Μετὰ τὸ ἑωθινὸ δοξαστικὸ ἀκολουθεῖ τὸ τελευταῖο τῆς ὁμάδας τῶν στιχηρῶν τροπάριο, τὸ ὁποῖο ἐπισυνάπτεται πρὸς τὸ δεύτερο ἡμιστίχιο τῆς σύντομης δοξολογίας «Καὶ νῦν καὶ ἀεί...». Ὀνομάζεται Θεοτοκίον, διότι ἐγκωμιάζει καὶ ἐξυμνεῖ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο. Τὰ Θεοτοκία, ποὺ ἀκολουθοῦν στὰ στιχηρὰ τῶν ἑσπερινῶν τοῦ Σαββάτου, διακρίνονται γιὰ τὴ θεολογική τους ἀκρίβεια καὶ τὶς δογματικὲς ἀλήθειες, ποὺ ἐκφράζουν, ὅπως τὸ ἀειπάρθενο τῆς Θεοτόκου, καὶ τὰ ἔχει συνθέσει ὁ Ἰωάννης Δαμασκηνός. Γιὰ τὸν ἴδιο λόγο τὰ Θεοτοκία τοῦ μικροῦ ἑσπερινοῦ τοῦ Σαββάτου ὀνομάζονται Δογματικά, διότι ἔχουν χριστολογικὸ περιεχόμενο, γύρω ἀπὸ τὶς δύο φύσεις τοῦ Κυρίου. Τὰ Θεοτοκία τῶν ἑσπερινῶν τῆς Τρίτης καὶ Πέμπτης καθὼς καὶ τῶν ὄρθρων τῆς Τετάρτης καὶ Παρασκευῆς ὀνομάζονται Σταυροθεοτοκία, διότι ἀναφέρονται στὴ σταύρωση τοῦ Κυρίου μὲ τὴν παρουσία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου στὸ Πάθος τοῦ Υἱοῦ της. Ἡ μητέρα τοῦ Κυρίου πονᾷ καὶ δακρύζει, βλέποντας ἐπάνω στὸν Σταυρὸ τὸν πάσχοντα Θεάνθρωπο. Σὰν ὑμνολογικὴ σύνθεση ἀποτελοῦν προσόμοια στοὺς ὀκτὼ ἤχους. Θεοτοκίο ἔχουμε καὶ σὲ ἄλλες περιπτώσεις, ὅπως μέσα στὸ βιβλίο τῆς Παρακλητικῆς, καὶ πιὸ συγκεκριμένα σὲ κάθε ᾠδὴ τῶν ᾀσματικῶν κανόνων, στὰ καθίσματα τοῦ ὄρθρου, καθὼς καὶ στὶς ὧρες καὶ ἀλλοῦ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου