Πέμπτη 5 Μαΐου 2011

Ο ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ

Της Ἱεράς Μονὴς Σταυροβουνίου


Ο ΜΕΓΑΣ ΙΕΡΟΕΞΕΤΑΣΤΗΣ

Προσωπογραφία σπανο Καρδιναλίου, ντιπροσωπευτικο τύπου το «Μεγάλου εροεξεταστ», ργον το περιφήμου λληνα ζωγράφου Δομινίκου Θεοτοκοπούλου, το γνωστο ν τ παγκόσμιον μ τν προσωνυμία ῾῾Ἔλ Γκρέκο᾽᾽ - λληνας, (περίπου 1600 μ.Χ.)
Χαρακτηριστικ το ῾῾Μεγάλου εροεξεταστῆ᾽᾽:
Τ καχύποπτό του φος, τ βλοσυρό του βλέμμα, σκοτειν κφρασι τς κατακερματισμένης προσωπικότητος νς διαχρονικο φαρισαίου, ποος κρίνει τος πάντας κα τ πάντα, ξαιρουμένου, βεβαίως, το ατοδικαιομένου αυτούλη του!
Κοιτάζει πεχθς κπρόσωπος το πάπα εροεξεταστς τν κόσμο, μέσα π τ μματογυάλια τς μπαθος του προκαταλήψεως.
Ο δύο διαφορετικς ῾῾ἐκφράσεις᾽᾽ καθεκάστου τν χεριν του, φανερώνουν τ φρικτή του διπλοπροσωπία: Τ να του χέρι χαλαρό, μφαίνοντας τν προβατόσχημη διότητά του· κα τ λλο του χέρι σφιχτό, δηλώνοντας τν τοιμότητά του ν κατασπαράξη σους δν τυγχάνουν συμπαθες στ «λάθητα» γοστα το «λαθήτου» προϊστάμενού του! 

πεχθς προσωπικότητα το ῾῾Μεγάλου εροεξεταστῆ᾽᾽
στ ργο το Φιοντρ Ντοστογιέφσκι
( βυσσαλέα διαφορ ρθοδοξίας κα παπισμο)

Μέσα π τ κορυφαο ργο το Φιοντρ Ντοστογιέφσκι «δελφο Καραμαζόφ» ναδύεται σαφς κραυγαλέα κα οσιώδης ντίθεσι μεταξ, φ νς μν τς ρθόδοξης πνευματικς ζως, κα φ τέρου το λλοτριωμένου χριστιανισμο πο προβάλλει παπικ κακοδοξία.
Χαρακτηριστικ παράδειγμα ατο το βυσσαλέου χάσματος ποτελε προβολ π τ γραφίδα το Ντοστογιέφσκι, δύο ντιπροσωπευτικν προσώπων: π τ μιά, τς αθεντικς γίας μορφς το Στάρετς Ζωσιμ κι π τν λλη, το «Μεγάλου εροεξεταστ», χαρακτηριστικς μορφς το νόθου χριστιανισμο τς παπικς αρέσεως.
Στ μυθιστόρημα ατ το Φ. Ντοστογιέφσκι, Μέγας εροεξεταστής ταν νας Καρδινάλιος στ Σεβίλλη τς σπανίας, κατ τν 16ο αώνα (κε δηλαδ που, κατ διαίτερα φρικιαστικ τρόπο, δρασε νίερη «ερ ξέτασι»). εροεξεταστς ατός, παρουσιάζεται ν συλλαμβάνη τν διο τν Χριστό, ποος, λως προσδόκητα κα αφνίδια, μφανίστηκε στ πόλι τς Σεβίλλης. Μόλις νεγνώρισε τν Χριστ ψευδς διαίσθησι το πονεμένου πλο λαο, τρεξαν λοι κοντά Του, ν βρον παρηγοριά. Χριστός, ταπεινς κα σεμνός, μέσα στν για σιωπή Του, εεργετοσε τος πτωχος κα κατατρεγμένους νθρώπους. κανε μάλιστα κα μία νεκρανάστασι νεαρς κοπέλας.
Εδε τν Χριστ Μεγάλος εροεξεταστς νάμεσα στ πλθος κα καρδία του σφόδρα ταράχθη! θελε ν παλλαγ τ γρηγορότερο π τν νοχλητική Του παρουσία, πο λθε ν διασαλεύση τν διαπραγμάτευτη ῾῾γαλήνη᾽᾽ τς πιβεβλημένης ῾῾τάξεως κα πειθαρχίας᾽᾽ το λοκληρωτικο καθεσττος πο πηρετοσε. Διέταξε τότε τ π τς διαταγάς του ῾῾ὄργανα τς τάξεως᾽᾽ κα συνέλαβαν τν ησο! Τν κλεισαν σ φυλακή, στενόχωρη κα σκοτεινή, μ σκοπ ν Τν δικάση κα ν Τν καταδικάση. Τν πεσκέφθηκε λοιπν τ βράδυ, κε στ φυλακή, κα Το πηύθυνε τ μονολογικ κατηγορητήριο, πού, ν κρ περιλήψει, ταν, στ οσιαστικό του περιεχόμενο, ς ξς:
«–Σ κατηγορ Χριστέ, διότι ταν Σατανς σο πηύθυνε στν ρημο τν πρότασι ν μετατρέψης τς πέτρες σ ψωμί, σ Χριστ ρνήθηκες (Ματθ. δ, 3-4)! Σκέφθηκες μως, προτο ρνηθς τν πρότασί του, πόσους πεινασμένους θ χόρταινες δωρεν κα πόσους παδος θ ποκτοσες;
»–Σ κατηγορ Χριστέ, διότι ταν Σατανς σο πηύθυνε,κε στν ρημο, τν ξυπνή του πρότασι ν φεθς κα ν πέσης π τ πτερύγιο το Ναο κα ν σ σώσουν γγελοι, σύμφωνα μ τς Γραφές, σ Χριστέ, ρνήθηκες (Ματθ. δ, 5-7)! Σκέφθηκες μως, πόσους παδος θ ποκτοσες μ τ κπληκτικ ατό σου κατόρθωμα, ἐὰν δεχόσουν κα τ πραγματοποιοσες; Σκέφθηκες πόσο λαό, πο διψ γι ῾῾ἄρτο κα θεάματα᾽᾽ θ κέρδιζες, μ τ θαυμάσιο περθέαμα τς θαυμαστς διασώσεώς σου π γγέλους; σ μως, Χριστέ, ρνήθηκες κα πάλιν, πεμπολντας νόητα ατ τν καταπληκτικ εκαιρία πο σο προτάθηκε!
»–Σ κατηγορ Χριστέ, διότι, ταν Σατανς σο χάριζε τ ῾῾ξίφος το Καίσαρα᾽᾽, δηλαδ τν κοσμικ ξουσία, πότε, ἐὰν Χριστ τ ποδεχόσουν, θ σουν πόλυτος κυρίαρχος πάνω σ λα τ βασίλεια το κόσμου, μως σ Χριστέ, κι ατ τ ρνήθηκες! χασες κα ατ τν καταπληκτικ εκαιρία (Ματθ. δ, 8-10)! Σκέφθηκες ποτ Χριστέ, πόσην ετυχία κα πόσην εημερία θ προσέφερες πλόχερα στν οκουμένη λη, μ τν γκόσμια κα παγκόσμια ξουσία, πο θ ποκτοσες στ χέρια σου, ἐὰν ποδεχόσουν ατ τν καταπληκτικ πρότασι το σοφο κείνου ῾῾πνεύματος᾽᾽;
»–λα ατ, λοιπν, πο σ Χριστ τ ρνήθηκες κα ζήμιωσες τν νθρωπότητα, λθεν ετυχς ῾῾Ἐκενος᾽᾽, μεγάλος ποντίφικας τς Ρώμης, γι ν τ ποδεχθ λα εχαρίστως, κα τσι ν διορθώση τ συγχώρητά σου λάθη! Ατς ( Πάπας) ποδέχτηκε κριβς λα ατά, πο σ ρνήθηκες! ποδέκτηκε και ῾῾τ ξίφος το Καίσαρα᾽᾽, στε ν κυριαρχήση στν ρχόμενη Παγκόσμια Ατοκρατορία, ποία θ χη μάλιστα, νδοξο ατοκράτορά της, τν ξιο πρωθιερέα τς Ρώμης!
»–Σ κατηγορ, κόμα, Χριστέ, διότι δν κατέβηκες π τν Σταυρό, ταν τ πλήθη σο φώναζαν: ῾῾Κατέβα π τ Σταυρ, κα τότε μες θ Σ πιστέψουμε᾽᾽! σ Χριστέ, ρνήθηκες πεισματικ κα πάλιν, κι ατ τ εκολο γι σένα θαμα!
»–Κα τοτο κόμα, πο σ Χριστ τ ρνήθηκες, λθε ετυχς ῾῾Ἐκενος᾽᾽, ξιος ποντίφικας, γι ν τ διορθώση! Ατς τώρα πιά, εναι γνήσιος κα μοναδικς κπρόσωπός Σου πάνω στ γ! Κα λθε ετυχς ατς γι ν πραγματοποιήση λα κενα, πο σ ρνήθηκες ν πραγματώσης! λθε ν διορθώση λες τς συνέπειες τν τραγικν σου σφαλμάτων!
»–Ατς, Πάπας κα Καίσαρας τς Ρώμης, σύντομα θ καθυποτάξη λα τ θνη, λαούς, θρησκεύματα, λες τς ξουσίες κα θ πιβάλη τν Παγκόσμια νότητα, κανοποιώντας τσι κα ατν τν βαθύτατο μεγάλο πόθο σύσσωμης τς νθρωπότητας!
»–Γι ατ κα μες, κολουθομε τ προστάγματα κείνου κα δν σ χρειαζόμαστε σένα Χριστέ! Κρίνε μας, κα κατάκρινέ μας, ἐὰν μπορς κα ἐὰν τολμς! Χθς στ φωτι κάψαμε κατ αρετικος μπροστ σ δονιζόμενους π τ ξαίρετο θέαμα τρανος πισήμους: Μπροστ στ βασιλιά, τος αλικούς, τος ππότες, τος καρδιναλίους κα τς γοητευτικς κυρίες τς αλς!
»–Γιατ, λοιπν, Χριστέ, τόλμησες κα μφανίστηκες τώρα κα πάλιν νάμεσά μας; Γιατ πανλθες στ γ κα παρενοχλες τ ργο μας; Γιατ διαταράζεις τ μέγα ργο πο νεργε γνήσιος ντικαταστάτης Σου πάνω στ γ, πο προσπαθ μεθοδικ κα πομονετικ ν διορθώση λα τ δικά σου συγχώρητα μεγάλα λάθη, προσφέροντας στν κόσμο λα κενα πο σ ρνήθηκες ν το προσφέρεις!
»–Σ καταδικάζω Χριστ, διότι πρόδοσες φρικτ τς προσδοκίες τς νθρωπότητας πρς τ Πρόσωπό Σου. Τώρα μως πι δν σ χουμε νάγκη! Δν σ χρειαζόμαστε, παρ μόνο γι ν πικαλούμαστε, ποκρινόμενοι, βεβαίως, τ νομά Σου στε ν πείθουμε τος φελες, δηλαδ λους κείνους πο κόμα ξακολουθον ν σ πιστεύουν.
»–Αριο θ σ κάψω κα σένα Χριστ στ φωτιά, σν τν δολιότερο π λους τος αρετικούς! Κα νσαι σίγουρος: Μ να μου κα μόνο νεμα, λοι ατο πο χθς σ πεκαλοντο κα σ πευφημοσαν, αριο, μ μόνη τ διαταγή μου, θ τρέξουν πρόθυμα, σν πειθήνια ργανά μου, ν ρίξουν πρτοι τ ξύλα στ φωτιά, πο θ σ κατακάψη!»
* * *
Μέσα σ ατό του τ κείμενο γι τ «Μεγάλο εροεξεταστή», Ντοστογιέφσκι καταδεικνύει μ να τραγικ ξεκάθαρο κα ναργέστατο τρόπο, τν βυσσαλέα διαφορ μεταξ φ νς μν το ῾῾χριστιανισμοῦ᾽᾽ πο εαγγελίζεται παπισμς κα φ τέρου τς αθεντικς ρθοδόξου Πίστεως στ ληθιν Πρόσωπο το ησο!
ποτελε, σως, κατ οκονομίαν πρξι, τ ν παραθέτουμε κα ν παριθμομε τς πολλς κα ποικίλες διαφορές, πο εναι σφαλς σημαντικότατες (ποσοτικς κα ποιοτικς), μεταξ φ νς μν τς ρθοδοξίας ς τς Μίας (κα ρα Μόνης) κκλησίας κα φ τέρου το παπικο θεσμο ς δεολογίας κα λοκληρωτικο καθιδρύματος. Κα τοτο, διότι τ δύο μεγέθη εναι στν οσία τους νομοιογεν κα πομένως μ συγκρίσιμα.
Στν ῾῾Ἱεροεξεταστὴ᾽᾽ το Ντοστογιέφσκι νυπάρχει νδεικτικά, λλ κα ναργέστατα, μία μικρ μόνο γεσι τς χαώδους ν τ Οσί ῾῾διαφορς᾽᾽ μεταξ ρθοδοξίας κα παπισμο:
λλος ληθινς Χριστς τς κκλησίας κα λλος ῾῾χριστιανισμς᾽᾽ τς παπικς αρέσεως.



 ΦΙΟΝΤΟΡ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ
(1821-1881)

νατέμνοντας τ γεγονς τς λλοτριώσεως τς Πίστεως στν Χριστ μέσα στ δυτικ σκέψι κα «κουλτούρα», γραφε μ πόνο:
« παπισμς τς Ρώμης εναι χειρότερος κα π τν θεϊσμό!», κα· «ν θεϊσμς κηρύττει μονάχα τ ῾῾μηδέν᾽᾽, παπισμς προχωρε κόμα πάρα πέρα: Κηρύττει ναν διαστρεβλωμένο Χριστό, ναν ῾῾Χριστό᾽᾽, πο εναι ντίθετος το Χριστο!
παπισμς κηρύττει τν ντίχριστο!».

ΠΗΓΗ: Περιοδικό: <<O ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ>>
Έκδοσις Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου Κύπρου
Τεύχος 106-111 Δεκέμβριος 2010