Δευτέρα 15 Μαΐου 2023

Κανόνας Δ΄.

τοῦ Χριστόδουλου Βασιλειάδη
(Σκίτσο: Χριστόδουλου Βασιλειάδη)

Ὅπως ἔχουμε ἀναφέρει, οἱ ᾠδὲς τοῦ κανόνα ἀντιστοιχοῦν πρὸς τὶς ἐννέα βιβλικὲς ᾠδές. Ἡ πρώτη ᾠδὴ στὸ βιβλίο τῆς Ἐξόδου εἶναι ἕνας ἐπινίκιος ὕμνος, ποὺ ἐψάλη ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους μετὰ τὴν ἔξοδό τους ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ τὴ διάβαση τῆς Ἐρυθρᾶς θάλασσας. Ὁ Μωυσῆς καὶ ἡ ἀδελφή του Μαριὰμ δημιούργησαν δύο χορούς, οἱ ὀποῖοι μὲ τὴ χρήση ὀργάνων ἔψαλλαν ἀντιφωνικὰ δοξολογία πρὸς τὸν Θεό, ὁ ὁποῖος τοὺς ἐλευθέρωσε ἀπὸ τὴ δουλεία τῶν Αἰγυπτίων. Ἡ δεύτερη ᾠδὴ ἀπαγγέλθηκε ἀπὸ τὸν Μωυσῆ λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν κοίμησή του, βλέποντας ἀπὸ μακριὰ τὴ γῆ τῆς ἐπαγγελίας. Ὅπως εἴπαμε, ἔχει πένθιμο χαρακτῆρα καὶ γι’ αὐτὸ δὲν χρησιμοποιεῖται στὰ λειτουργικὰ βιβλία τῆς Ἐκκλησίας μας, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν περίοδο τοῦ Τριῳδίου. Ἡ τρίτη ᾠδὴ εἶναι ἡ προσευχὴ τῆς Ἄννας, μητέρας τοῦ Σαμουήλ, ἡ ὁποία εὐχαριστεῖ τὸν Θεό, ποὺ τῆς ἔλυσε τὴν ἀτεκνία της καὶ γέννησε τὸν Σαμουήλ. Ἡ τέταρτη ᾠδὴ εἶναι τοῦ προφήτη Ἀββακούμ, ὁ ὁποῖος βλέπει τὸν Θεὸ νὰ ἔρχεται ἀπὸ Θαιμὰν καὶ ἐξ ὄρους κατασκίου. Αύτὴ εἶναι προφητεία γιὰ τὴν ἔλευση τοῦ Κυρίου καὶ τὴ γέννησή του ἀπὸ τὴν Παρθένο Μαρία. Ἡ πέμπτη ᾠδὴ εἶναι τοῦ προφήτη Ἡσαΐα καὶ χρησιμοποιεῖται σὰν στίχοι κατὰ τὴ Μεγάλη ἑβδομάδα πρὶν ἀπὸ τὸ Ἀλληλούϊα. Ἡ ἕκτη ᾠδὴ εἶναι τοῦ προφήτη Ἰωνᾶ, ὁ ὁποῖος βρισκόταν μέσα στὸ θαλάσσιο κῆτος γιὰ τρεῖς μέρες. Εἶναι καὶ αὐτὴ μιὰ προτύπωση τῆς καθόδου τοῦ Κυρίου στὸν ᾍδη καὶ τῆς τριημέρου ἐκ νεκρῶν Ἀναστάσεώς Του. Ἡ ἕβδομη ᾠδὴ εἶναι ἡ προσευχὴ τῶν Τριῶν Παίδων, οἱ ὁποῖοι ἐνῷ βρισκόντουσαν στὴν κάμινο, δὲν κατεφλέχθησαν. Ἡ ὄγδη ᾠδὴ εἶναι ὁ ὕμνος τῶν Τριῶν Παίδων στὴν κάμινο. Χρησιμοποιεῖται στὸν ἑσπερινὸ τοῦ Πάσχα. Ἡ ἐνάτη ᾠδὴ βρίσκεται στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ εἶναι μιὰ δοξολογία τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου πρὸς τὸν Θεό, καθὼς καὶ μιὰ προφητεία, ὅτι ἀπὸ τοῦ νῦν ὅλες οἱ γενεὲς θὰ μακαρίζουν τὸν παρθένο Μαριάμ. Παράλληλα μὲ τὴν ᾠδὴ τῆς Θεοτόκου ἔχουμε στὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ τὴν προσευχὴ τοῦ Ζαχαρία, πατέρα τοῦ Ἰωάννη Προδρόμου. Χρησιμοποιεῖται κυρίως στὶς γιορτὲς τοῦ Ἰωάννη Προδρόμου καὶ τοῦ πατέρα του Ζαχαρία, στὶς 5 Σεπτεμβρίου, 7 Ἰανουαρίου καὶ ἀλλοῦ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου