔτσι καὶ αὐτὸν τὸν βαθύτατο μεγάλο πόθο σύσσωμης τῆς ἀνθρωπότητας!
»–Γι᾽ αὐτὸ καὶ ἐμεῖς, ἀκολουθοῦμε τὰ προστάγματα Ἐκείνου καὶ δὲν σὲ χρειαζόμαστε ἐσένα Χριστέ! Κρίνε μας, καὶ κατάκρινέ μας, ἐὰν μπορῆς καὶ ἐὰν τολμᾶς! Χθὲς στὴ φωτιὰ κάψαμε ἑκατὸ αἱρετικοὺς μπροστὰ σὲ ἡδονιζόμενους ἀπὸ τὸ ἐξαίρετο θέαμα τρανοὺς ἐπισήμους: Μπροστὰ στὸ βασιλιά, τοὺς αὐλικούς, τοὺς ἱππότες, τοὺς καρδιναλίους καὶ τὶς γοητευτικὲς κυρίες τῆς αὐλῆς!
»–Γιατὶ, λοιπὸν, Χριστέ, τόλμησες καὶ ἐμφανίστηκες τώρα καὶ πάλιν ἀνάμεσά μας; Γιατὶ ἐπανῆλθες στὴ γῆ καὶ παρενοχλεῖς τὸ ἔργο μας; Γιατὶ διαταράζεις τὸ μέγα ἔργο ποὺ ἐνεργεῖ ὁ γνήσιος Ἀντικαταστάτης Σου ἐπάνω στὴ γῆ, ποὺ προσπαθῆ μεθοδικὰ καὶ ὑπομονετικὰ νὰ διορθώση ὅλα τὰ ἰδικά σου ἀσυγχώρητα μεγάλα λάθη, προσφέροντας στὸν κόσμο ὅλα ἐκεῖνα ποὺ ἐσὺ ἀρνήθηκες νὰ τοῦ προσφέρεις!
»–Σὲ καταδικάζω Χριστὲ, διότι πρόδοσες φρικτὰ τὶς προσδοκίες τῆς ἀνθρωπότητας πρὸς τὸ Πρόσωπό Σου. Τώρα ὅμως πιὰ δὲν σὲ ἔχουμε ἀνάγκη! Δὲν σὲ χρειαζόμαστε, παρὰ μόνο γιὰ νὰ ἐπικαλούμαστε, ὑποκρινόμενοι, βεβαίως, τὸ Ὄνομά Σου ὥστε νὰ πείθουμε τοὺς ἀφελεῖς, δηλαδὴ ὅλους ἐκείνους ποὺ ἀκόμα ἐξακολουθοῦν νὰ σὲ πιστεύουν.
»–Αὔριο θὰ σὲ κάψω καὶ ἐσένα Χριστὲ στὴ φωτιά, σὰν τὸν δολιότερο ἀπὸ ὅλους τοὺς αἱρετικούς! Καὶ νἆσαι σίγουρος: Μὲ ἕνα μου καὶ μόνο νεῦμα, ὅλοι αὐτοὶ ποὺ χθὲς σὲ ἐπεκαλοῦντο καὶ σὲ ἐπευφημοῦσαν, αὔριο, μὲ μόνη τὴ διαταγή μου, θὰ τρέξουν πρόθυμα, σὰν πειθήνια ὄργανά μου, νὰ ρίξουν πρῶτοι τὰ ξύλα στὴ φωτιά, ποὺ θὰ σὲ κατακάψη!»
* * *
Μέσα σ᾽ αὐτό του τὸ κείμενο γιὰ τὸ «Μεγάλο Ἱεροεξεταστή», ὁ Ντοστογιέφσκι καταδεικνύει μὲ ἕνα τραγικὰ ξεκάθαρο καὶ ἐναργέστατο τρόπο, τὴν ἀβυσσαλέα διαφορὰ μεταξὺ ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν τοῦ ῾῾χριστιανισμοῦ᾽᾽ ποὺ εὐαγγελίζεται ὁ παπισμὸς καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου τῆς αὐθεντικῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως στὸ ἀληθινὸ Πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ!
Ἀποτελεῖ, ἴσως, κατ᾽ οἰκονομίαν πρᾶξι, τὸ νὰ παραθέτουμε καὶ νὰ ἀπαριθμοῦμε τὶς πολλὲς καὶ ποικίλες διαφορές, ποὺ εἶναι ἀσφαλῶς σημαντικότατες (ποσοτικῶς καὶ ποιοτικῶς), μεταξὺ ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν τῆς Ὀρθοδοξίας ὡς τῆς Μίας (καὶ ἄρα Μόνης) Ἐκκλησίας καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου τοῦ παπικοῦ θεσμοῦ ὡς ἰδεολογίας καὶ ὁλοκληρωτικοῦ καθιδρύματος. Καὶ τοῦτο, διότι τὰ δύο μεγέθη εἶναι στὴν οὐσία τους ἀνομοιογενῆ καὶ ἑπομένως μὴ συγκρίσιμα.
Στὸν ῾῾Ἱεροεξεταστὴ᾽᾽ τοῦ Ντοστογιέφσκι ἐνυπάρχει ἐνδεικτικά, ἀλλὰ καὶ ἐναργέστατα, μία μικρὴ μόνο γεῦσι τῆς χαώδους ἐν τῇ Οὐσίᾳ ῾῾διαφορᾶς᾽᾽ μεταξὺ Ὀρθοδοξίας καὶ παπισμοῦ:
Ἄλλος ὁ Ἀληθινὸς Χριστὸς τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἄλλος ὁ ῾῾χριστιανισμὸς᾽᾽ τῆς παπικῆς αἱρέσεως.
ΦΙΟΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ
(1821-1881)
Ἀνατέμνοντας τὸ γεγονὸς τῆς ἀλλοτριώσεως τῆς Πίστεως στὸν Χριστὸ μέσα στὴ δυτικὴ σκέψι καὶ «κουλτούρα», ἔγραφε μὲ πόνο:
«Ὁ παπισμὸς τῆς Ρώμης εἶναι χειρότερος καὶ ἀπὸ τὸν ἀθεϊσμό!», καὶ· «Ἐνῶ ὁ ἀθεϊσμὸς κηρύττει μονάχα τὸ ῾῾μηδέν᾽᾽, ὁ παπισμὸς προχωρεῖ ἀκόμα πάρα πέρα: Κηρύττει ἕναν διαστρεβλωμένο Χριστό, ἕναν ῾῾Χριστό᾽᾽, ποὺ εἶναι ἀντίθετος τοῦ Χριστοῦ!
Ὁ παπισμὸς κηρύττει τὸν Ἀντίχριστο!».
ΠΗΓΗ: Περιοδικό: <<O ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ>>
Έκδοσις Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου Κύπρου
Τεύχος 106-111 Δεκέμβριος 2010
ΠΗΓΗ: Περιοδικό: <<O ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ>>
Έκδοσις Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου Κύπρου
Τεύχος 106-111 Δεκέμβριος 2010
Eυχαριστούμε πολύ,πολύ σπουδαίο άρθρο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαί, αγαπητέ Παναή, όντως ο συγγραφέας του κειμένου αυτού είναι χαρισματική προσωπικότητα και τιμά με την παρουσία του την Εκκλησία της Κύπρου!
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα σας σκοτώσει και τους δύο αν μάθει ότι τον επαινείτε αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Μακάρι να υπήρχε έστω ακόμη και ένας σαν κι αυτον στην Εκκλησία της Κύπρου.
ΑπάντησηΔιαγραφή