Ὁ Ἅγιος Ἰουστῖνος Πόποβιτς, Ὁ ὅσιος καὶ θεοφόρος σύγχρονος Πατὴρ καὶ Διδάσκαλος τῆς Ἐκκλησίας μας Α΄.

Μεταξὺ δύο Ἑορτῶν τοῦ «Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου» (25 Μαρτίου 1894 - 25 Μαρτίου 1979), ὁριοθετεῖται ἡ ἁγία καὶ εὐαγγελικὴ 84χρονη ἐπίγεια ζωὴ τοῦ ἐκ Σερβίας ὁσίου καὶ θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Ἰουστίνου Πόποβιτς (=Παπαδοπούλου), ἐσχάτου ἐπιγόνου 7 προηγηθέντων ἱερωμένων προγόνων του.

Οἱ ἅγιοί του γονεῖς, Σπυρίδων καὶ Ἀναστασία, τὸν ἀνέθρεψαν μέσα στὸ καθαγιασμένο πνευματικὸ κλῖμα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, μέσα στὴν ζῶσαν ἐμπειρίαν τῆς Προσευχῆς, τῶν ἱερῶν Ἀκολουθιῶν, τῆς μετοχῆς στὰ ἁγιαστικὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, στὴν καρδιακὴν ἐντρύφησι μέσα στὰ Συναξάρια καὶ στὸ πάμφωτο παράδειγμα τῶν Ἁγίων.

Ἔλεγε ἀργότερα ὁ ἴδιος· «Ἡ Ὀρθοδοξία δὲν εἶναι βιβλιοθήκη, τὴν ὁποία μπορεῖς νὰ μελετήσῃς, ἀλλὰ βίωμα, τὸ ὁποῖο καλεῖσαι νὰ τὸ ζήσῃς». Κι ἀκόμη· «Ἡ Ὀρθοδοξία ἔχει τὴν ἰδικήν της ἀμετάθετον μεθοδολογίαν καὶ πανίερον παιδαγωγικήν: Δηλαδὴ τοὺς Βίους τῶν Ἁγίων!»

Ὅταν ὁ Ἰουστῖνος φοιτοῦσε στὴν Ἐκκλησιαστικὴ Σχολὴ τοῦ «Ἁγίου Σάββα» στὸ Βελιγράδι, εὐλογήθηκε νὰ διατελέσῃ καὶ μαθητὴς τοῦ φωτισμένου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ὅστις ἤδη σήμερον εἶναι ἑορταζόμενος Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας. Στρατεύτηκε ὡς νοσοκόμος κατὰ τὸν Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο καὶ μέσα στὴν ὀδυνηρὴ δίνη τοῦ πολέμου ἐπισφραγίσθηκε ὁριστικὰ ἐντὸς τῆς καρδίας του ἡ ἁγία ἀπόφασι νὰ στρατευθῇ πλέον εἰς τὴν πνευματικὴν στρατιὰν τοῦ Παμβασιλέως Χριστοῦ!

Ἔλαβε τὸ μοναχικὸ σχῆμα τὴν Πρωτοχρονιὰ τοῦ 1916, καὶ μετωνομάσθηκε ἀπὸ Εὐάγγελος εἰς Ἰουστῖνον, πρὸς τιμὴ τοῦ ὁμωνύμου ἁγίου μάρτυρος καὶ φιλοσόφου.

Ἀκολούθως ἐστάλη στὴν Ἁγίαν Πετρούπολι γιὰ θεολογικὲς σπουδὲς καὶ ἀργότερα μετέβη στὴν Ὀξφόρδη γιὰ τὴν ἐκπόνησιν τῆς διδακτορικῆς του διατριβῆς πάνω στὸ ἔργο τοῦ σπουδαίου ὀρθοδόξου συγγραφέως Φιοντὸρ Ντοστογιέβσκι. Ἡ ἐν λόγῳ διδακτορική του διατριβὴ στὸ ἔργο τοῦ μεγάλου Ῥώσσου συγγραφέως Ντοστογιέβσκι, ὁ ὁποῖος ὑπῆρξε “θαμώνας καὶ ἔνθεος παρατηρητὴς τῶν ὑπογείων τῆς ἀνθρωπίνης πονεμένης ψυχῆς” καὶ ποὺ εἶχε τὴν πεφωτισμένην εὐλογίαν νὰ βιώσῃ προσωπικά, μέσα στὸ συγκεκριμένο “ὑπόγειο”, τὸ ἀπόγειο ἁγιοπνευματικῶν πτήσεων, ὅταν παρέμεινε γιὰ εὔλογο χρονικὸ διάστημα ὡς φιλοξενούμενος στὴν περίφημον ἐν Ῥωσίᾳ Μονὴν τῆς Ὄπτινα. Αὐτὸ λοιπὸν τὸ ἔργο τοῦ πατρὸς Ἰουστίνου ἦταν ἐντελῶς ἀδύνατο νὰ κατανοηθῇ ἀπὸ τὴν σχολαστικὴ νοησιαρχικὴ σκέψι τῆς δυτικόστροφης Ὀξφόρδης καὶ φυσικῷ τῷ λόγῳ ἡ ἐν λόγῳ διατριβὴ ἀπεῤῥίφθη. Τὸν ἐδέχθη ὅμως ἀργότερα ἡ Θεολογικὴ Σχολὴ τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν. Ἐκεῖ πῆρε τὸ διδακτορικό του δίπλωμα, ἐντρυφῶντας παραλλήλως στοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἔχων ὡς θέμα τῆς ἐν τῷ Καποδιστριακῷ πανεπιστημίῳ τῶν Ἀθηνῶν διατριβῆς του: «Τὸ πρόβλημα τοῦ προσώπου καὶ τῆς γνώσεως κατὰ τὸν Ἅγιον Μακάριον τὸν Αἰγύπτιον».

Ἐνεβάθυνε λίαν ἐνθουσιωδῶς εἰς τὴν ἀρχαιοελληνικὴν γλῶσσαν, ἀλλὰ καὶ τὴν παλαιοσλαβική, τὴν λατινική, τὴν ῥωσική, τὴν νεοελληνική, τὴν ἀγγλική, τὴν γερμανικὴ καὶ τὴν γαλλική! Προπάντων ὅμως ὁ ἔνθεος σπουδαστὴς ἐντρυφοῦσε μεθ᾽ ἁγίας βίας καὶ “διὰ βίου” στὴν μυστικὴν γλῶσσα τῆς ἁγιοπνευματικῆς ἐμπειρίας.

 Ἀπὸ τὸ τεῦχος 142-149, Μάιος, 2020 τοῦ περιοδικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Σταυροβουνίου «Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ». σ. 1064-1066.